Europejski Obszar Społeczny (do wyboru I) 2105-M-D2EUOS
Konwersatorium (KON) Semestr letni 2022/23

DEFINICJA I STRUKTURY POLITYKI SPOŁECZNEJ

• L. Dziewięcka – Bokun, Systemowe determinanty polityki społecznej, Wrocław 1999, s. 52 – 79, 80 – 92, 99 – 184.

• M. Hill, Polityka społeczna we współczesnym świecie. Analiza porównawcza, Warszawa 2010, s. 56 – 80, 300 – 324.

• Polityka społeczna. Teorie, pojęcia, problemy, pod red. M. Lavalette, A. Pratt, Warszawa 2010, s. 369 – 388.

• Europejska polityka społeczna, pod red. R. Gabryszak, D. Magierka, s. 44 – 71, 231 – 251, Warszawa 2011.

• E. Kośmicki, Problem rozwoju polityki społecznej na tle procesów globalizacji (w:) Polityka społeczna i gospodarcza w warunkach globalizacji. Wybrane zagadnienia, red. naukowa A. Makarewicz – Marcinkiewicz, D. Pieńkowski, Poznań 2012, s. 11- 39.

• Dla zainteresowanych: Globalizacja a rozwój. Szanse i wyzwania dla Polski, red. naukowa G. Chimiak, M. Fronia, Wyd. Naukowe Warszawa 2012.

EWALUACJA, WSKAŹNIKI I INSTRUMENTY POLITYKI PUBLICZNEJ (SPOŁECZNEJ)

• A. Kurowska, Wskaźniki społeczne, (w:) Współczesne społeczne wyzwania świata i Polski, redakcja naukowa J. Męcina, K. Szewior, Warszawa 2021.

• R. Szarfenberg, Polityka publiczna – zagadnienia i nurty teoretyczne.

• S. Krupinik, Ewaluacja polityk publicznych, https://ruj.uj.edu.pl, plik pdf. 2021.

• Materiały netofraficzne: np. Instytut Analiz Rynku Pracy, CASE Warszawa.

EUROPEJSKI MODEL SPOŁECZNY

(W PERSPEKTYWIE ROZWOJU MODELI POLITYKI SPOŁECZNEJ I PUBLICZNYCH)

• L. Dziewięcka – Bokun, Systemowe determinanty polityki społecznej, Wrocław 1999, s. 18 – 51, 92 – 98.

• Europejska polityka społeczna, pod red. R. Gabryszak, D. Magierka, s. 22 – 41, Warszawa 2011.

• D. Moroń, Wielosektorowa polityka społeczna – wpływ globalizacji na rozwój welfare pluralizm w polityce społecznej, (w:) Polityka społeczna i gospodarcza w warunkach globalizacji. Wybrane zagadnienia, red. naukowa A. Makarewicz – Marcinkiewicz, D. Pieńkowski, Poznań 2012, s. 57 – 75.

• Europejska polityka społeczna, pod red. R. Gabryszak, D. Magierka, s. 44 – 68, Warszawa 2011.

• EUROPA 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu.

• Wie sozial ist die EU? Eine Perspektive für die soziale Dimension, Alexander Schelinger, April 2015.

• Dla zainteresowanych: A. Zwoliński, Szczęście brutto. Człowiek w poszukiwaniu szczęścia. Kraków 2013.

• Wł. Anioł, Szlak Norden. Modernizacja po skandynawsku, Warszawa 2013.

• K. Szewior, Dimensions of social diversity in Europe, (w:) Przegląd Strategiczny, Rok IX, Numer 12, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, 2019, s. 283-297.

PAŃSTWO DOBROBYTU I PRAWA SPOŁECZNE

• K. Zamorska, Prawa społeczne jako program przebudowy polityki społecznej, Wrocław 2010, s. 19 – 151.

• J. Justyński, I. Justyńska, Historia myśli socjologiczno – ekonomicznej, Warszawa 2012, s. 173 – 190.

• G. Esping – Andersen, Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu, Warszawa 2010, s. 279 – 289.

