Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Literatura starobiałoruska

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3221-S1-FBA-HLS12
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0231) Języki obce Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Literatura starobiałoruska
Jednostka: Katedra Białorutenistyki
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Student powinien mieć podstawową wiedzę historycznoliteracką dotyczącą średniowiecza, renesansu, baroku i oświecenia, z uwzględnieniem tradycji polskiej i europejskiej. Wymagana jest przynajmniej podstawowa znajomość historii Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Celem zajęć jest wprowadzenie studentów w krąg piśmiennictwa dotyczącego ziem białoruskich okresu Rusi Kijowskiej, Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Na tle historycznych dziejów rozpatrywane są zagadnienia dotyczące roli i pozycji białoruszczyzny w WKL i kulturze europejskiej.

Pełny opis:

Na przykładzie wybranych tekstów omawiana jest geneza i rozwój języka i literatury starobiałoruskiej, ewolucja gatunków kronikarskich (w stronę lokalnych, diariuszowych zapisów). Kultura i literatura starobiałoruska omawiana jest w kontekście kultury europejskiej (np. filozofia renesansu a działalność F. Skaryny, reformacja i jej znaczenie dla rozwoju kultury i oświaty na ziemiach białoruskich, wpływ kultury barokowej na literaturę i sztukę białoruską). Szczególną uwagę zwraca się na piśmiennictwo polityczne (Statut WKL, raporty, polemiki), rozwój nowych gatunków literackich, (poematy, panegiryki, satyra polityczna, misteria, intermedia itd.). Zwraca się także uwagę na prestiżową pozycję białoruszczyzny w WKL i jej pozycję w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Nakład pracy studenta

30h uczestnictwo w zajęciach, 1 ECTS.

45h przygotowanie do zajęć, w tym przeczytanie zadanych tekstów, 1,5 ECTS.

15h przygotowanie do zaliczenia, 0,5 ECTS.

Razem: 3 ECTS.

Literatura:

1. Opowieść o życiu i śmierci Eufrozyny Połockiej (tłumaczenie nieopublikowane, materiały własne prowadzącego).

2. Wędrówka Bogarodzicy po miejscach mąk ludzi potępionych, przeł. R. Łużny [w:] Apokryfy Nowego Testamentu, t. 3. Listy i Apokalipsy chrześcijańskie, red. M. Starowieyski, Kraków 2001, s. 281–292.

3. Powieść minionych lat (fragmenty) [w:] Powieść minionych lat, przekł. i komentarz Franciszek Sielicki ; red. Marian Jakóbiec, Wiktor Jakubowski, Wrocław 1968.

4.Cyryl Turowski, Słowo na niedzielę Świętego Tomasza (tłumaczenie nieopublikowane, materiały własne prowadzącego), Słowo o duszy ludzkiej i ciele (fragm.), Od Iłariona do Skoworody. Antologia poezji ukraińskiej XI-XVIII w., W. Mokry, s. 132-133.

5. Słowo o wyprawie Igora, przeł. Julian Tuwim, Warszawa 1985.

6. Latopisiec Wielkich Książąt Litewskich (fragment tłumaczenia nieopublikowanego), materiały własne prowadzącego).

7. Pochwała Witolda [w:] Nie chyliłem czoła przed mocą : antologia poezji białoruskiej od XV do XX wieku, wybór, red. i noty biograficzne Lawon Barszczeŭski, Adam Pomorski, Wrocław 2008, s.15-17. [w:] Od Iłariona do Skoworody. Antologia poezji ukraińskiej XI-XVIII w., W. Mokry, s. 183-187.

8. Mikołaja Hussowskiego pieśń o żubrze jego postaci, dzikości i o polowaniu na niego, przekł. Jana Kasprowicza, Białowieża 1994.

9. Francysk Skaryna, Wstęp do Biblii (tłumaczenie nieopublikowane, materiały własne prowadzącego).

10. Francysk Skaryna. Wiersze [w:] Nie chyliłem karku przed mocą : antologia poezji białoruskiej od XV do XX wieku, wybór, red. i noty biograficzne Lawon Barszczeŭski, Adam Pomorski, Wrocław 2008, s.28-29.

