Etnografia Kaukazu

nieobowiązkowe

Etnografia Kaukazu to zajęcia przybliżające studentom życie codzienne mieszkańców Kaukazu Północnego i Południowego.

Prowadzące: Iwona Kaliszewska, Aneta Strzemżalska

Celem zajęć jest przybliżenie słuchaczom życia codziennego mieszkańców Kaukazu Północnego i Południowego. Kontekst historyczny, polityczny i ekonomiczny będzie stanowił ważne tło do szerszych rozważań, nie mniej to codzienne zmagania mieszkańców, ich wyobrażenia o otaczającym ich świecie oraz podejmowane przez nich działania będą dla nas punktem wyjścia.

Dlaczego najstarsze tbiliskie cerkwie są armeńskie? Po co azerbejdżańskie władze wydają fortunę na marmurowe przejścia podziemne, nowoczesne obiekty sportowe i luksusowe hotele? Jak na Kaukazie Północnym rozwiązywane są konflikty? Co to jest krwawa zemsta? Czy na Kaukazie „wychowuje ulica”? Co to jest muzyczny nacjonalizm? Jaki związek ma „walka z terroryzmem” z biurokracją? Kto i dlaczego zbiera rośliny zielone na Kaukazie Północnym?

Zajęcia są efektem długoletnich badań obu prowadzących, będą ilustrowane zarówno materiałami terenowymi jak i filmami z regionu.

1. Zajęcia wprowadzające. Film.

2. Mity narodowe republik Kaukazu Południowego. Polityki pamięci. Jaką rolę odgrywają dziś dawne religie i starożytne zabytki?

3. Zróżnicowanie etniczne Kaukazu. Jaką rolę w kształtowaniu współczesnej mapy etnicznej Kaukazu odegrała polityka radziecka? Czy możemy mówić o etnosie gruzińskim armeńskim lub azerbejdżańskim?

4. Etnografia kaukaskiego miasta. Przestrzeń publiczna na Kaukazie Południowym. Dlaczego najstarsze tbiliskie cerkwie są armeńskie? Po co azerbejdżańskie władze wydają fortunę na marmurowe przejścia podziemne, nowoczesne obiekty sportowe i luksusowe hotele?

5. Tejpy, tuchumy, rodziny. Prawo zwyczajowe i państwowe. Wspólnoty rodowe a lojalność wobec państwa. Jak na Kaukazie Północnym rozwiązywane są konflikty? Krwawa zemsta, zabójstwa czci i porwania.

6. Islam na Kaukazie Pn. Krótki rys historyczny. Jak przebiegała (re)islamizacja regionu po upadku ZSRR? Jaką dynamikę ma dzisiaj? Sufizm i salafizm na Kaukazie Północnym.

7. Ekonomia islamska i ekonomia rynkowa na Kaukazie Północnym.

8. Birża. Nieformalna socjalizacja nastolatków w gruzińskich miastach.

9. Ekonomia kaukaskiego wesela. Jak wyglądają kaukaskie wesela? Dlaczego wiele kobiet woli zostać drugą żoną?

10. Konflikty na Kaukazie i ich skutki. Przesiedleńcy w Gruzji.

11. „Walka z terroryzmem”. Jaki związek ma przemoc państwa z biurokracją?

12. Muzyczny nacjonalizm. Kiedy i w jakim celu stworzono opery narodowe? Dlaczego azerbejdżański jazz jest symbolem wysokiego statusu społecznego? Czy folklor może mieć rangę muzyki klasycznej?

13. Jedzenie i rośliny na Kaukazie Północnym.

14. Zaliczenie

Studenci opanują podstawową terminologię i zapoznają się z wybranymi zagadnieniami niezbędnymi do pogłębiania wiedzy o życiu społeczno-religijnym na Kaukazie. Prezentowana na zajęciach literatura przedmiotu ma na celu podniesienie kompetencji teoretycznych studentów, pomocnych w analizie życia społecznego mieszkańców Kaukazu. Służyć będą też temu dane i relacje z badań terenowych przytaczane przez osoby prowadzące konwersatorium.

50% mini-projekt badawczy

50% aktywność na zajęciach