Systemy, struktury i procesy społeczne w różnych perspektywach socjologicznych

obowiązkowe

w sali

Przedmiot wprowadza studenta w wybrane zagadnienia i teorie socjologiczne w odniesieniu do podstawowych problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem problemów współczesnego systemu społeczno-kulturowego. Przedmiot realizowany jest w formie wykładu i ćwiczeń.

Tematyka wykładów i ćwiczeń:

- socjologia i jej przedmiot;

- wizje społeczeństwa w różnych teoriach socjologicznych;

- klasyczne i współczesne problemy i zagadnienia interesujące socjologów;

- interakcje społeczne;

- grupa społeczna;

- kultura i struktura społeczna – wzajemne powiązania;

- władza i przemoc symboliczna;

- struktura społeczna i nierówności społeczne;

- religia: klasyczne i nowe formy religijności

- nowoczesność i ponowoczesność (późna nowoczesność);

- konsumpcja;

- globalizacja.

TOTALITARYZM

1. S. Czarnowski, Ludzie zbędni w służbie przemocy, [w: tegoż] Dzieła, t.2, Warszawa 1956.

2. Hanna Świda-Ziemba, Człowiek wewnętrznie zniewolony. Problemy psychosocjologiczne minionej formacji, ISNS UW, Warszawa 1998, rozdz. 1 System totalitarny, s. 51-97.

3. E. Goffman, Charakterystyka instytucji totalnych, [w:] Elementy teorii socjologicznych, red. W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki, Warszawa 1975 lub [w:] Lektury Studenckie, SKN, zeszyt 4-5-6.

UWARSTWIENIE SPOŁECZNE

4. K. Davies W. Moore, O niektórych zasadach uwarstwienia [w:] Elementy teorii socjologicznych, red. W. Derczyński, A. Jasińska- Kania, J. Szacki, Warszawa 1975 (przedruk [w:] Lektury studenckie, zesz. 4-5-6, s. 94-106).

5. M. Tumin, O niektórych zasadach uwarstwienia: analiza krytyczna [w:] Elementy teorii socjologicznych, red. W. Derczyński, A. Jasińska- Kania, J. Szacki, Warszawa 1975 (przedruk [w:] Lektury studenckie, zesz. 4-5-6).

6. A. Malewski, O zastosowaniach teorii zachowania, PWN, Warszawa 1964, rozdz. 6 (przedruk [w: tegoż] O nowy kształt nauk społecznych: pisma zebrane, Warszawa 1975, PWN, s. 446-459.)

PUBLICZNE / PRYWATNE

7. A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, Warszawa 1976, cz. 2, rozdz. 1-7, s. 335-353.

8. P. Sztompka, Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007, rozdz. II Idea zaufania, s. 57-101 i rozdz. VI Kultura zaufania, s. 265-301.

9. R. D. Putnam, Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, rozdz. 12 Ciemna strona kapitału społecznego, s. 573-593.

10. R. Sennett, Upadek człowieka publicznego, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2009, rozdz. 11 Koniec kultury publicznej s. 419-434, rozdz. 13 Wspólnota traci ogładę, fragmenty s. 475-486 i 499-504, Zakończenie Tyranie intymności s. 544-549.

ASCEZA, KONSUMPCJA, RACJONALIZACJA

11. M. Weber, Asceza i duch kapitalizmu, przeł. J. Prokopiuk i H. Wandowski, [w: tegoż] Szkice z socjologii religii, Warszawa 1984, KiW, s. 88-110.

12. D. Bell, Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994, rozdz. 1 Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, s. 68-120.

13. G. Ritzer, McDonaldyzacja społeczeństwa, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 1999, rozdz. 2 Makdonaldyzacja i jej poprzedniki, s. 46-73, rozdz. 7 Nieracjonalność racjonalności s. 207-241, rozdz. 9 Granice makdonaldyzacji, s. 269-294.

SPOŁECZNE CIAŁO

14. Ch. Shilling, Socjologia ciała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, rozdz. 6 Ciało i kapitał fizyczny, s. 139-161.

15. N. Elias, O zachowaniach w sypialni [w:] Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, WUW, Warszawa 2005, s. 224-233.

16. E. Hall, Ukryty wymiar [w:] Antropologia kultury. Zagadnienia, wybór tekstów, Wydawnictwa UW, Warszawa 2005, s. 169-186.

OSOBLIWOŚCI NAUK SPOŁECZNYCH

17. S. Ossowski, O osobliwościach nauk społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1962, rozdz. V Wzory nauk przyrodniczych w empirycznej socjologii, fragment s. 200-257.

18. C.W. Mills, Wyobraźnia socjologiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, rozdz. I Obietnica, s. 49-77.

Po ukończeniu przedmiotu student:

- potrafi sformułować podstawowe zagadnienia socjologiczne;

- potrafi spojrzeć na problemy społeczne z różnych perspektyw socjologicznych;

- posiada wiedzę dotyczącą społeczeństw nowoczesnych i ponowoczesnych;

- jest uwrażliwiony na zagadnienia lokalności i globalizacji;

- diagnozuje współczesne problemy społeczne;

- dysponuje podstawową wiedzą na temat kultury i struktury społecznej i ich wzajemnych powiązań;

- potrafi krytycznie myśleć o współczesności i aktywnie uczestniczyć w dyskusji;

- posiada umiejętności formułowania socjologicznych tez, hipotez i ich krytycznej oceny;

Aktywność na zajęciach oraz ocena z kolokwium dopuszczają studenta do egzaminu. Ocena z egzaminu pisemnego jest końcową oceną z przedmiotu.

Ćwiczenia: kolokwium na ocenę; wykład: ocena z egzaminu pisemnego.