Wstęp do literaturoznawstwa

ogólnouniwersyteckie

Zajęcia stanowią wprowadzenie do wiedzy o dziele literackim oraz metodologii badań literackich. Na przykładach dzieł literackich z różnych epok studenci:– zapoznają się z elementarną specyfiką literackiego przekazu, analizują w stopniu podstawowym strukturę dzieła literackiego, uczą się analizować i interpretować dzieło literackie z uwzględnieniem różnic rodzajowych i gatunkowych. poznają podstawowe sposoby recepcji dziedzictwa antycznego w literaturze polskiej i europejskiej.

Zajęcia stanowią wprowadzenie do wiedzy o dziele literackim oraz metodologii badań literackich. Studenci zapoznają się z elementami wiedzy o specyfice i strukturze dzieła literackiego oraz o sposobach jego analizy i interpretacji z uwzględnieniem różnic rodzajowych i gatunkowych. Studenci wykorzystują pozyskane narzędzia interpretacyjno-analityczne do pracy z tekstem literackim. Omawiane teksty skupiać się będą także na problematyce recepcji kultury greckiej w literaturze polskiej i europejskiej.

Zagadnienia szczegółowe:

1. Teoria a współczesne badania nad literaturą i kulturą.

2. Struktura tekstu lirycznego.

3. Struktura tekstu epickiego.

4. Struktura tekstu dramatycznego.

5. Gatunek literacki.

6. Gatunki pograniczne.

7. Styl tekstu i środki poetyckie.

8. Komunikacja literacka – odbiorca wirtualny, odbiorca realny.

9. Tekst literacki jako tekst kultury.

10. Temat i motyw w strukturze dzieła literackiego.

11. Mit i archetyp w opisie dzieła sztuki.

12. Aluzja literacka i cytat w strukturze utworu literackiego.

13. Pogranicza sztuk – literatura i sztuki plastyczne.

14. Szkoły i kierunki teoretyczne.

Tematyka zajęć może ulec zmianie.

Opracowania (wybór)

• Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2006.

• Dramat polski: interpretacje, cz. 1 i 2, red. Ciechowicz J., Majchrowski Zbigniew, Gdańsk 2001.

• Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Zarys teorii literatury (jedno z wielu wydań).

• Ilustrowany słownik terminów literackich. Historia, anegdota, etymologia, red. Kadłubek Z., Mytych-Forajter B., Nawarecki A., Gdańsk 2019.

• Jonathan C., Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie, Warszawa 1998.

• Kalinowska M., Grecja romantyków. Studia nad obrazem Grecji w literaturze romantycznej, Toruń 1994.

• Korwin-Piotrowska D., Poetyka – przewodnik po świecie tekstów, Kraków 2011.

• Liryka polska: interpretacje, red. Prokop J. Sławiński J., Gdańsk 2001 (lub wyd. wcześniejsze).

• Okoń W., Alegorie narodowe. Studia z dziejów sztuki polskiej XIX wieku, Wrocław 1992.

• Problemy socjologii literatury, red. Sławiński J., Wrocław 1971.

• Problemy teorii dramatu i teatru, red. J. Degler (jedno z kilku wydań, najlepiej: Wrocław 2003).

• Ratajczakowa D., Sługa dwóch panów: dwoisty żywot dramatu, „Teksty Drugie” 1990, nr 5-6, s. 80-92.

• Sławińska I., Odczytywanie dramatu, Warszawa 1988.

• Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. Kowalczykowa A., Bachórz J., Wrocław 2002.

• Słownik terminów literackich, red. M. Głowiński, T. Kostkiewicza, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński (jedno z kilku wydań).

• Ziomek J., Retoryka opisowa, Wrocław 1990 (i wyd. nast.)

Teksty literackie (wybór): wiersze K. Przerwy-Tetmajera (motywy greckie); Z. Herbert, Labirynt nad morzem (wybrany esej); J. Słowacki (wybrane wiersze z motywami filhelleńskimi, w tym fragmenty Podróży do Ziemi Świętej z Neapolu, fragmenty dramatu Lambro); wybrane opowiadanie z tomu Fonos. Zbrodnia po grecku. Antologia opowiadań kryminalnych, Wrocław 2022 i inne.

Wiedza: absolwent zna i rozumie

K_W01 - miejsce filologii w systemie nauk oraz jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej

K_W10 - podstawową terminologię literaturoznawczą w języku polskim

K_W11 - elementarną wiedzę o współczesnych kierunkach teoretycznoliterackich umożliwiającą analizę i interpretację tekstu literackiego, w tym o tradycyjnych i współczesnych metodach pracy badacza tekstu dawnych epok

Umiejętności: absolwent potrafi

K_U01 - samodzielnie wyszukać, ocenić i wykorzystać informacje z różnych źródeł pisanych i elektronicznych, z uwzględnieniem zasad ochrony własności intelektualnej

K_U05 - tworzyć typowe prace pisemne (semestralna, roczna, dyplomowa) także z wykorzystaniem literatury przedmiotu i różnych źródeł

K_U09 - korzystać ze słowników, gramatyk i wszelkich materiałów pomocniczych

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do

K_K01 - uświadomienia sobie ograniczonego zakresu własnej wiedzy i umiejętności

K_K02 - dostrzeżenia potrzebę ciągłego dokształcania się i podnoszenia kompetencji zawodowych zwł. przez pogłębianie biegłości językowej; elastycznie wyznacza kierunki własnego rozwoju

K_K03 - docenienia znaczenie dziedzictwa greckiego w kulturze polskiej i europejskiej i ma poczucie odpowiedzialności za jego zachowanie

1. Podstawą zaliczenia są wymienione poniżej formy aktywności:

– aktywność na zajęciach;

– przygotowanie do zajęć, uczestnictwo w dyskusji;

– pisemna praca przedstawiająca samodzielną, wnikliwą, o przejrzystej kompozycji analizę i interpretację wybranego dzieła literackiego, której temat należy uzgodnić uprzednio z osobą prowadzącą zajęcia.

2. Ocena końcowa uwzględnia:

– aktywność na zajęciach;

– przygotowanie do zajęć i aktywny udział w zajęciach;

– pracę pisemną.

Dopuszczalna liczba nieobecności wynosi dwie.

Trzecia i czwarta nieobecność wymagają indywidualnego zaliczenia zajęć.

Pięć i więcej nieobecności powoduje niezaliczenie zajęć i konieczność ich powtarzania.