• A. Wiktorska – Święcicka, Transnarodowe społeczeństwo obywatelskie na poziomie europejskim, (w:) Procesy integracyjne i dezintegracyjne w Europie, red. naukowa a. Pacześniak, M. Klimowicza, Wrocław 2014, s. 97-123.

• D. Pieńkowski, Kwestia społeczna z perspektywy wybranych koncepcji ekonomicznych, (w:) Problemy polityki społecznej. Wybrane zagadnienia teoretyczne i praktyczne, red. naukowa M. F. Gawrycki, M. Krupecka, Poznań 2012, s. 151- 188.

• A. Makarewicz – Marcinkiewicz, Walfare state a proces globalizacji. Odpowiedzialność za dobrobyt (w:) Polityka społeczna i gospodarcza w warunkach globalizacji, Wybrane zagadnienia, red. naukowa A. Makarewicz – Marcinkiewicz, D. Pieńkowski, Poznań 2012, s. 11- 39.

• Dla zainteresowanych: T. G. Palmer, Państwo opiekuńcze. Kosztowne złudzenia. Warszawa 2014.

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU I INSTYTUCJI PUBLICZNYCH

• A. Makarewicz–Marcinkiewicz, Ewolucja tradycyjnych interesariuszy społecznej odpowiedzialności biznesu, (w:) Problemy polityki społecznej. Wybrane zagadnienia teoretyczne i praktyczne, red. naukowa M. F. Gawrycki, M. Krupecka, Poznań 2012, s. 203 – 218.

• J. Nakonieczna, Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw międzynarodowych, Warszawa 2008, s. 15 – 54, 55-86, 87-126.

• Raporty przedsiębiorstw dot. społecznej odpowiedzialności biznesu.

PROCESY I KONSEKWENCJE ZMIAN POPULACYJNYCH W EUROPIE

• The 2015 Ageing Report. Economic and budgetary projections for the 28 EU Member States

• (2013-2060).

• The 2021 Ageing Report: Economic and Budgetary Projections for the EU Member States (2019-2070), Mai 2021.

• M. Kupiszewski, Modelowanie dynamiki przemian ludności w warunkach wzrostu znaczenia migracji międzynarodowych. Warszawa 2002.

• L. Kupiec, Demografia w gospodarce przestrzennej, Białystok 2011.

• C. Żołędowski, T. Żukowski, Główne wyzwania i problemy społeczne współczesności, (w:) Współczesne społeczne wyzwania świata i Polski, redakcja naukowa J. Męcina, K. Szewior, Warszawa 2021.

• Society at a Glance 2019. OECD Social Indicators.

POLITYKI PUBLICZNE W POLITYCE SPOŁECZNEJ

• A. Zybała, Polityki publiczne, Warszawa 2012.

• S. Mazur, J. Górniak, Analiza i projektowanie polityk publicznych, (w:) Wprowadzenie do nauk o polityce publicznej, redakcja naukowa M. Zawicki, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2014.

• R. Chrabąszcz, M. Zawicki, Nauki o polityce publicznej (w:) Wprowadzenie do nauk o polityce publicznej, redakcja naukowa M. Zawicki, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2014.

• J. Sroka, Współdecydowanie w wielopasmowej polityce społecznej, Warszawa 2018.

• A. Wołek, Polityka, polityka publiczna, nauki o polityce publicznej: w poszukiwaniu tożsamości, (w:) Polityki publiczne, Kraków 2021, s. 11.

RODZINA, POLITYKA RODZINNA I INSTRUMENTY POLITYK RODZINNEJ

• G. Firli-Fesnak, M. Szylko-Skoczny, Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, Warszawa 2007, s. 187-200.

• M. Księżpolski, Polityka społeczna w kryzysie, red. naukowa M. Księżopolski, B. Rysz – Kowalczyk, C. Żołędowski, Warszawa 2009.

• Współczesne społeczne wyzwania świata i Polski, redakcja naukowa J. Męcina, K. Szewior, Warszawa 2021.

