Krytyka literacka, muzyczna, filmowa - warsztaty 3007-S1A2KL
Warsztaty (WAR) Semestr letni 2023/24

Krytyka literacka:

Wybór recenzji polskich krytyków i krytyczek z XX i XXI wieku (m.in. Kazimierz Wyka, Henryk

Bereza, Jan Błoński, Przemysław Czapliński, Justyna Sobolewska).

Przegląd tekstów ze współczesnych polskich czasopism: „artPapieru”, „Czasu Kultury”, „Dwutygodnika”, „Kontentu”, „Nowych Książek”, „wórczości”.

Krytyka muzyczna:

Michał Bristiger, Krytyka a poetyka muzyczna, w: Współczesne problemy krytyki artystycznej, red. Alicja Helman, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1973.

Anna Chęćka, Słuch metafizyczny, Warszawa 2020.

Andrzej Chłopecki, Minisłowniczek szczególnie popularnych i nagminnie stosowanych zwrotów wytrychów recenzentów muzycznych z ich właściwym (wedle mego mniemania) tłumaczeniem, w: Andrzej Chłopecki, Zabobony gasnącego stulecia. Kontynuacje, PWM, Warszawa 2016.

Kuba Krzewiński, Kilka próśb do osób zajmujących się krytyką muzyczną, „Ruch Muzyczny” 24/2022.

Katarzyna Osior-Szot, Krytyk – istota pytająca, „Ruch Muzyczny” 24/2022.

Filip Szałasek, Jak pisać o muzyce, Gdańsk 2015.

Krytyka filmowa:

Polskie piśmiennictwo filmowe. Kino polskie wczoraj i dziś, red. Piotr Zwierzchowski, Barbara Giza, Bydgoszcz 2013.

David Bordwell, Kristin Thompson, Sztuka filmowa. Wprowadzenie, (część V: Krytyczna analiza filmów), tłum. B. Rosińska, Warszawa 2010.

Alicja Helman, Strategie krytyki filmowej, „Kino” 1980, nr 12.

Pauline Kael, Co dzień w kinie, tłum. W. Wertenstein, Warszawa 1978.

Agnieszka Ogonowska, Tekst filmowy we współczesnym pejzażu kulturowym, Kraków 2004.

Rafał Syska, Wszyscy jesteśmy krytykami, „EKRANy” 2012, nr 6.

Krytyka literacka:

1. Krótka historia krytyki literackiej

Na zajęciach prześledzimy historię pism (krytyczno)literackich i towarzyszących im krytyków – od 1945 roku do dziś. Omówimy punkty zwrotne w krytyce literackiej drugiej połowy XX i XXI wieku, pisma, w których obecnie toczy się debata krytycznoliteracka oraz strategie publikacyjną młodego krytyka / krytyczki.

2. Problemy (współczesnej) krytyki

Na zajęciach będziemy zastanawiać się nad funkcją zawodowego krytyka, a także nad etyką jego działania. Przedyskutujemy problemy (i wyzwania), z którym musi mierzyć się współczesna krytyka: nadprodukcja książek, agresywny wydawniczy marketing, malejąca liczba i rola pism w życiu literackim, niskie honoraria za recenzje, rozwój blogów literackich, „bookstagrama”.

3. Analiza wybranych recenzji

Przegląd recenzji z polskich czasopism literackich. Analiza stylu, kompozycji, strategii interpretacyjnych.

4. Praca nad recenzją (I)

Na zajęcia studenci przygotowują notę recenzencką (1000–1200 znaków ze spacjami) o tekście zaproponowanym przez wykładowcę. Podczas zajęć przeanalizujemy wybrane prace studentów, zredagujemy teksty, zastanowimy się nad doborem argumentacji.

5. Praca nad recenzją (II)

Na zajęcia studenci przygotowują krótką recenzję (2000–3000 znaków ze spacjami) o tekście zaproponowanym przez wykładowcę. Podczas zajęć przeanalizujemy wybrane prace studentów, zredagujemy teksty, zastanowimy się nad doborem argumentacji. Na zajęciach zostanie przydzielone ostatnie zadanie – napisanie recenzji z dowolnej współczesnej powieści lub tomu poetyckiego (data wydania 2021–2022) w objętości 6000–7000 znaków ze spacjami. Tekst należy przesłać wykładowcy.

Krytyka muzyczna:

1. Specyfika i historia krytyka muzycznej

Na zajęciach postaramy się uchwycić fenomen krytyki muzycznej, jej materii, a także prześledzimy jej funkcje, zadania i cele. Poznamy także historyczne recenzje i zastanawiamy się nad etyką pracy krytyka.

2. Style krytyki muzycznej

Na przykładzie wybranych recenzji uznanych współczesnych krytyków poznamy strategie oceny i interpretacji muzyki.

3. Recenzja płytowa – temat własny

Zadaniem studentów jest napisanie recenzji płytowej wybranego przez siebie albumu (2200 znaków ze spacjami). Podczas zajęć, w formule warsztatowej, będziemy analizować stworzone przez studentów teksty.

4. Recenzja koncertu

Zadaniem studentów jest napisanie recenzji koncertu (3300 znaków ze spacjami), na który wybierzemy się wspólnie. Podczas zajęć, w formule warsztatowej, będziemy analizować stworzone przez studentów teksty.

5. Recenzja płytowa – na zadany temat

Zadaniem studentów jest napisanie recenzji płytowej na zadany temat (2200 znaków ze spacjami). Podczas zajęć, w formule warsztatowej, będziemy analizować stworzone przez studentów teksty.

Krytyka filmowa:

1. Na kinie każdy się zna?

Strategie krytyki filmowej, kinofilia, kanon, zadania krytyka. Typy recenzji.

2. Od starych mistrzów do vlogerów.

Retoryka krytyki filmowej. Sylwetki słynnych krytyków (Słonimski, Eberhardt, Jackiewicz, Mętrak, Sobolewski) i przykłady różnych interpretacji dzieła filmowego.

3. Nowsze pokolenie.

Zadanie pierwsze.

Omawianie krótkich (do 2500 znaków) recenzji jednego wybranego filmu, napisanych przez studentów – przykłady interpretacji i rozwiązań formalnych. Dyskusja o filmie.

4. Zadanie drugie.

Omawianie dłuższych (do 5000 znaków) miniesejów na temat jednego wybranego filmu. Punkt widzenia, punkt pisania. Dyskusja.

5. Zadanie trzecie.

Omawianie krótkich (do 3500 znaków), ale zaangażowanych recenzji. Ćwiczenia z perswazji. Dyskusja.