11. O przedniejszych wiary chrystiańskiej artikulech, to jest o Bogu jedynym, o Synu jego i o Duchu św., Łosk 1576, drukarnia J. Karcan [w:] H. Merczyng S. Budny jako krytyk tekstów biblijnych, Kraków 1913, s. 85-88 (albo materiały własne wykładowcy albo Biblioteka pisarzy reformacyjnych, Polska Akademia Nauk, Instytut Filozofii I Socjologii PWN, Warszawa 1989).

12. Melecjusz Smotrycki, Trenos, to jest lament albo narzekanie Cerkwie na syny wyrodne (materiały własne prowadzącego).

13. Jan Kazimierz Paszkiewicz, Polska kwitnie łaciną [w:] Nie chyliłem karku przed mocą : antologia poezji białoruskiej od XV do XX wieku, wybór, red. i noty biograficzne Lawon Barszczeŭski, Adam Pomorski, Wrocław 2008, s. 40.

14. Andrzej Rymsza, Wiersze [w:] Nie chyliłem karku przed mocą : antologia poezji białoruskiej od XV do XX wieku, wybór, red. i noty biograficzne Lawon Barszczeŭski, Adam Pomorski, Wrocław 2008, s.31-37.

15. Ciekawa mowa JW. Iwana Mieleszki kasztelana smoleńskiego..., Zbór pamiętników o dawnej Polszcze ss. 352-355.

16. List do Obuchowicza (tłumaczenie nieopublikowane, materiały własne prowadzącego).

17. Teodor Jewłaszewski, Pamiętnik Teodora Jewłaszewskiego, nowogrodzkiego podsędka, Warszawa 1860.

18. Fragmenty z Kroniki Barkułabowskiej (tłumaczenie nieopublikowane , materiały własne prowadzącego).

Lektury dodatkowe:

1. Metropolita Iłarion, Słowo o Prawie i Łasce [w:] W. Jakubowski, R. Łużny, Literatura staroruska. Wiek XI-XVII. Antologia, PWN, Warszawa 1971, s.39-40 albo Od Iłariona do Skoworody. Antologia poezji ukraińskiej XI-XVIII w., W. Mokry, s. 116-118.

2. Eliasz Pielgrzymowski, Rozmowa iednego Polaka z Moskwą na zamku Moskiewskim Anno 1601. [online:] http://bellib.net/authors/anonymous/RazmovaAdnahoPaliaka.shtml

3. Symeon Połocki, Wiersze [w:] Nie chyliłem karku przed mocą : antologia poezji białoruskiej od XV do XX wieku, wybór, red. i noty biograficzne Lawon Barszczeŭski, Adam Pomorski, Wrocław 2008.

4. Grzegorz Cambłak, Pochwała Eutymiusza, za Apoloniusz Zawilski: Bułgaria trzynastu wieków. s. 62-63, Zmartwienia bogatego i inne [w:] Od Iłariona do Skoworody. Antologia poezji ukraińskiej XI-XVIII w., W. Mokry, s. 183-187.

5. Dominik Rudnicki. Bajki [w:] Nie chyliłem czoła przed mocą. Antologia poezji białoruskiej od XV do XX wieku, wybór, red. i noty biograficzne Lawon Barszczeŭski, Adam Pomorski, Wrocław 2008 s. 57-63.

6. Kronika Bychowca [online:] http://bk.knihi.com/letapisy/.

Literatura przedmiotu:

1. Barszczewski A., Historia literatury białoruskiej: okres Rusi Kijowskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego, Warszawa 1981.

2. Starażytnaja biełaruskaja literatura: Zbornik, układannie L.S. Kurbieka, U.A. Maruk, Mińsk 2002.

3. Antałohija dauniaj biełaruskaj litaratury XI - pierszaja pałowa XVIII stahoddzia, Minsk 2003.

4. Majchrowicz S. K., Narysy starażytnaj biełaruskaj literatury XIV-XVIII st., Mińsk 1980.

5. Łojka A. A., Starabiełaruskaja literatura, Mińsk 2001.

