Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia kultury skandynawskiej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3002-HKOS2CE1
Kod Erasmus / ISCED: 14.7 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0314) Socjologia i kulturoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia kultury skandynawskiej
Jednostka: Instytut Kultury Polskiej
Grupy: Przedmioty obowiązkowe dla studentów II roku studiów I stopnia (licencjackich) IKP
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Zajęcia realizowane są w I i II semestrze, przy czym są to kursy niezależne (2x 30 godzin).

Semestr zimowy poświęcony zostanie na panoramę państw, społeczeństw i kultur Północy. Natomiast w semestrze letnim skupimy się na wybranych problemach kultur i społeczeństw nordyckich wywoływanych przez filmy bądź w filmach fabularnych poruszanych.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Zajęcia mają na celu syntetyczne przybliżenie najważniejszych zagadnień z historii krajów i kultur nordyckich, zarówno z uwzględnieniem tropów wspólnej tożsamości północnoeuropejskiej, jak i lokalnych oraz etnicznych zróżnicowań. Kryterium porządkowania materiału - historycznego, socjologicznego, folklorystycznego itd. - będzie z jednej strony proces cywilizacji, tj. analiza kulturowych uwarunkowań tzw. skandynawskiej trzeciej drogi (modelu demokracji, państwa opiekuńczego, społeczeństwa dobrobytu), a z drugiej - kształtowanie się politycznej, społecznej i etnicznej mapy współczesnej Skandynawii, tj. rozpatrywane w szerokim kontekście kulturowym i społecznym dążenia do niezależności poszczególnych krajów. Wiedza ta zostanie zestawiona i skonfrontowana ze współczesnymi dyskursami społeczno-kulturowymi skandynawskich państw opiekuńczych.

Pełny opis:

Treści programowe:

1. Północne krajobrazy kulturowe. Wokół pojęcia Północy. Kultura typu skandynawskiego i zagadnienie nordyckiej wspólnoty kulturowej.

2. Północ w badaniach międzykulturowych i wybranych relacjach Polaków. Autostereotypy skandynawskie a historia. Różnice kulturowe w

biznesie.

3. Starożytności nordyckie. Wikingowie, mitologia, sagi.

4. "Ulthima Thule". Archaiczność, nowoczesność i późna nowoczesność kultury islandzkiej.

5. Terytoria osobne Norden. Od Grenlandii po Wyspy Alandzkie.

6. Unia Kalmarska i konsekwencje jej rozpadu w perspektywie "długiego trwania". Skandynawizm (nordyzm). Rada Nordycka i integracja

skandynawska w XX i XXI wieku. Świat nordycki a świat bałtycki.

7. Szwedzka "trzecia droga". Geneza i podstawy "Domu Ludu". Krytyka, nowoczesność i ludowość. Obyczaje i życie prywatne a państwo

opiekuńcze. Kwestia równości płci.

8. Cezura 1864. Samoorganizacja duńskiego społeczeństwa: ruchy społeczne i spółdzielnie. Podziw Norberta Elliasa i Jerzego

Jedlickiego. Grundtvig i uniwersytety ludowe.

9. Podstawowe zagadnienia historii kultury fińskiej i społeczeństwa Finlandii. Siła tradycji w społeczeństwie informacyjnym

10. Dzieje niezależności i odrodzenia kulturalnego Norwegii. "Syndrom Gynta" i "najlepszy kraj na świecie".

Wybór filmów będących przedmiotem refleksji w semestrze letnim (przykłady):

1. Granica (Szwecja)

2. Barany. Islandzka opowieść (Islandia)

3. Młodość Astrid (Szwecja)

4. Guldkysten (Dania)

5. Kochanek królowej (Dania)

6. Utøya, 22 lipca (Norwegia)

7. Olli Mäki. Najszczęśliwszy dzień jego życia (Finlandia)

Literatura:

WYBÓR LITERATURY WPROWADZAJĄCEJ W PROBLEMATYKĘ KULTUR I SPOŁECZEŃSTW NORDYCKICH

- Matti Klinge, Północ, natura, ubóstwo – tło nordyckiej tożsamości, w: tegoż, Fińska tradycja. Eseje o strukturach i tożsamościach

Północy, przeł. Jarosław Suchoples, Wrocław 2006.

- Janusz Tazbir, Sarmacki stereotyp Szweda, „Mówią wieki” 1995, nr 3

- Katarzyna Bachnik, Skandynawskie uwarunkowania kulturowe w procesach zarządzania, Warszawa 2010.

- Peter Heather, Wikińska diaspora, w: tegoż, Imperia i barbarzyńcy, Poznań 2012.

- Runy, red. Witold Maciejewski, Warszawa 2011, s. 169-190.

- Sagi islandzkie. Zarys dziejów literatury staronordyckiej, red. Jakub Morawiec, Łukasz Naubauer, Warszawa 2015, s. 15-39, 62-99.

- Eric Weiner, Islandia. Szczęście jest porażką, w: tegoż, Geografia szczęścia, Warszawa 2009.

