Etnografia polskich migracji zamorskich

nieobowiązkowe

Celem zajęć jest przedstawienie historii migracji zamorskich ziem polskich, ze szczególnym uwzględnieniem Brazylii. Przyjrzymy się kierunkom i motywom dawnych, XIX-wiecznych migracji oraz codzienności potomków tamtych osadników, analizując je przy użyciu współczesnych teorii z zakresu antropologii migracji. Dawne migracje zostaną umieszczone w kontekście ówczesnych relacji rasowych i kolonialnych oraz wyjdą poza częstą w badaniach migracyjnych perspektywę narodową.

Archiwum Emigranta, Muzeum Emigracji w Gdyni:

http://archiwumemigranta.pl/pl/archiwum_historii_mowionej

Bloch, Natalia (red.) (2016) Wszyscy jesteśmy migrantami. (Od)zyskiwanie pamięci migracyjnej. Poznań: Centrum Kultury Zamek.

Błoch Agata (2016) Od senzali do faveli – krótko o długiej historii nierówności społecznych, w: J. Petelczyc, M. Cichy (red.) „Brazylia – kraj przyszłości?”, Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, s. 127-151.

Bukraba-Rylska, Izabella (2012) Polskie migrowanie w perspektywie długiego trwania i rozległej przestrzeni, “Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 38(2): 39-56.

Cavalcanti M.C., Maher T.M. (red.) Multilingual Brazil. Language Resources, Identities and Ideologies in a Globalized World, New York and London: Routledge

Drozdowska-Broering Izabela (2016) Po „gorączce brazylijskiej”. Pamiętniki emigrantów z pierwszych dekad masowego osadnictwa na południu Brazylii, w: Kultura wsi w egodokumentach, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 47-61.

Glickman Nora (2012) The Jewish White Slave Trade and the Untold Story of Raquel Liberman. Routledge.

Głuchowski Kazimierz (1927) Wśród pionierów polskich na antypodach. Materiały do problemu osadnictwa polskiego w Brazylii, Warszawa.

Goczyła Ferreira Alicja (2019) Nauczanie języka polskiego w polskiej kolonii w Brazylii – studium przypadku, „Polonistyka. Innowacje” nr 10, s. 59-78.

Kania Marta (2004) „Nowa Polska”: plany kolonizacji polskiej w Brazylii, „Przegląd Polonijny”, 30(4), s. 131-142.

Kłosek Eugeniusz (2021) W poszukiwaniu Bukowińczyków wśród społeczności polonijnej Brazylii. Kilka refleksji z badań w stanach Santa Catarina i Paraná, „Etnografia. Praktyki, teorie, doświadczenia, nr 7, s. 325-344.

Kula, Witold, Assorodobraj-Kula, Nina i Marcin Kula (2012) Listy emigrantów z Brazylii i Stanów Zjednoczonych 1890-1891, Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.

Kula Marcin (1982) Ameryka Łacińska w relacjach Polaków. Antologia. Wybór, wstęp, komentarze i przypisy Marcin Kula, Warszawa: Wydawnictwo Interpress.

Lehr John C., Serge Cipko (2000) Contested identities: Competing articulations of the national heritage of pioneer settlers in Misiones, Argentina, „Prairie Perspectives: Geographical Essays” 3 , s. 165-180.

Mazurek Jerzy (2006) Kraj a emigracja. Ruch ludowy wobec wychodźstwa chłopskiego do krajów Ameryki Łacińskiej (do 1939 roku). Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.

Pamiętniki… (1939) Pamiętniki emigrantów. Ameryka Południowa, nr 1-27, Warszawa: Instytut Gospodarstwa Społecznego.

Pindel Tomasz (2018) Za horyzont. Polaków latynoamerykańskie przygody, Kraków: Znak.

Praszałowicz, Dorota, Makowski, Krzysztof i Andrzej Zięba (2006) Mechanizmy zamorskich migracji łańcuchowych w XIX wieku: Polacy, Niemcy, Żydzi, Rusini. Zarys problemu. Kraków: Wyd. Księgarnia Akademicka.

Thomas, William i Florian Znaniecki (1976) Polski chłop w Europie i Ameryce, t. 1-5. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Trzeszczyńska, Patrycja (2017) Diaspora w diasporze: Ukraińcy z Polski w Toronto. Szkic z antropologii pamięci, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 1: 133-147.

Siemiradzki Józef (1897) Polacy w Paranie, „Przegląd Powszechny”, rok XIV, t. 55, s. 193-211.

Vincent Isabel (2006) Ciała i dusze, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.

Walaszek, Adam (2007) Migracje Europejczyków, 1650-1914. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Walaszek, Adam (red.) (2001) Diaspora polska. Wydawnictwo Literackie.

Waszut Sabina (2021) Podróż za horyzont. Emigranci, t. 1, Poznań: Publicat.

Zawistowicz-Adamska, Kazimiera (1948) Społeczność wiejska. Doświadczenia i rozważania z badań terenowych w Zaborowie. Łódź: Polski Instytut Służby Społecznej.

Aktywny udział w zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności nieusprawiedliwione) oraz przygotowanie prezentacji na wybrany temat związany z tematyką zajęć.

zajęcia rozpoczną się w drugim tygodniu października