6. Sawierczanka I.W., Symon Budny: Humanist i refarmatar, Mińsk 1993.

7. Sawierczanka I. W., Aura mediocritas: Kniżna-piśmowaja kultura Biełarusi. Adradżennie i ranniaje baroka, Mińsk 1998.

8. Panasiuk N., Unia brzeska w historycznej relacji Kroniki barkałabowskiej, "Roczniki Humanistyczne"1993, t. XLI, z. 7, s. 65-74.

9. Historyja biełaruskaj literatury XI-XIX stahoddziau u 2 tamach, T. 1 Nawukowy red. toma W. A. Czamiarycki, Mińsk 2006.

10. Swiażynski U. M., Histarycznyja zapiski F. Jeułaszeuskaha, Mińsk 1990.

11. Nie chyliłem czoła przed mocą. Antologia poezji białoruskiej od XV do XX wieku, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2008.

12. Tomasz Hodana, Najnowsze spory o autentyczość Słowa o wyprawie Igora, "Przegląd Rusycystyczny" 2011, nr 3 (135), s. 5-32.

13. Jan Kamieniecki, Szymon Budny – zapomniana postać polskiej reformacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.

14. Wiesław Wróbel, uzupełnienia do biografii Mikołaja Hussowskiego, autora CARMEN DE STATURA, FERTATE AC VENATIONE BISONTIS, Inter Regnum et Ducatum. Studia ofiarowane profesorowi Janowi Tęgowskiemu, pod red. P. Guzowskiego, Białystok 2018, s. 689-699.

Efekty uczenia się:

Wiedza: student zna i rozumie

- w zaawansowanym stopniu specyfikę przedmiotową i metodologiczną badań

badań nad literaturą starobiałoruską;

- w zaawansowanym stopniu terminologię literaturoznawczą z zakresu badań nad literaturą starobiałoruską;

- w zaawansowanym stopniu proces historycznoliteracki na ziemiach współczesnej Białorusi XII-p.poł.XVIII ww. oraz rozumie wpływ przemian historyczno-kulturowych na jego rozwój.

Umiejętności: student potrafi

- wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje

z wykorzystaniem źródeł różnojęzycznych, w tym źródeł internetowych, dotyczących literatury starobiałoruskiej;

- formułować i analizować problemy badawcze z zakresu historii piśmiennictwa starobiałoruskiego, dobierać metody i narzędzia badawcze;

- posługiwać się ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla literaturoznawstwa badanego okresu w czasie komunikowania się z otoczeniem oraz w czasie debat i dyskusji;

- rozpoznać różne rodzaje wytworów literatury badanego okresu oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację w szerszym kontekście;

- merytorycznie argumentować oraz formułować wnioski z wykorzystaniem poglądów innych autorów w języku polskim i białoruskim;

- przygotować wystąpienia ustne w języku polskim dotyczące zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł;

- planować i organizować pracę indywidualną oraz współdziałać w zespole (także w ramach zadań o charakterze interdyscyplinarnym);

- samodzielnie planować i realizować własne uczenie się przez całe życie.

Kompetencje społeczne: student jest gotów do

- krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści;

- uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych

i praktycznych oraz sięgania po opinie ekspertów;

- prawidłowej identyfikacji i rozstrzygania dylematów zawodowych zgodnie z tradycjami i zasadami etyki zawodowej.

Metody i kryteria oceniania:

Składniki oceny końcowej:

Ocena z końcowego testu pisemnego – 60%

Ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć, udział w dyskusjach, ocena z prac kontrolnych) – 40%.

Progi procentowe pisemnego testu końcowego:

51% – 60% - 3

61% - 70% - 3,5

71% - 80% - 4

81% - 94% - 4,5

95% - 100% - 5

100% oraz dodatkowo: wiedza i umiejętności spoza programu nauczania - 5!

Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Warunki zaliczenia przedmiotu w terminie poprawkowym są takie same jak w terminie I

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Iryna Aheyeva
Prowadzący grup: Iryna Aheyeva
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)