• Neunter Familienbericht Eltern sein in Deutschland – Ansprüche, Anforderungen und Angebote bei wachsender Vielfalt mit Stellungnahme der Bundesregierung , Deutscher Bundestag Drucksache 19/27200 19. Wahlperiode 03.03.2021.

• Familie heute. Daten. Fakten. Trends Familienreport 2020, Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, Berlin 2021.

GODZENIE OBOWIĄZKÓW RODZINNYCH I ZAWODOWYCH, STUDENCKICH I ZATRUDNIENIA W EUROPIE

• Society at a Glance 2019, OECD Social Indicators, https://www.oecd.org/social/society-at-a-glance-19991290.htm

• Diskriminierungserfahrungen von fürsorgenden Erwerbstätigen im Kontext von Schwangerschaft, Elternzeit und Pflege von Angehörigen, Sören Mohr, Johanna Nicodemus, Evelyn Stoll, Ulrich Weuthen, Dr. David Juncke, Antidiskriminierungsstelle des Bundes, Berlin www.antidiskriminierungsstelle.de

• Reduktion und partnerschaftliche Aufteilung unbezahlter Sorgearbeit erhöhen Erwerbsbeteiligung von Frauen,  Kai-Uwe Müller, Claire Samtleben, Deutsches Institut für Wirtschaftsforschung (DIW-Wochenbericht 9/2022) (03/2022).

• Geschlechtsspezifische Arbeitsmarktwirkung der Covid-19-Pandemie: Ähnlicher Arbeitszeitausfall, aber bei Müttern höhere zusätzliche Belastung durch Kinderbetreuung, Hannah Illing, Michael Oberfichtner, Nico Pestel, Johannes Schmieder, Simon Trenkle, Institut für Arbeitsmarkt- und Berufsforschung (IAB-Kurzbericht 3/2022) (02/2022)

SZKOLNICTWO - DETERMINANTY ROZWOJU I JEGO ODDZIAŁYWANIE NA POZYCJĘ SPOŁECZNĄ W EUROPIE

• K. Szewior, Uniwersytet (w) sieci, Warszawa 2021.

• Education at a Glance 2021, OECD Indicators, https://www.oecd-ilibrary.org

• Education Statistics (EdStats), https://datatopics.worldbank.org

• Dane statystyczne GUS i Eurostat.

• Integracja dzieci-imigrantów w szkołach w Europie, Warszawa 2009.

• Różnice w wynikach nauczania a płeć uczniów, Warszawa 2010.

• Szkolnictwo wyższe w Europie 2010: wpływ Procesu Bolońskiego, Warszawa 2011.

• Wybory ścieżki kształcenia a sytuacja zawodowa Polaków, GUS, Polska 2013.

• Dla zainteresowanych: Th. R. Wolanin, Aby żadne dziecko nie pozostało w tyle. Edukacja w USA, Warszawa 2011.

PRACA, ZATRUDNIENIE I PŁACA W EUROPIE

• Quality report of the European Union Labour Force Survey 2020, European Union, 2022.

• Gender pay gaps in the European Union – a statistical analysis – 2021 edition Revision 1, European Union, 2022.

• K. Szewior, Bezpieczeńśtwo społeczne jednostki. Założenia i polska rzeczywistość, Warszawa 2016.

• Europejska polityka społeczna, pod red. R. Gabryszak, D. Magierka, s. 72 – 136, Warszawa 2011.

• M. Hill, Polityka społeczna we współczesnym świecie. Analiza porównawcza, Warszawa 2010, s. 112 – 138.

• Working poor in Europe, website: www.eurofound.europa.eu

• Polityka społeczna. Teorie, pojęcia, problemy, pod red. M. Lavalette, A. Pratt, Warszawa 2010, 325 – 344.

