Myśl polityczna II 2102-L-Z4-MYPO
Konwersatorium (KON) Semestr letni 2022/23

Literatura obowiązkowa:

S. Filipowicz, Historia myśli polityczno - prawnej, Gdańsk 2007.

Historia idei politycznych (wybór tekstów), t 1 – 2, Wydawnictwa UW, kol. wyd.

Doktryny polityczne XIX i XX wieku,(red. K.Chojnicka i W. Kozub-Ciembroniewicz), Kraków 2000.

Współczesna myśl polityczna.Wybór tekstów źródłowych, [red.K.Karolczak i in.], W-wa 1994.

J.Szacki, Historia myśli socjologicznej, kolejne wydania, wyb. fragm..

Z. Kuderowicz, Filozofia dziejów, kol.wyd, wybr. fragm..

Literatura uzupełniająca:

J. P. Vernant, Źródła myśli greckiej, kol.wyd.

J. Delumeau, Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII w., W-wa 1986, t. 1, s. 13-96, 265-280.

P.Manent, Intelektualna historia liberalizmu, Kraków 1994.

P. Hazard, Myśl europejska w XVIII w. Od Monteskiusza do Lessinga, W-wa 1972.

T. Klementewicz, K. Pieliński, Politycy i technokraci. Kierowanie w państwie i systemie światowym: między teorią a ideologią, Białystok 2011, cz. II.

A. Jawłowska, Drogi kontrkultury, W-wa 1975, s. 103-114, 167-206, 241-308.

K. Pieliński, Konserwatyzm jako oswajanie chaosu świata empirycznego, W-wa 1993..

Neokonserwatyzm, red. I. Stelzer, W-wa 2007, s. 11-27, 40-71.

J. Gray, Dwie twarze liberalizmu, Warszawa 2001.

Z. Rau, Liberalizm. Zarys myśli politycznej XIX i XX w., W-wa 2000;

R. Legutko, Spory o kapitalizm, Kraków 1994, s. 9-63;

L. Kołakowski, Główne nurty marksizmu, kol. wyd., wyb. fragm..

Walicki, Marksizm i skok do królestwa wolności, W-wa 1996, wyb. fragm..

P. de Laubier, Myśl społeczna Kościoła Katolickiego od Leona XIII do Jana Pawła II, W-wa Kraków 1988 lub W. Ockenfels, Zarys katolickiej nauki społecznej, W-wa 1995.

L.Strauss, J. Cropsey, Historia filozofii politycznej, , Warszawa 2010.

WIEDZA

K_W01 – Posiada wiedzę o historii myśli politycznej (historii idei), jej miejscu i roli w nauce o polityce i relacji z innymi naukami społecznymi.

K_W02 – Potrafi w ramach myśli politycznej scharakteryzować postawy antropocentryczne i antyantropocentryczne i wykazać ich istotne konsekwencje;

- rozróżnia konsekwencje teocentryzmu, naturalizmu i ekspresywizmu dla myślenia o polityce.

K_W04 –Zna różne odmiany i tradycje w obrębie zachodniej myśli politycznej;

- potrafi wskazać związki między przemianami idei politycznych a ewolucją instytucji politycznych.

K_W05 – Zna specyfikę myśli politycznej w perspektywie historycznej i współczesnej oraz w wymiarze polskim, europejskim i światowym.

-Potrafi scharakteryzować główne ideologie polityczne (liberalizm, socjalizm, konserwatyzm).

UMIEJĘTNOŚCI

K_U01- Potrafi interpretować (świadom interpretacyjnego pluralizmu) naturę zjawisk ideowych oraz znajdować relacje pomiędzy ideami a innymi sferami rzeczywistości.

K_U07- Identyfikuje, analizuje i porównuje aksjologiczne przesłanki różnych tradycji myśli politycznej.

-Potrafi analizować dylematy etyczne z punktu widzenia różnych systemów filozoficznych.

K_U10-Ma umiejętność gromadzenia, hierarchizowania, przetwarzania informacji oraz tworzenia prac pisemnych w języku polskim z wykorzystaniem metody i słownika historyka myśli politycznej.

K_U11-Ma umiejętność przygotowywania wystąpień ustnych dotyczących zagadnień szczegółowych z wykorzystanie metody i słownika historyka myśli politycznej.

Warunkiem zaliczenia konwersatorium jest obecność na zajęciach - dopuszczalna jest jedna nieobecności w semestrze. W przypadku większej ilości nieobecności należy zaliczyć je na dyżurze prowadzącego. Zaliczenie w semestrze zimowym na podstawie aktywności na zajęciach; zaliczenie w semestrze letnim na podstawie aktywności na zajęciach.

Ocena końcowa z przedmiotu jest wypadkową (średnią) aktywności na zajęciach (40%) oraz kończącego egzaminu pisemnego (60%). Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny końcowej jest zdanie egzaminu pisemnego na co najmniej ocenę dostateczną.

Celem podstawowym przedmiotui jest prezentacja głównych nurtów myśli politycznej. Analizie zostanie poddany katalog fundamentalnych pojęć właściwych dla dyskursu o naturze życia politycznego oraz dynamika ich reinterpretacji w ramach wyodrębniających się tradycji. W szczególności dokonana zostanie prezentacja ontologicznych, epistemologicznych, etycznych, historiozoficznych i antropologicznych przesłanek poszczególnych stylów myślenia. Prezentacja uwzględnia z jednej strony motyw ciągłości (podobieństwo pytań i przesłanek decydujących o ich zadawaniu), jak i motyw zmiany (zarówno reinterpretację tych pytań, odmienność prefigurujących je przesłanek, jak i odmienność udzielanych odpowiedzi). Analizowane więc będą procesy świadomej kontynuacji, nieświadomej kontynuacji, świadomej reinterpretacji, nieświadomej reinterpretacji jak i „rewolucje mentalne” znoszące perspektywy problemowe epok poprzednich. Katalog podejmowanych problemów obejmuje następujące zagadnienia: ontologiczny status życia politycznego, jego epistemologiczne legitymacje, zależność wyobrażeń politycznych od koncepcji antropologicznych i historiozoficznych, zagadnienie natury i charakteru podmiotu, odmienność relacji zbiorowość/jednostka, wpływ kontekstu historycznego na wyobraźnię polityczną.

Zalecenia samodzielnego studiowania przez studenta tekstów źródłowych celem kształcenia indywidualnej umiejętności interpretacji.

Zajęcia są podzielone na 4 bloki tematyczne:

1. Prekursorzy liberalizmu: Hobbes i Locke

Lektura: fragmenty pism Hobbesa i Locke’a ze zbioru Historia idei politycznych, red. S. Filipowicz i inni, różne wydania.

2. Oblicza Oświecenia: Condorcet i Kant

Lektura: fragmenty pism Condorceta z Historia idei politycznych, red. S. Filipowicz i inni, różne wydania, Kant, Co to jest oświecenie?

.

3. Konserwatyzm i socjalizm

Lektura: fragmenty pism Burke’a i de Maistre’a ze zbioru Historia idei politycznych, op.cit., Karol Marks, Fryderyk Engels, Manifest komunistyczny, różne wydania.

4. Oblicza liberalizmu: de Tocqueville i J.S. Mill

Lektura: fragmenty pism de Tocqueville’a ze zbioru Historia idei politycznych, op. cit., J. S. Mill, O wolności (fragmenty).