Przeszłość języka polskiego

obowiązkowe

zdalnie

Opanowanie podstawowych wiadomości z metodologii badań polonistycznego językoznawstwa diachronicznego, wiedzy na temat rozwoju języka polskiego ze szczególnym uwzględnieniem zmian w płaszczyźnie fonetycznej i leksykalnej (historia wewnętrzna) oraz wiedzy o zewnętrznojęzykowych (społecznych, kulturalnych, oświatowych, politycznych) uwarunkowaniach rozwoju polszczyzny.

PROGRAM:

1) Prapoczątki i geneza języka polskiego;

2) Początki państwowości polskiej a język;

3) Najdawniejsze (przedpolskie) procesy fonetyczne;

4) Historyczne polskie procesy fonetyczne;

5) Rozwój słownictwa – wpływy języków obcych;

6) Rozwój słownictwa – ewolucja zasobu leksykalnego;

7) Piśmiennictwo okresu staropolskiego jako wyraz rozwoju kultury intelektualnej;

8) Rola łaciny w dziejach polskiej wspólnoty komunikacyjnej;

9) Polski dyskurs odrodzeniowy – Jan Kochanowski;

10) Barok w języku – socjolekt szlachecki;

11) Oświecenie – zmiany w pojmowaniu roli języka narodowego;

12) Rozwój języka polskiego w okresie zaborów;

13) Polszczyzna w 20--leciu międzywojennym;

14) Najnowsze dzieje polszczyzny;

15) Przeszłość a przyszłość języka polskiego.

K. Długosz-Kurczabowa, S. Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 2006.

K. Długosz-Kurczabowa, S. Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego w testach, ćwiczeniach i tematach egzaminacyjnych, Warszawa 2006.

W. Decyk-Zięba, S. Dubisz (red. nauk.), Teksty staropolskie. Analizy i interpretacje, Warszawa 2003.

W. Decyk-Zięba, S. Dubisz (red. nauk.). Glosariusz staropolski. Dydaktyczny słownik ertymologiczny, Warszawa 2008.

S. Dubisz, Język – Historia – Kultura (wykłady...), Warszawa 2002, 2007, 2012, t. I, II, III.

Z. Klemensiewicz, Historia języka polskiego, Warszawa 1974.

B. Walczak, Zarys dziejów języka polskiego, Poznań 1995.

Słuchacze umieją rozpoznać ślady dawnych procesów fonetycznych w tekstach polszczyzny współczesnej, potrafia je zinterpretować oraz określić ich genezę. Umieją rozróżniać historyczne złoża słownictwa języka polskiego oraz przyporządkowywać najistotniejsze zjawiska historycznojęzykowe do odpowiednich okresów w dziejach polszczyzny. Umieją łączyć fakty z historii zewnętrznej i wewnętrznej oraz interpretowac ich związki w dziejach polszczyzny.