• Der Arbeitsmarkt in Deutschland 2020, Amtliche Nachrichten der Bundesagentur für Arbeit 68. Jahrgang, Sondernummer 2,https://statistik.arbeitsagentur.de

• TRANSFORMATION GESTALTEN: BILDUNG, DIGITALISIERUNG UND NACHHALTIGKEIT 21, 22 Jahresgutachten, 2021,. https://www.sachverstaendigenrat-wirtschaft.de, pdf

• Dla zainteresowanych: G. Esping – Andersen, Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu, Warszawa 2010. P. Michoń, Praca matek w polityce krajów Unii Europejskiej, Poznań 2008.

SPÓJNOŚĆ I NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE

• R. Connell, Socjologia płci. Płeć w ujęciu globalnym, Warszawa 2013, s. 127 – 250.

• Improving the understanding of poverty and social exclusion in Europe EDITED BY ANNE-CATHERINE GUIO, ERIC MARLIER AND BRIAN NOLAN, 2021 edition, European Union, 2021.

• Quality report of the European Union Labour Force Survey 2020, European Union, 2022.

• WORLD INEQUALITY REPORT 2022, https://wir2022.wid.world

• M. Hill, Polityka społeczna we współczesnym świecie. Analiza porównawcza, Warszawa 2010, 240 – 261, 262 – 278.

• Polityka społeczna. Teorie, pojęcia, problemy, pod red. M. Lavalette, A. Pratt, Warszawa 2010, s. 97 – 124, 125 – 148.

• Dritter Gleichstellungsbericht Digitalisierung geschlechtergerecht gestalten, Deutscher Bundestag Drucksache 19/30750 19. Wahlperiode 10.06.2021.

• Społeczne postrzeganie i stan bezpieczeństwa społecznego chroniącego przed biedą w Polsce, [w:] Gospodarka, polityka i bezpieczeństwo w Unii Europejskiej w dobie brexitu, Redkacja naukowa Radosław Kubicki, Ireneusz Kraś, Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, 2020, s. 241-256.

• Dla zainteresowanych: U. Beck, E. Beck – Gernsheim, Miłość na odległość, Warszawa 2013.

ŚRODOWISKO ŻYCIA CZŁOWIEKA – BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE

• Deklaracja Sztokholmska. Uchwała Konferencji Sztokholmskiej z dnia 14.06.1972 roku, dotycząca naturalnego środowiska człowieka, http://www.wolfpunk.most.org.pl/deksztok.htm; https://en.wikisource.org/ wiki/Declaration_of_the_United_Nations_Conference_on_the_Human_Environment.

• Vademecum bezpieczeństwa (2018), red. O. Wasiuta, R. Klepka, R. Kopeć, Wydawnictwo LIBRON, Kraków.

• D. Krupnik (2014), Bezpieczeństwo ekologiczne, [w:] Ekonomika bezpieczeństwa państwa w zarysie, red. J. Płaczek, Difin, Warszawa.

• Materiały netograficzne.

ŻYWNOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI – BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCIOWE W EUROPIE

• Materiały internetowe GUS

• Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015. Załącznik do Uchwały Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r.

• Raporty i opracowania organizacji międzynarodowych, np. FAO's work on Family Farming, Preparing for the Decade of Family Farming (2019–2028) to achieve the SDGs

• Strony internetowe: http://www.fao.org/publications/en/

• http://www.farmer.pl/agroskop/analizy-i-komentarze/bezpieczenstwo-zywnosciowe-i-bezpieczenstwo-zywnosci,62449.html

• Bezpieczeństwo żywności w UE, https://europa.eu/european-union/topics/food-safety_pl

Efekt uczenia się w zakresie Wiedzy

a. Student posiada pogłębioną wiedzę o Europejskim Obszarze Społecznym, jego ewolucji i obecnym stanie wybranych kwestii społeczno–socjalnych Europy;

b. Student posiada pogłębioną wiedzę o polityce społecznej jako dyscyplinie naukowej oraz sektorowej aktywności państwa i podmiotów pozarządowych w celu rozwiązywania problemów społecznych oraz modelowania społecznej rzeczywistości;

c. Student dysponuje pogłębioną wiedzą o modelach polityki społecznej wybranych państw europejskich oraz sposobu uprawiania polityki społecznej.

