Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia matematyki I

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1000-00HM1-OG
Kod Erasmus / ISCED: 11.101 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0541) Matematyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia matematyki I
Jednostka: Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki
Grupy: Nanoinzynieria; przedmioty do wyboru
Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Przedmioty ogólnouniwersyteckie społeczne
Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

ogólnouniwersyteckie

Skrócony opis:

Wykład przedstawia dynamicznie dzieje myśli matematycznej . Główny tok prezentacji polega na wskazaniu związków matematyki z przebiegiem historii politycznej, społecznej, rozwojem cywilizacji, kultury i całokształtu nauki. Wykład obejmuje okres od przełomu neolitycznego do chwili obecnej. W zasadzie można go słuchać ze szkolnym przygotowaniem matematycznym, ale większa wiedza w tym zakresie pozwoli pewne fakty zrozumieć głębiej.

Pełny opis:

Wykład jest w zasadzie dostępny dla wszystkich, zawiera jednak przykłady historycznie ważnych rozumowań matematycznych. Zaliczenie odbywa się poprzez elementarny test po każdym semestrze. Każdy semestr stanowi oddzielną całość.

Lingwistyczne źródła do prehistorii pojęć. Koncepcje Piageta i New Math.

Matematyka w metodologiach empirycznych. Babilon. Egipt.

Przewrót w XVIII w. pne. Szkoła Talesa. Postulat wiedzy pewnej.

Przewrót świadomościowy w VI w. pne. Pitagorejczycy. Początki dedukcji.

Akademia platońska. Kryzys liczbowy. Stworzenie liczb rzeczywistych. Eudoksos i Teajtetos.

"Elementy" Euklidesa i inne jego dzieła.

Archimedes. Ptolemeusz, Diofantos. Historycy i epigoni.

Matematyka pozaeuropejska Starożytności i Średniowiecza.

Matematyka jako gra.

Gerbert. Uniwersytety. Fibonacci. Rozwiązanie problemu równań st. 3 i 4. Status liczb zespolonych.

Usunięcie trudności rachunkowych. Logarytmy.

Kopernik i Kepler. Panteizm.

Galileusz. "Rozprawa o metodzie" Kartezjusza. Akademie Nauk.

Początki analizy. Newton, Leibniz, Huygens. Rodzina Bernoullich.

Stan wiedzy na koniec XVII w.

Literatura:

Rozszerzone notatki do wykładu:

M. Kordos, Wykłady z historii matematyki, WSiP 1994, Script 2005

Po polsku:

D.J. Struik, Krótki zarys historii matematyki do końca XIX wieku, PWN 1963

Historia matematyki, pod red.A.P. Juszkiewicza, PWN 1978-1985

N. Bourbaki, Elementy historii matematyki, PWN 1980

S. Kulczycki, Z dziejów matematyki greckiej, PWN 1973

J. Mioduszewski, Ciągłość. Szkice z historii matematyki, WSiP 1996

Filozofia matematyki: antologia tekstów klasycznych, wyb. i opr. R. Murawski, Wyd. Naukowe UAM 1986

R. Murawski, Filozofia matematyki, PWN 1995

W innych językach:

M. Kline, Mathematical Thought from Ancient to Modern Times, Oxford UP 1972

M. Kline, Mathematics, The Loss of Certainty, Oxford UP 1980

M. Kline, Mathematics in Western Culture, Oxford UP, 1958

A. Dahan-Dalmedico, J. Peiffer, Routes et dedales, Etudes Vivantes 1982

F. Klein, Vorlesungen uber die Entwicklung der Mathematik im 19.Jahrhundert, Springer 1926

(seria) Matematika XX wieka, red. A.N. Kolmogorov, A.P. Yushlevich, Nauka, 1978-1990 (rosyjski)

S.G. Gindikin, Rasskazy o fizikah i matematikah, Nauka 1981 (rosyjski)

(wybór tekstów) Ob osnovanyah geometrii, Nauka 1988 (rosyjski)

Efekty uczenia się:

Zrozumienie procesu rozwoju pojęć i metod matematycznych

Metody i kryteria oceniania:

Końcowy sprawdzian pisemny

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 180 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Paweł Goldstein, Paweł Strzelecki
Prowadzący grup: Paweł Goldstein, Paweł Strzelecki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)