Rozpad Jugosławii - przyczyny, przebieg, konsekwencje

obowiązkowe
ogólnouniwersyteckie

Zajęcia mają na celu omawianie przyczyn, przebiegu i konsekwencji procesu rozpadu byłej Jugosławii.

O rozpadzie komunistycznej Jugosławii napisano już wiele i zapewne powstanie jeszcze wiele innych prac. Celem tego wykładu nie jest jednak dokonanie całościowej oceny tej ogromnej bibliografii, a raczej syntetyczne ujęcie tego złożonego procesu. Dominować będzie ujęcie z punktu widzenia polityki głównych aktorów, czynników gospodarczych i społecznych, które miały wpływ na ten proces, oraz usystematyzowanego ujęcia działań militarnych w regionie. Wykład będzie obejmować okres od połowy lat 1980 aż po ogłoszenie niepodległości przez Kosowo, które niejako ten proces domyka. Główne wydarzenia dyktują niejako wybór tematów:

1) Kryzys lat 1980 w SFRJ

2) Zmiany konstytucyjne i wzrost nacjonalizmu w [poszczególnych republikach

3) Rok 1989 – jego następstwa dla Jugosławii

4) Procesy niepodległościowe w Słowenii i Chorwacji

5) Rozkład głównych instytucji spajających federację – Związku Komunistycznego Jugosławii i Jugosłowiańskiej Armii Narodowej

6) Wojna w Słowenii i Chorwacji

7) Wybuch konfliktu w Bośni i Hercegowinie

8) Wojna i dążenia do pokoju

9) Układ w Dayton i jego następstwa

10) Powrót kwestii Kosowa

11) Interwencja NATO w 1999 roku

12) Trzecia Jugosławia i jej rozpad

13) Niepodległość Kosowa

1. Tim Judah, The Serbs: History, Myth and the destruction of Yugoslavia, London 2001.

2. Alistair Finlan, The collapse of Yugoslavia 1991-1999, London 2000.

3. Paul Garde, Vie et Mort de la Yugoslavie, Fayard 1992.

4. Branka Magas, Ivo Zanic (red.), The war in Croatia and Bosnia-Herzegovina 1991-1995, Frank Cass, 2001.

5. Sabrina P. Ramet, Balkan Babel: The Disintegration of Yugoslavia from the death of Tito to the fall of MIlosević, Boulder, 2002.

6. Paul Shoup and James A. Schear, Yugoslavia’s Wars: The Problem from Hell, 2013.

7. Laura Silber, Allan Little, Yugoslavia: Death of a Nation, Penguin 1997.

8. Michał Jerzy Zacharias, Komunizm, federacja, nacjonalizmy: system władzy w Jugosławii 1943-1991: powstanie, przekształcenia, rozkład, Neriton 2004.

Student/ka po ukończeniu kursu:

Wiedza:

- posiada rozszerzoną wiedzę dotyczącą debat intelektualnych, najważniejszych dyskusji oraz nurtów myśli społeczno-politycznej na temat byłej Jugosławii na tle procesów regionalnych i szerszych K_W01

- ma pogłębioną wiedzę o najnowszych dziejach byłej Jugosławii, rozumie zróżnicowania kulturowe i narodowe oraz ich wpływ na życie polityczne, ekonomiczne i intelektualne w tym kraju oraz na procesy, które doprowadziły do jego końca tej federacji K_W03

- ma poszerzoną wiedzę o aktualnych wydarzeniach, oraz o sytuacji politycznej i gospodarczej w powstałych po Jugosławii krajach bałkańskich K_W04

Umiejętności:

- umie zaprojektować i rozumieć własny proces badawczy K_U02

- umie dyskutować o zagadnieniach dotyczących własnej wiedzy i własnych badań K_U03

- potrafi trafnie ocenić współczesne przemiany polityczne, społeczne i gospodarcze w byłej Jugosławii i po niej, ich genezy oraz ich uwarunkowania K_U04

Kompetencje społeczne:

- bierze udział w różnych przedsięwzięciach z zakresu historii, politologii, stosunków międzynarodowych i badan nad kulturą K_K04

- posiada pogłębioną świadomość znaczenia zasad współżycia etnicznego i międzywyznaniowego dla ukształtowania więzi społecznych K_K05

- jest wstępnie przygotowany do pracy jako ekspert w zakresie wiedzy o współczesnych Bałkanach w administracji krajowej i samorządowej, instytucjach międzynarodowych, dyplomacji, przedsiębiorstwach polskich działających na rynkach wschodnich, środkach masowego przekazu oraz ośrodkach badawczych i eksperckich współpracujących z krajami regionu. K_K06.

Studenci muszą uczestniczyć na wykładach, dozwolone są tylko dwie nieobecności, inne dodatkowe trzeba będzie zaliczyć. Podstawą końcowej oceny będzie esej do 6-7 stron (ok. 5000 słów), napisany Times new roman 12, półtora odstępu, z dodatkowym aparatem naukowym w postaci przypisów i bibliografii