Dzieje kultur penalnych 3401-PR1-3DKPz
Wykład (WYK) Semestr zimowy 2022/23

 J. Utrat-Milecki, Dzieje kultur penalnych, w: “Resocjalizacja Polska”, NR 2 2011, S.53-90

 J. Utrat-Milecki (red.), Kara w nauce i kulturze, Warszawa, UW 2008

 J. Utrat-Milecki, Podstawy Penologii. Teoria kary, WUW, Warszawa 2006

 J. Utrat-Milecki (red.), Prawo i ład społeczny. Integralnokulturowa analiza zagadnienia racjonalności, Wyd. UW, Warszawa 2011

 J. Utrat-Milecki (red.), Z dziejów afektu penalnego, Oficyna Naukowa 2014

Po zakończeniu zajęć student/ka

w sferze wiedzy:

 posiada podstawową wiedzę na temat historycznych i społeczno-kulturowych uwarunkowań stosowania kar kryminalnych.

 posiada wiedzę o uwarunkowaniach zróżnicowania systemów karnych zarówno historycznych jak i współczesnych.

 zna podstawy kulturowe klasycznych rozważań na temat kary kryminalnej w europejskim kręgu kulturowym.

 ma wiedzę na temat związków między ogólnymi symbolicznymi założeniami ładu społecznego i aksjologią ogólnoustrojową , a współczesnymi i historycznymi systemami wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych.

W sferze umiejętności:

 potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu historii instytucji kontroli społecznej przestępczości, dla analizy współczesnych uwarunkowań kulturowych funkcjonowania programów resocjalizacji i kontroli społecznej w zakresie w jakim jest to konieczne dla realizacji polityki publicznej opartej na wiedzy (evidence based policy);

W sferze kompetencji społecznych:

 potrafi analizować etyczne problemy związane z wykonywaniem kary i innych środków represji prawnokarnej w świetle standardów międzynarodowych i uwarunkowań ustrojowych w ujęciu porównawczym diachronicznym i synchronicznym przez odpowiednie służby, w szczególności służbę więzienną i kuratorów sądowych.

egzamin

1. Wprowadzenie do integralnokulturowej analizy wymiaru sprawiedliwości karnej (socjologia historyczna, antropologia kulturowa, historia instytucji prawa)

2. Źródła kary i karania w europejskim kręgu kulturowym, tradycja starożytnej Grecji, Rzymu, ideowe oddziaływanie chrześcijaństwa

3. Zło i zmaza jako aspekty reakcji penalnej

4. Kategoria grzechu w kulturze penalnej

5. Kategoria winy

6. Kategoria wolnej woli

7. Kulturowa geneza sprawiedliwości naprawczej: wczesne średniowiecze i współczesne kultury autochtoniczne

8. Rozwój idei retrybutywnej - teoria satysfakcji św. Anzelma (XII w.), rozwój monarchii absolutnej, Reformacja i kontrreformacja

9. Inkwizycja, procesy o czary, uwarunkowania kulturowe renesansowej punitywności populistycznej

10. Ideologie kapitalizmu a rozwój polityki karnej od XVI wieku

11. Narodziny nowożytnego więzienia, geneza kary pokutnej, prospektywne myślenie o karze w systemie celkowym

12. Kulturowe przemiany podejścia do kary w wychowaniu i postępowaniu z nieletnimi, nowe kierunki przełomu XIX i XX wieku

13. Rozwój współczesnej kultury penalnej od połowy XIX w. i reformy systemów wymiaru i wykonania kary

14. Dylematy współczesności. Rozwój punitywizmu populistycznego versus ruch abolicjonistyczny, współczesne kultury penalne

15. Integralnokulturowa analiza współczesnych form kary jako zinstytucjonalizowanego procesu karania.

Na ogólnych zasadach poszczególne tytuły wykładów i szczegółowe treści mogą być modyfikowane w szczególności ze względu na zapraszanie gości z monograficznymi wykładami z zakresu dziejów kultur penalnych, oraz zmianami obsady, treści szczegółowe wykładów co do zasady mają bowiem charakter ilustracji procesów i mechanizmów kulturowych uwarunkowań karania.

wykład