Współczesne teorie socjologiczne

obowiązkowe

Zapoznanie studentów z dorobkiem współczesnych teoretyków socjologów w kontekście z jednej strony teorii klasycznej, z drugiej strony – wyzwań współczesności.

w sali

Przedmiot służy przedstawieniu rozwoju teorii socjologicznych od połowy XX wieku po współczesność. Prezentowane są podstawowe orientacje teoretyczno-metodologiczne (wykład). Na ćwiczeniach studenci zapoznają się z pracami teoretyków, których dorobek syntetycznie przedstawiany był na wykładzie.

Przedmiot służy przedstawieniu rozwoju teorii socjologicznych od połowy XX wieku po współczesność. Prezentowane są podstawowe orientacje teoretyczno-metodologiczne (wykład). Na ćwiczeniach studenci zapoznają się z pracami teoretyków, których dorobek syntetycznie przedstawiany był na wykładzie.

Literatura podstawowa:

1. Niklas Luhmann, Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego, tłum. Grażyna Skąpska, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1994, s.30-81.

2. Ralf Dahrendorf, Klasy i konflikt klasowy w społeczeństwie przemysłowym, tłum. R. Babińska, NOMOS, Kraków 2008, rozdz. "Klasy w społeczeństwie postkapitalistycznym", s. 212-279

Oraz

Eric Olin Wright, Klasy się liczą, tłum. M. Gdula, w: Współczesne teorie socjologiczne, t. II, s. 813-832.

3. Immanuel Wallerstein, Koniec świata, jaki znamy, Scholar, Warszawa 2004, rozdział 8, s. 152-170 oraz rozdział 13, s. 231-242.

Oraz

Samuel Noah Eisenstadt, Nowoczesność jako odrębna cywilizacja, tłum. A. Ostolski, w: Współczesne teorie socjologiczne, s. 747-753.

4. Barney G. Glaser, Anselm L. Strauss, Konteksty świadomości i interakcja społeczna, tłum. A. Manterys, w: Współczesne teorie socjologiczne, A. Jasińska-Kania i In. (red.), Scholar, Warszawa 2006, t. 1, s. 285-292.

Oraz:

Howard S. Becker, Outsiderzy. Studia z socjologii dewiacji, tłum. O. Siara, rozdz.3 " Jak się zostaje palaczem marihuany", WN PWN, Warszawa 2010, s. 45-62.

5. Erving Goffman, Spotkania. Dwa studia z socjologii interakcji, tłum. P. Tomanek, NOMOS, Kraków 2010, rozdz. "Dystans do roli", s.67-126.

Oraz

Erving Goffman, Relacje w przestrzeni publicznej, tłum. O. Siara, Wyd. Naukowe PWN: Warszawa, 2011, rozdz. 5 Oznaki więzi, s.

235-293;

6. Harold Garfinkel, Studia z etnometodologii, przeł. A. Szulżycka, Wyd. Naukowe PWN: Warszawa, 2007, rozdz. 2 "Badania rutynowych podstaw codziennych czynności, s. 51-98;

7. Jürgen Habermas, Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej, przeł. W. Lipnik, M. Łukasiewicz, red. M. Czyżewski, Wyd. NaukowePWN: Warszawa, 2008 s. 279-338;

8. Anthony Giddens, Stanowienie społeczeństwa, tłum. S. Amsterdamski, rozdz. 1 "Elementy teorii strukturacji", s. 39-80;

9. Pierre Bourdieu, Dystynkcja: klasy i klasyfikacje oraz Logika pól, Współczesne teorie socjologiczne, A. Jasińska-Kania i In. (red.), Scholar, Warszawa 2006, t.2

10. Michel Foucault, Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, Aletheia-Spacja, Warszawa 1993, rozdz. Ciało skazańców, fragment s.7-18; Rozdz. Podatne ciała, s. 131-165, rozdz. Panoptyzm s. 191-220 ;

11. Manuel Castells Społeczeństwo sieci, przeł. M. Marody, K. Pawluś, J. Stawiński, S. Szymański, red. M. Marody, Wyd. naukowe PWN:Warszawa, 2007, prolog "Sieć i self" s. 19-42 oraz rozdział 6 "Przestrzeń przepływów", s.381-428;

Oraz:

Ulrich Beck, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, tłum. S. Cieśla, Scholar, Warszawa 2002, rozdz. 1, s. 25-65.

