Polonijne instytucje kultury za granicą
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2700-PIKZ-OG |
Kod Erasmus / ISCED: |
15.1
|
Nazwa przedmiotu: | Polonijne instytucje kultury za granicą |
Jednostka: | Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii |
Grupy: |
Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim Przedmioty ogólnouniwersyteckie przez Internet (platforma edukacyjna) |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Skrócony opis: |
Zajęcia zapoznają studentów z historią i zbiorami Polonijnych Instytucji Kultury za granicą. Ich tematyka poszerzona o kontekst historyczny środowisk polonijnych na całym świecie. Na początku ukazane zostanie dziedzictwo archiwalne, biblioteczne i muzealne instytucji polonijnych w Europie, by w dalszej kolejności przenieść się na kontynent amerykański i australijski. |
Pełny opis: |
W trakcie zajęć zostanie przedstawiona historia instytucji polonijnych poza krajem oraz ich zbiory archiwalne, biblioteczne i muzealne : Francja: Biblioteka Polska w Paryżu (Towarzystwo Historyczno-Literackie), Instytut Literacki “Kultura", Zamek Montrésor (Château de Montrésor), Stacja Polskiej Akademii Nauk w Paryżu, Archiwum Polskiej Misji Katolickiej we Francji. Szwajcaria: Muzeum Polskie w Rapperswilu, Muzeum Im. Tadeusza Kościuszki w Solurze, Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii. Wielka Brytania: Instytut Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie, Biblioteka Polska POSK w Londynie Instytut Piłsudskiego w Londynie, Studium Polski Podziemnej w Londynie, Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie, Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii Węgry: Polski Instytut Badawczy i Muzeum w Budapeszcie Niemcy: Porta Polonica - Centrum Dokumentacji Kultury i Historii Polaków w Niemczech, Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego w Dreźnie, Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech Włochy: Fundacja Rzymska im. J. Z. Umiastowskiej (Fondazione Romana Marchesa J.S. Umiastowska), Stacja Naukowa Pan – Rzym (Accademia Polacca - Roma), Papieski Instytut Studiów Kościelnych w Rzymie, Archiwum duszpasterstwa polonijnego w Rzymie Litwa: Biblioteka Polska w Wilnie Dania: Instytut Polsko - Skandynawski - Dania Polskie zbiory w USA: Fundacja Kościuszkowska, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, Muzeum Polskie w Ameryce Polski Instytut Naukowy w Ameryce, Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, Centralne Archiwum Polonii w Orchard Lake, Amerykański Instytut Kultury Polskiej w Miami Kanada: Polski Instytut Naukowy w Kanadzie i Biblioteka im. Wandy Stachiewicz Argentyna: Biblioteka Polska im. Ignacego Domeyki w Argentynie Australia: Muzeum i Archiwum Polonii Australijskiej |
Literatura: |
Bieńkowska B., Biblioteki polonijne: podstawowe pojęcia. Wprowadzenie, w: Vademecum bibliotekarza: praktyczne i aktualne informacje dla bibliotekarzy, Warszawa 2002. Bieńkowska B., Dziesięć lat z życia bibliotek polonijnych (1938— 1948), „Z Badań nad Polskimi Księgozbiorami Historycznymi” 20(2002), ss. 79— 88. Bokszczanin B., Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, w: Muzea, Biblioteki i Archiwa polskie na Zachodzie, red. H. Fokciński, Londyn 1991, ss. 61-72. Cisek J., Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce i jego zbiory, Warszawa 1997. Czarnik O. S., Opieka, wsparcie czy samopomoc? Z problemów mecenatu kulturalnego na obczyźnie, w: Z dziejów mecenatu kulturalnego w Polsce, red. J. Kostecki, Warszawa 1999, ss. 249-298. Czarnowski R., Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Paryżu, Pelplin 2020. Flis S., Archiwum Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce, w: 100 lat Archiwum Państwowego w Gdańsku, red. A. Przywuska, I. Rdzanek, Gdańsk 2001, ss. 107— 126. Gębołyś Z., Biblioteka Polska w Wilnie, „Bibliotekarz” 11(1993), ss. 26-27. Jonkajtys - Luba G., Instytut Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku. Pięćdziesięciolecie istnienia, „Przegląd Wschodni” 3(1994), ss. 291—309. Kantak W., Działalność biblioteki Muzeum Polski Współczesnej w Rapperswilu w latach 1939— 1945, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Bibliologia” 2/3(1998), ss. 198-218 Kłossowski A., Książka polska