Od unii trzech królestw do Zjednoczonego Królestwa. Anglia za Stuartów
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2900-MK1-UTK-OG |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.3
|
Nazwa przedmiotu: | Od unii trzech królestw do Zjednoczonego Królestwa. Anglia za Stuartów |
Jednostka: | Wydział Historii |
Grupy: |
Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim Zajęcia ogólnouniwersyteckie na Wydziale Historii (zapisy dostępne w rejestracji żetonowej) |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | ogólnouniwersyteckie |
Skrócony opis: |
Celem wykładu jest zapoznanie słuchaczy z wybranymi problemami historii Anglii w XVII i początkach XVIII w. Był to niezwykle ważny okres w dziejach angielskiego królestwa, obfitujący w wydarzenia o doniosłych i długofalowych konsekwencjach politycznych, którym towarzyszyły przemiany społeczno-kulturowe i rozwój gospodarczy, które uczyniły z Anglii (a szerzej Wysp Brytyjskich) kolebkę europejskiej rewolucji naukowej oraz europejskiego oświecenia. |
Pełny opis: |
W 1603 r. po bezpotomnej śmierci Elżbiety I tron Królestwa Anglii i Irlandii objął najbliższy w kolejności dziedziczenia, król Szkocji Jakub VI, rozpoczynając jako Jakub I trwające ponad stulecie rządy dynastii Stuartów. Obfitowały one w ważne, a często i dramatyczne wydarzenia, które zmieniły na trwałe system polityczny. Towarzyszyły temu głębokie przemiany społeczno-kulturowe i rozwój gospodarczy, które uczyniły z Wysp Brytyjskich kolebkę europejskiej rewolucji naukowej oraz europejskiego oświecenia. Okres rządów Stuartów to również czas ekspansji kolonialnej – budowania podstaw przyszłej morskiej potęgi Wielkiej Brytanii. Nic więc dziwnego, że jest to jedna z najbardziej wnikliwie badanych epok w dziejach Wysp Brytyjskich. Badaniom towarzyszą historiograficzne spory i wielkie kontrowersje. W ostatnich trzech dekadach zakwestionowano wiele spośród funkcjonujących od końca XIX wieku, tez i opinii – m.in. na temat genezy wybuchu wojny domowej czy tzw. Chwalebnej Rewolucji. Inaczej również, niż w przeszłości, postrzegane są dzieje Anglii – coraz więcej historyków rozpatruje je w kategoriach „historii Archipelagu”, akcentując wzajemne powiązania pomiędzy wydarzeniami w Anglii, Szkocji i Irlandii. Objęcie przez Jakuba VI, króla Szkocji, schedy po Tudorach zapoczątkowało Unię Trzech Królestw. Formalnie bowiem, syn Marii Stuart, nosił na swych skroniach trzy korony – był zarazem królem Anglii, Szkocji i Irlandii, z wszystkimi tego dobrymi i złymi konsekwencjami. Jednak podjęte przez Jakuba próby ściślejszego połączenia trzech odrębnych państw w Wielką Brytanię zakończyły się niepowodzeniem. Dopiero za rządów jego prawnuczki, Anny idea ta nabrała realnego kształtu. Zawarta w 1707 roku unia pomiędzy Szkocją a Anglią stanowiła kamień milowy w dziejach wzajemnych relacji. Jakie czynniki zadecydowały o jej zawarciu, to jedno z wielu pytań, które są dyskutowane w historiografii, a które znajdą odbicie w treści wykładu. Uwaga: wykład będzie miał „anglocentryczny” charakter jako że dzieje Anglii będą w centrum naszych rozważań. Główne wątki omawiane (niekoniecznie dokładnie w zaprezentowanej kolejności) w trakcie wykładu: Anglia, Szkocja, Irlandia na mapie siedemnastowiecznej Europy. Rządy pierwszych Stuartów – Jakuba I i Karola I: wyzwania, polityka, osiągnięcia. Ekspansja kolonialna – uwarunkowania, osiągnięcia, perspektywy. Rewolucja czy wojna domowa (a może wojny domowe?) – spory w historiografii. Anglia w drodze ku monarchii konstytucyjnej – restauracja Stuartów i geneza Chwalebnej Rewolucji. Procesy integracyjne i dezintegracyjne – od unii trzech królestw do Wielkiej Brytanii. Oblicze wyznaniowe Wysp Brytyjskich w czasach Stuartów. Zmiany społeczne w Anglii w XVII w. Rozwój kultury i życia umysłowego w Anglii w XVII w. Rewolucja naukowa. |
Literatura: |
Dla zainteresowanych: tematyka omawiana podczas wykładu ma bardzo obszerną literaturę – niestety tylko niewielka jej część dostępna jest w języku polskim (część z dawniejszych prac zdezaktualizowała się w warstwie interpretacyjnej. W tym miejscu mogę polecić pracę Johna Millera, Stuartowie: królowie Anglii i Szkocji, wydaną w 2008 r. przez wydawnictwo Bellona oraz pracę: B. Coward, P. Gaunt, Stuartowie: Anglia 1603 – 1714, wydane w 2020 przez wydawnictwo Astra. Obie książki mają swoje angielskie oryginały, ale niestety w BUW dostępny jest tylko The Stuart Age, Barrego Cowarda. Syntetyczny charakter mają dostępne w BUW opracowania: The Oxford Illustrated History of Britain, ed. K.O. Morgan (kilka wydań) oraz The Oxford Illustrated History of Tudeor and Stuart Britain, ed. J. Morril (kilka wydań) – w obu obszerna bibliografia odsyłająca do literatury o charakterze monograficznym. |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu cyklu Studentka/Student: (Wiedza) Charakteryzuje różne tradycje historiograficzne i spory wokół oceny panowania dynastii Stuartów; przedstawia, w ujęciu chronologiczno – problemowym, dokonania kolejnych władców z dynastii Stuartów, uwzględniając uwarunkowania polityczne i społeczne; przedstawia genezę wojny domowej 1640 – 1660, uwzględniając główne nurty w dyskusji historiograficznej na ten temat; przedstawia główne fazy wojny domowej, uwzględniając elementy ciągłości i zmiany charakteryzuje, w ujęciu dynamicznym, sytuację społeczno – wyznaniową w Anglii XVII w.; charakteryzuje zmiany ustrojowe w Anglii w l. 1660 - 1707; przedstawia genezę, przebieg i następstwa tzw. Chwalebnej Rewolucji; przedstawia genezę Wielkiej Brytanii, uwzględniając czynniki integrujące i dezintegrujące; omawia różne aspekty ekspansji kolonialnej Anglii. charakteryzuje rozwój kultury oraz życia umysłowego w Anglii w XVII wieku i wymienia najważniejsze osiągnięcia. (Umiejętności) Stosuje poprawną terminologię i pojęcia z zakresu problematyki wykładu; porządkuje wedle kryteriów chronologiczno – problemowych wydarzenia z zakresu problematyki wykładu; wyjaśnia genezę i ocenia konsekwencje wydarzeń z zakresu problematyki wykładu; uzasadnia swoje opinie, wykorzystując treści wykładu; wyjaśnia genezę odmiennych ocen epoki Stuartów w historiografii. (Kompetencje personalne i społeczne) Uznaje i szanuje różnice punktów widzenia oraz ocen; pogłębia swoje kompetencje w zakresie metod pracy umysłowej, uczenia się i samoorganizacji. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Jolanta Choińska-Mika, Piotr Okniński | |
Prowadzący grup: | Jolanta Choińska-Mika | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.