12. Bruno Latour, Splatając na nowo to, co społeczne, Universitas, Kraków 2010, s. 61-122.

13. Phil Macnaghten, John Urry, Alternatywne przyrody. Nowe myślenie o przyrodzie i społeczeństwie, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005, rozdz. 2 Wymyślanie przyrody, s. 50-104.

Literatura uzupełniająca:

1. Niklas Luhmann, Systemy społeczne, tłum. Michał Kaczmarczyk, NOMOS, Kraków 2007, rozdz. XI "Autoreferencja i racjonalność", s. 407-443.

2. Samuel Noah Eisenstadt, Nowoczesność jako odrębna cywilizacja, tłum. A. Ostolski, w: Współczesne teorie socjologiczne, s. 747-753.

3. Aaron V. Cicourel, Procedury interpretacyjne i reguły normatywne w procesie negocjacji statusu i roli, tłum. T. Szawiel, w: Współczesne teorie socjologiczne, t. II, s. 909-937.

4. Anthony Giddens, Nowoczesność i tożsamość. "Ja" w późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, WN PWN Warszawa 2001, rozdz. V i VI, s. 198-284.

5. Michel Foucault, Bezpieczeństwo, terytorium, populacja, tłum. M. Haber, WN PWN Warszawa 2010, wykład z 22 marca 1978, s. 313-332.

6. Rouse, J. (1994). Power/Knowledge. W G. Gutting, The Cambridge Companion to Foucault. Cambridge: Cambridge

7. James Coleman, Perspektywa racjonalnego wyboru w socjologii ekonomicznej, tłum. M. Jasiński, w: Współczesne teorie socjologiczne, t. 1,s. 145-163;

8. Michel de Certeau, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. Katarzyna Thiel-Jańczuk. Wydawnictwa UJ, Kraków 2008, rozdz. III Radzić sobie: użycia i taktyki, s. 30-46.

Wiedza:

Student/studentka zna pojęcia oraz teorie składające się kluczowe paradygmaty socjologii drugiej połowy XX wieku

Student/studentka potrafi powiązać paradygmaty z poszczególnymi autorami

Student/studentka dostrzega różnice pomiędzy poszczególnymi paradygmatami

Umiejętności:

Student/studentka opisuje za pomocą języka teorii bieżące wydarzenia z życia społecznego

Student/studentka potrafi dobrać teorię adekwatną do zjawiska

Student/studentka rozumie różnice w interpretacjach rzeczywistości wynikające z różnic w przyjętych paradygmatach

Kompetencje:

Student/studentka analizuje i interpretuje tekst naukowy

Student/studentka potrafi szukać egzemplifikacji w swoim bezpośrednim i niebezpośrednim otoczeniu

Student/studentka potrafi pracować w grupie

Egzamin pisemny obejmujący zakres tematyczny ćwiczeń i wykładów.

Zaliczenie ćwiczeń wg punktacji:

2 kolokwia po 6 pkt lub 1 za 12 pkt, w sumie 12 pkt;

Aktywność: 0-2 pkt;

Nieusprawiedliwiona nieobecność powyżej trzeciej – minus 1 pkt;

Oceny:

14 pkt – 5! zwalnia z egzaminu

11-13 pkt – 5 zwalnia z egzaminu

9-10 – 4+

8-9 – 4

7 – 3+

6 – 3

Poniżej 6 pkt – 2 (ndst)