na obczyźnie. XX wiek, Toruń 2003. Krochmal A., Polskie instytucje za granicą. Przewodnik po zbiorach archiwalnych, Warszawa 2004. Łaskarzewska H., Biblioteka Polska w Paryżu - wędrówki zbiorów w latach 1940-1992, „Roczniki Biblioteczne” 48(2004), ss. 3-38. Morkowski J. S., Pół wieku instytucji kultury polskiej na Zachodzie. „Czasopismo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich” 8(1997), ss. 20-24. Nir R, Archiwa, biblioteki i muzea Polonii w Orchard Lake, w: Materiały XV Sesji Stałej Konferencji Archiwów, Bibliotek i Muzeów Polskich na Zachodzie, red. M. Jagosz, Rzym 1994, ss. 110-114. Nir R., Polskie zbiory archiwalne w Stanach Zjednoczonych, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 65(1996), ss. 289-347. Okopień-Strite K., Biblioteka Polska w Rapperswilu. „Wydawca” 10(1994), ss. 19- 20. Pappius H. M., Biblioteka Polska w Montrealu - 60 lat w służbie kulturze polskiej w Kanadzie, w: XXVI Sesja Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie, Kraków 2004, ss. 67-70. Pezda J., Siedziby Biblioteki Polskiej w Paryżu w latach 1838-1853, „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie” 12(2004), ss. 177-194. Polonica emigracyjne. Ze zbiorów instytucji członkowskich Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie, Warszawa 2019 Sieradzka D., Biblioteki polonijne na obczyźnie na łamach „Biuletynu Stowarzyszenia Wspólnota Polska”, w: Nadzieje, złudzenia, rzeczywistość. Studia z historii Polski XX wieku. Księga dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Wyrwie, red. W. Hładkiewicz i M. Szczerbiński, Gorzów Wielkopolski 2004, ss. 417-420. Stachurski K., Dziedzictwo narodowe Polaków poza granicami kraju: muzea, archiwa i biblioteki polskie na Zachodzie, „Spotkania z Zabytkami” 5(2001), ss. 1-8. Szmidt J., Biblioteki polskie we współczesnym Londynie, Warszawa 1998. Ślady polskości. Polonia i emigracja w świetle badań i źródeł historycznych, red. D. Nałęcz, Warszawa 1999. Woysław K., Funkcje Biblioteki Polskiej im. Domeyki w Argentynie, w: Tożsamość oraz percepcja Polski i polskości w środowiskach Polonii latynoamerykańskiej, red. M. Malinowski, Warszawa 2000, ss. 214-219. Zuziak J., Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie, Londyn 2002. |
Efekty uczenia się: |
• Wiedza Po ukończeniu zajęć student: - zna podstawowe pojęcia z zakresu badań polonijnych: Polonia, instytucje kultury za granicą, migranci, emigranci, diaspora, archiwum, biblioteka i muzeum polonijne - zna wybrane obszary tematyczne związane z emigracją polską oraz główne kierunki badań nad tematyką polonijną - posiada podstawową wiedzę o procesie kształtowania się środowisk polonijnych w ujęciu historycznym i przyczyn ich zróżnicowania - zna cechy charakterystyczne dyskursu naukowego i popularyzatorskiego w odniesieniu do emigracji polskiej - zna powiązania badanych zjawisk emigracyjnych - zna sposoby wyszukiwania i systematyzowania informacji dotyczące historii instytucji polonijnych za granicą - posiada podstawową wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację źródeł emigracyjnych - dostrzega historyczne znaczenie zbiorów znajdujących się w instytucjach kultury za granicą -dostrzega powiązania badań i analiz związanych z tematyką emigracyjną z dziedzinami pokrewnymi w zakresie dziejów emigracji polskiej • Umiejętności Po ukończeniu zajęć student: - potrafi wskazać podstawowe źródła do dziejów instytucji kultury poza krajem - potrafi określić i ocenić krytycznie stan swojej wiedzy na temat archiwów, bibliotek i muzeów polonijnych - definiuje, objaśnia i stosuje poprawnie w mowie i w piśmie podstawowe terminy fachowe właściwe dla archiwistyki, bibliotekoznawstwa i muzealnictwa - potrafi właściwie dobierać metody i narzędzia w trakcie opracowywania wybranych archiwaliów polonijnych • Inne kompetencje Po ukończeniu zajęć student: - ma świadomość o znaczeniu polonijnego dziedzictwa historyczno-kulturalnego za granicą i podejmuje działania na rzecz jego poznania - docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz polonijne dziedzictwo historyczne i kulturowe |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykonywanie zadań przeznaczonych dla grupy na platformie Kampus |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.