Historia Anglii w dobie Tudorów

fakultatywne

Rządy dynastii Tudorów (1485 – 1603), a zwłaszcza czasy, gdy na tronie zasiadała Elżbieta I, są dość powszechnie postrzegane jako złoty wiek w dziejach angielskiej monarchii. Niezmiennie też budzą zainteresowanie historyków, co owocuje badaniami pozwalającymi nam lepiej poznać realia epoki, mechanizmy społeczne i polityczne, jak również konkretne wydarzenia. Biografie przedstawicieli rodu są inspiracją dla twórców kultury popularnej, stają się kanwą powieści, scenariuszy filmowych i seriali.

Celem wykładu jest zapoznanie uczestników z wybranymi aspektami historii Anglii za panowania Tudorów. Wykład koncentrować się będzie wokół kluczowych dla zrozumienia epoki przeobrażeń politycznych i społecznych, które sprzyjały umacnianiu pozycji dynastii i państwa na arenie międzynarodowej, budowie podstaw potęgi morskiej Anglii.

Główne wątki omawiane na wykładzie:

• Anglia u progu rządów Henryka VII. Bilans otwarcia.

• Zmiany demograficzno – społeczne w Anglii XVI w.

• Kształtowanie się systemu i zasad ustrojowych w Anglii dobry Tudorów.

• Początki reformacji i budowa podstaw Kościoła Anglikańskiego.

• Polityka wyznaniowa Tudorów i jej uwarunkowania.

• Wyzwania i zagrożenia dla monarchii Tudorów.

• Anglia i jej sąsiedzi w XVI w.

• Narodziny polityki kolonialnej Anglii.

• Kultura angielska doby Tudorów i jej największe osiągnięcia

• Rządy Tudorów w historiografii.

• Rządy Tudorów w tradycji i kulturze popularnej.

Dzieje Anglii w czasach Tudorów od lat budzą niezmiennie duże zainteresowanie badaczy i doczekały się bardzo wielu opracowań. Zdecydowana większość z nich jest w języku angielskim. W tym miejscu mogę polecić dostępne w BUW prace: J. Guy, Tudor England, OUP 1988 (niestety niemal 600 stron) lub S.T. Bindoff, Tudor England (seria Pelican History of England, v.5), Londyn 1972 (znacznie mniejsze – 300 stron kieszonkowy format); The Oxford illustrated history of Tudor and Stuart Britain / ed. by John Morrill, 1996, 2000.

Cennym uzupełnieniem tematyki omawianej podczas wykładów mogą być wydane w języku polskim: P. Johnson, Historia Anglików, Gdańsk 1995 (lub 2002) oraz biografie: Henryka VIII (A.F. Pollard), Marii Tudor (M. Bogucka) , Elżbiety I (S. Grzybowski). Choć wiele ze znajdujących się w nich tez uległo weryfikacji, to w warstwie faktograficznej można na tych tekstach polegać.

Osoby interesujące się prywatnym życiem Tudorów mogą zapoznać się z pracą Davida Starkey’a, Królowe: sześć żon Henryka VIII, Poznań 2004 (2010 – II wyd.)

Celem wykładu jest zapoznanie słuchaczy z wybranymi aspektami historii politycznej i społecznej Anglii od schyłku wieku XV do początków XVII stulecia.

Po zakończeniu pełnego cyklu student:

(wiedza)

• przedstawia, w ujęciu chronologiczno – problemowym, dokonania kolejnych władców z dynastii Tudorów, uwzględniając uwarunkowania społeczne, ekonomiczne i polityczne;

• opisuje główne etapy kształtowania się sytemu polityczno – ustrojowego monarchii Tudorów;

• przedstawia genezę i rozwój reformacji w Anglii, charakteryzuje politykę wyznaniową Tudorów oraz jej uwarunkowania i następstwa;

• charakteryzuje, w ujęciu dynamicznym, położenie międzynarodowe i pozycję Anglii w Europie;

• przedstawia największe osiągnięcia kultury angielskiej XVI w;

• charakteryzuje różne tradycje historiograficzne i spory wokół oceny panowania dynastii Tudorów.

(umiejętności)

• Stosuje poprawną terminologię i pojęcia z zakresu problematyki wykładu

• Ocenia dokonania monarchów z dynastii Tudorów i uzasadnia swoje opinie, wykorzystując treści wykładu;

• Analizuje i interpretuje przejawy trwałości legendy dynastii i czasów Tudorów;

(Kompetencje personalne i społeczne)

• Uznaje i szanuje różnice punktów widzenia i ocen historiografii.

Warunkiem niezbędnym do uzyskania zaliczenia jest frekwencja (dopuszczalne dwie nieobecności) oraz uzyskanie przynajmniej 50% punktów z pisemnego kolokwium na zakończenie semestru. Sprawdzać ono będzie nie tylko znajomość faktografii, ale również umiejętności dostrzegania związków przyczynowo – skutkowych, formułowania własnych ocen i argumentacji.

Zakres merytoryczny kolokwium: treści podawane na wykładzie