- Stéfan Ólafsson, Contemporary Icelanders – Scandinavian or American?, „Scandinavian Review” 2003, nr 91.

- Ilona Wiśniewska, Białe. Zimna wyspa Spitsbergen, Wołowiec 2014 (fragmenty).

- Zenon Ciesielski, Dzieje kultury skandynawskiej, Gdańsk 2016, tom I, minimum = s. 300-328, 337-342, 383-402.

- Bo Stråth, Scandinavian Identity. A Mythical Reality, w: European Identities. Cultural Diversity and Integration in Europe, ed. Nils Arne

Sørensen, Odense 1995.

- Kristian Gerner, Region bałtycki. Spojrzenie geokulturowe, "Herito" 2015, nr 20.

- Kristina Orfali, Model jawności: społeczeństwo szwedzkie, przeł. Edyta Trojańska, w: Historia życia prywatnego. Tom 5, seria pod

redakcją Phillippe Ariès, Georges Duby, Wrocław 2006.

- Jonas Frykman, Orvar Löfgren, Narodziny człowieka kulturalnego. Kształtowanie się klasy średniej w Szwecji XIX i XX wieku, przeł. G.

Sokół, Warszawa 2007 (cz. I rozdz. 3, cz. 2 rozdz. 4).

- Mikołaj Grundtvig, Duńska szkoła wyższa, przeł. Franciszek Jaszuński, w: Agnieszka Bron-Wojciechowska, Grundtvig, Warszawa 1986.

- Social Capital. The Case of Cooperative Movements in Denmark and Poland, „Agriculture and Human Values” 2003, vol. 20, nr 3.

- Michael Booth, Skandynawski raj. O ludziach prawie idealnych, przeł. Barbara Gutowska-Nowak, Wyd. UJ, Kraków 2015, rozdział:

Finlandia.

- Nina Witoszek, Najlepszy kraj na świecie, w: Norwegia. Przewodnik nieturystyczny Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.

- Włodzimierz Karol Pessel, Czerwono-biali i Biało-Czerwoni. Dania, Polska, Północ - problemy sąsiedztwa kulturowego, Warszawa 2019.

Efekty uczenia się:

Student zna i rozumie:

w stopniu zaawansowanym wybrane aspekty historii kultury polskiej i ościennych kultur obcych

w zaawansowanym stopniu wybrane metodologie nauk o kulturze, strategie poznawcze i stosowane metody badawcze

podstawową terminologię nauk o kulturze

metody analizy oraz interpretacji praktyk i tekstów kulturyStudent potrafi:

wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z

różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych

interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny

określać znaczenie medialnego charakteru praktyk i przekazów kulturowych dla ich treści i funkcji

wykorzystywać metodologię badawczą oraz narzędzia (także cyfrowe) nauk humanistycznych oraz prezentować i syntetyzować

uzyskane tymi metodami dane

pisać rozprawy, samodzielnie dobierając literaturę oraz zaprezentować ustnie wyniki swych dociekań badawczych, a także

wygłosić referat będący rezultatem samodzielnej analizy literatury przedmiotu; w swych wypowiedziach pisemnych i ustnych

stosuje w sposób poprawny terminologię z zakresu nauk o kulturze

zabierać głos w dyskusji stosując poprawne strategie argumentacyjne i operacje logiczne

samodzielnie prowadzić pracę badawczą pod kierunkiem opiekuna naukowego

inicjować i prowadzić badawcze prace zespołowe; współdziałać w zespole z innymi osobami; organizować

pracę indywidualną i zespołową

stale dokształcać się i rozwijać intelektualnie oraz zawodowo

Student jest gotów do:

krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści

przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury w tym używania zdobytej wiedzy do

rozwiązywania zaobserwowanych problemów oraz zasięgania opinii ekspertów

dostrzegania wagi refleksji kulturoznawczej dla życia społecznego i dostrzegania konieczność jej rozwoju

zaangażowania w dialog społeczny i międzykulturowy ze zrozumieniem i empatią

wykazywania troski o dziedzictwo kulturowe i świadomości jego znaczenia dla życia społecznego

Metody i kryteria oceniania:

Kurs po I semestrze (zimowym) kończy się testem. Punktem wyjścia do tego testu będzie znajomość materiału przedstawianego na zajęciach, jak również zapoznanie się z lekturą obowiązkową (udostępnianą przez prowadzącego w postaci plików PDF).

Ocenie podlega również obecność i aktywność na zajęciach.

DOPUSZCZALNE SĄ 2 NIEOBECNOŚCI W SEMESTRZE.

(Natomiast warunkiem zaliczenia zajęć w II semestrze, czyli letnim, jest przedstawienie recenzji problemowej (!) wybranego filmu skandynawskiego lub, po konsultacji z prowadzącym., innego wybranego tekstu kultury skandynawskiej).

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Włodzimierz Pessel
Prowadzący grup: Włodzimierz Pessel
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)