Arcydzieła rzymskiej techniki i inżynierii

ogólnouniwersyteckie

Ponieważ wykład ma charakter ogólnouniwersytecki i słuchaczami mogą być studenci z

różnych kierunków, nie jest wymagane wcześniejsze uczestnictwo w innych zajęciach

wprowadzających w tematykę wykładu, aczkolwiek mile widziana jest podstawowa wiedza

słuchacza na temat cywilizacji antycznej, zwłaszcza rzymskiej.

w sali

Wykład ma na celu zaznajomienie słuchaczy z najważniejszymi osiągnięciami techniki i

inżynierii rzymskiej. Uczestnicy poznają wybrane procesy wydobywcze i przetwórcze,

zapoznają się z najważniejszymi stanowiskami i obiektami archeologicznymi związanymi z

techniką i inżynierią. Podczas zajęć zaprezentowane zostaną najważniejsze stanowiska

archeologiczne (kopalnie, warsztaty, kompleksy gospodarcze) oraz zabytki archeologiczne

(budowle, urządzenia, narzędzia, wyroby) związane z omawianą problematyką,

przedstawione zostaną wybrane procesy wytwórcze oraz nowe kierunki badawcze.

Arcydzieła rzymskiej techniki i inżynierii: niezwykłe budowle, skomplikowane maszyny,

precyzyjne narzędzia oraz różnorodne wyroby rzemieślnicze i artystyczne - zarówno te, które

przetrwały do naszych czasów, jak również te, znane jedynie z opisów w dziełach autorów

antycznych budzą wciąż powszechny podziw. Osiągnięcia rzymskich wynalazców,

inżynierów, konstruktorów oraz licznej rzeszy wszelakich rzemieślników miały wpływ nie

tylko na dynamiczny rozwój i ogromny sukces ekonomiczny Imperium Rzymskiego, ale

również zostały przekazane jako część bogatej spuścizny antyku kolejnym epokom.

W ramach wykładu zostaną przedstawione najważniejsze osiągnięcia techniki i inżynierii

rzymskiej. Uczestnicy poznają wybrane procesy wydobywcze i przetwórcze, zapoznają się z

najważniejszymi stanowiskami i obiektami archeologicznymi związanymi z techniką i

inżynierią. Omówione zostaną m.in. osiągnięcia rzymskiego budownictwa, architektury,

inżynierii sanitarnej, techniki wydobywcze, maszyny, wytwórczość metalurgiczna,

ceramiczna, szklarska, urządzenia pomiarowe, wybrane procesy przetwarzania żywności,

zagadnienia związane z transportem lądowym i morskim.

Podczas zajęć zaprezentowane zostaną najważniejsze stanowiska archeologiczne (kopalnie,

warsztaty, kompleksy gospodarcze) oraz zabytki archeologiczne (budowle, urządzenia,

narzędzia, wyroby) związane z omawianą problematyką, przeanalizowane będą wybrane

procesy wytwórcze, a także przedstawione zostaną nowe kierunki badawcze.

Adam J.-P., Roman Building. Materials and Techniques, London-New York 1994

Ciarallo A., De Carolis E. (eds), Homo Faber. Natura, scienza e technica nell’antica Pompei,

Martellago 1999

Cuomo S., Technology and Culture in Greek and Roman Antiquity, Cambridge 2007

Forbes R.J., Studies in Ancient Technology, Leiden 1957

Hill D. R., A History of Engineering in Classical and Medieval Times, 1984

Humphrey J.W., Oleson J.P., Sherwood A.N., Greek and Roman Technology: a sourcebook,

1998

Oleson J.P., Oxford Handbook of Engineering and Technology in the Classical World, 2008

Pliniusz Starszy, Historia naturalna (zwł. księgi XXXIII - XXXVII)

Strong D., Brown D. (eds), Roman Crafts, London 1976

Stückelberger A., Bild und Wort. Das illustrierte Fachbuch in der antiken Naturwissenschaft,

Medizin und Technik, Mainz 1994

White K.D., Greek and Roman Technology, 1984

Wilson, A., Machines, Power and the Ancient Economy, JRS 92, 2002

Witruwiusz, O architekturze ksiąg X (wybrane rozdziały)

Student uczestniczący w zajęciach, po zrealizowaniu kursu

- ma uporządkowaną wiedzę na temat wybitnych osiągnięć rzymskiej techniki i inżynierii

(K_W04)

- zna najważniejsze stanowiska archeologiczne związane z osiągnięciami rzymskiej

inżynierii, produkcją rzemieślniczą, wydobyciem surowców, ich uwarunkowania

geograficzne i społeczno-historyczne, zna wybrane techniki produkcyjne oraz najważniejsze

kategorie zabytków ruchomych związanych z omawianą problematyką (K_W05).

- ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami oraz

dyscyplinami naukowymi z obszaru nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i

ścisłych (K_W06);

- rozumie związek między osiągnięciami wybranej dziedziny nauki a możliwościami ich

wykorzystania w archeologii (K_W07);

- ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu metod oraz technik dokumentacji źródeł

archeologicznych (K_W12)

- zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę

ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego (K_K01);

- uznaje i szanuje różnice punktów widzenia determinowane różnym podłożem narodowym i

kulturowym (K_K11)

Oceniany będzie poziom wiedzy studenta na tematy zrealizowane podczas wykładów.

Sprawdzianem wiedzy będzie egzamin pisemny opisowy.