Efekt uczenia się w zakresie Umiejętności

a. Student dostrzega i rozumie zaawansowane procesy społeczne zachodzące w skali mikro i makrospołecznej przy wykorzystaniu zaawansowanej wiedzy teoretycznej i metod badawczych;

b. Student potrafi poszukiwać sposobów rozwiązywania wybranych społecznych problemów oraz prognozować kierunki zmian społecznych.

Efekt uczenia się w zakresie Kompetencji społecznych

a. Student wykazuje zrozumienie dla problemów społecznych.

Efekty uczenia się realizowane poprzez prezentacje / pracę zaliczeniową końcową sprowadzają się głównie w zakresie treści do udzielenia odpowiedzi na problem badawczy przynależny wybranemu tematowi zajęć.

Dlatego należy uznać, że indywidualne prace realizują efekt z zakresu wiedzy dot.

a) Student posiada pogłębioną wiedzę o Europejskim Obszarze Społecznym, jego ewolucji i obecnym stanie wybranych kwestii społeczno – socjalnych Europy;

b) Student dysponuje pogłębioną wiedzą o modelach polityki społecznej wybranych państw europejskich oraz sposobu uprawiania polityki społecznej.

Efekt modułowy w zakresie umiejętności będzie obejmować:

a. Student dostrzega i rozumie zaawansowane procesy społeczne zachodzące w skali mikro i makrospołecznej przy wykorzystaniu zaawansowanej wiedzy teoretycznej i metod badawczych;

b. Student potrafi poszukiwać sposobów rozwiązywania wybranych społecznych problemów oraz prognozować kierunki zmian społecznych.

Efekt kształcenia w zakresie Kompetencji społecznych

a. Student wykazuje zrozumienie dla problemów społecznych.

Treści kształcenia obejmują podstawowe elementy wiedzy z zakresu europejskiego obszaru społecznego oraz europejskiej polityki społecznej, składającej się na dyscyplinę nauki i działalność praktyczną.

Formy i warunki zaliczenia przedmiotu:

a) prezentacja zagadnienia – 40% wartości oceny;

b) aktywność na zajęciach – 20% wartości oceny;

c) sprawdzian końcowy (praca zaliczeniowa) – 40% wartości oceny

d) obecność na zajęciach.

1. ZAJĘCIA WPROWADZAJĄCE

2. DEFINICJA I STRUKTURY POLITYKI SPOŁECZNEJ

3. EWALUACJA, WSKAŹNIKI I INSTRUMENTY POLITYKI PUBLICZNEJ (SPOŁECZNEJ)

4. EUROPEJSKI MODEL SPOŁECZNY (W PERSPEKTYWIE ROZWOJU MODELI POLITYKI SPOŁECZNEJ I PUBLICZNYCH)

5. PAŃSTWO DOBROBYTU I PRAWA SPOŁECZNE

6. SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU I INSTYTUCJI PUBLICZNYCH

7. PROCESY I KONSEKWENCJE ZMIAN POPULACYJNYCH W EUROPIE

8. POLITYKI PUBLICZNE W POLITYCE SPOŁECZNEJ

9. RODZINA, POLITYKA RODZINNA I INSTRUMENTY POLITYK RODZINNEJ

10. GODZENIE OBOWIĄZKÓW RODZINNYCH I ZAWODOWYCH, STUDENCKICH I ZATRUDNIENIA W EUROPIE

11. SZKOLNICTWO - DETERMINANTY ROZWOJU I JEGO ODDZIAŁYWANIE NA POZYCJĘ SPOŁECZNĄ W EUROPIE

12. PRACA, ZATRUDNIENIE I PŁACA W EUROPIE

13. SPÓJNOŚĆ I NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE

14. ŚRODOWISKO ŻYCIA CZŁOWIEKA – BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE

15. ŻYWNOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI – BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCIOWE W EUROPIE

Metody dydaktyczne

Przekaz ustny i prezentacje multimedialne na podstawie analizy źródeł i literatury przedmiotu.

Dyskusja.