Metody i techniki badań społecznych

obowiązkowe

Zaliczony I rok studiów pierwszego stopnia na kierunku polityka społeczna. Brak innych formalnych założeń wstępnych. Założenia merytoryczne - znajomość przez studenta podstawowych kategorii nauk społecznych i podstaw logiki.

w sali

Wykłady i warsztaty badawcze poświęcone są podstawowym aspektom metodologicznym badań społecznych. Podczas zajęć studenci poznają główne schematy prowadzenia badań oraz ilościowe i jakościowe techniki badawcze. Wykłady wprowadzają studentów w podstawy wiedzy o metodologicznych i metodycznych aspektach badań społecznych. Ćwiczenia koncentrują się na rozwijaniu praktycznych umiejętności studentów w zakresie prowadzenia badań. Cały kurs prowadzi do zapoznania studentów z głównymi zasadami badań społecznych i ukształtowania umiejętności badawczych potrzebnych w dalszej pracy.

Wykład ma za zadanie zaprezentować podstawowe treści dotyczące metodologii i metodyki badań społecznych. Jego tematyka obejmuje następujące zagadnienia:

Metody i techniki badawcze – nauka o polityce społecznej na tle innych nauk. Typologie badań.

Proces badawczy w naukach społecznych.

Składniki koncepcji badań.

Zmienne socjologiczne i ich wskaźniki

Badania jakościowe i wybrane niesondażowe metody badawcze.

Badania sondażowe.

Badania przekrojowe, dynamiczne i pseudodynamiczne.

Badania całościowe i na próbach badawczych.

Eksperyment w naukach społecznych.

Badania ewaluacyjne.

Ćwiczenia poświęcone są pogłębieniu wiedzy studentów na temat kluczowych składników procesu badawczego w empirycznych badaniach społecznych oraz zdobycie umiejętności warsztatowych w zakresie wybranych metod badawczych – analizy treści i badań sondażowych. Na ćwiczeniach będzie kładziony szczególny nacisk na samodzielną, twórczą pracę studentów oraz na systematyczne zdobywanie wiedzy metodologicznej.

PODSTAWOWA

• E.Babbie, Podstawy badań społecznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2009

• E. Babbie, Badania społeczne w praktyce. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003.

• Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych. Zysk i Ska Wydawnictwo, Poznań 2001.

UZUPEŁNIAJĄCA

• R. Mayntz, K. Holm, P. Hübner, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej. PWN, Warszawa 1985.

• S. Nowak, Metodologia badań społecznych. PWN. Warszawa 1985.

• A. Sułek (oprac.), Metody analizy socjologicznej. IS UW, Warszawa 1986.

• B. Szatur-Jaworska (oprac.), Wprowadzenie do metod i technik badań społecznych. Wyd. UW, Warszawa 1988.

• B. Szatur-Jaworska, Diagnozowanie w polityce społecznej - metody i problemy, Elipsa, Warszawa 2014.

Poprzez realizację przedmiotu student zdobywa podstawową wiedzę metodologiczną z zakresu empirycznych badań społecznych oraz metodyki badań społecznych. Zdobywa też umiejętności w zakresie stosowania wybranych technik badawczych.

Po ukończeniu przedmiotu (wykładu i ćwiczeń) student/ka:

- zna i rozumie podstawowe kategorie i pojęcia metodologii badań społecznych (K_W01)

- zna podstawowe procedury metodologii badan społecznych (K_W03),

- zna najważniejsze metody i techniki badań społecznych (K_W03),

- prawidłowo planuje proces badawczy (K_U04),

- umiejętnie dobiera metody i techniki badawcze (K_U07),

- prawidłowo buduje narzędzia badawcze (K_U07)

- umie twórczo pracować w zespole (K_K02)

- w zespole badawczym umie zaplanować, zrealizować badanie, opracować raport z badań i ustnie zaprezentować jego wyniki przy zastosowaniu dwóch różnych metod badawczych (K_W03, K_U04, K_U07, K_K02).

Ćwiczenia: ocena znajomości zalecanej literatury oraz ocena umiejętności samodzielnego prowadzenia badań, ze szczególnym naciskiem na tworzenie ich koncepcji i narzędzi badawczych; obecność na zajęciach; zaliczenie sprawdzianu wiedzy.

Wymagania egzaminacyjne (egzamin pisemny): znajomość zagadnień omawianych na wykładzie i ćwiczeniach oraz umiejętność zastosowania tej wiedzy do rozwiązywania konkretnych problemów badawczych. Obecność na wykładach jest obowiązkowa. Studenci nieobecni na 5 lub więcej wykładach są niedopuszczani do egzaminu końcowego i nie uzyskują zaleczenia przedmiotu.

Formą zaliczenia PRZEDMIOTU jest egzamin pisemny. Przedmiotem egzaminu są wiedza i umiejętności przekazywane podczas wykładów i ćwiczeń. WARUNKIEM DOPUSZCZENIA DO EGZAMINU jest uzyskanie zaliczenia ćwiczeń oraz obecność na wykładach.

Studenci, którzy szczególnie dobrze zaliczyli ćwiczenia (bardzo dobre oceny ze sprawdzianu i prac) otrzymują stosowny komentarz w USOSie, który skutkuje podniesieniem oceny z przedmiotu o 0,5.

WSZYSTKIE OSOBY POWTARZAJĄCE PRZEDMIOT, NIEZALEŻNIE OD TEGO, CZY POWODEM JEST NIEZALICZENIE ĆWICZEŃ (WARSZTATÓW) CZY NIEZDANIE EGZAMINU, MAJĄ OBOWIĄZEK UDZIAŁU W WARSZTATACH I WYKŁADACH NA ZASADACH OGÓLNYCH.

PRZEDMIOT NIE JEST POWIĄZANY Z PRAKTYKAMI ZAWODOWYMI.

Wykłady i warsztaty badawcze poświęcone są podstawowym aspektom metodologicznym badań społecznych. Podczas zajęć studenci

poznają główne schematy prowadzenia badań oraz ilościowe i jakościowe techniki badawcze. Wykłady wprowadzają studentów w

podstawy wiedzy o metodologicznych i metodycznych aspektach badań społecznych. Ćwiczenia koncentrują się na rozwijaniu

praktycznych umiejętności studentów w zakresie prowadzenia badań. Cały kurs prowadzi do zapoznania studentów z głównymi zasadami

badań społecznych i ukształtowania umiejętności badawczych potrzebnych w dalszej pracy.

kONTYNUACJA WARSZTATÓW BADAWCZYCH I WYKŁADÓW Z SEMESTRU ZIMOWEGO.

• Earl Babbie, Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003 (lub kolejne dodruki).

• Earl Babbie, Podstawy badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009

• Stefan Nowak, Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 1985 (lub następne wydania)

• Leszek A. Gruszczyński, Kwestionariusze w socjologii. Budowa narzędzi do badań surveyowych, Wydawnictwo UŚ, Katowice 2003 (wyd. 4 zmienione).

• Janet Buttolph Johnson, Henry T.Reynolds, Jason D. Mycoff, Metody badawcze w naukach politycznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

PRZEDMIOT KOŃCZY SIĘ EGZAMINEM PISEMNYM W SESJI EGZAMINACYJNEJ SEMESTRU LETNIEGO. DO EGZAMINU DOPUSZCZANE SĄ OSOBY, KTÓRE MAJĄ ZALICZONE WARSZTATY I NIE PRZEKROCZYŁY LIMITU NIEOBECNOŚCI NA WYKŁADACH.