Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Natura 2000 - ochrona przyrody w Europie

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1400-126N2OPE
Kod Erasmus / ISCED: 07.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0532) Nauki o ziemi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Natura 2000 - ochrona przyrody w Europie
Jednostka: Wydział Biologii
Grupy: Przedmioty DOWOLNEGO WYBORU
Przedmioty obieralne na studiach drugiego stopnia na kierunku bioinformatyka
Przedmioty obowiązkowe, OCHRONA ŚRODOWISKA, I rok, II stopień
Punkty ECTS i inne: 6.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Kierunek podstawowy MISMaP:

biologia
geografia
gospodarka przestrzenna
ochrona środowiska

Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne
monograficzne
nieobowiązkowe
obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Nie dotyczy.

Tryb prowadzenia:

w sali i w terenie

Skrócony opis:

Zajęcia dedykowane są osobom, których praca w przyszłości będzie miała związek z ochroną przyrody, a więc przede wszystkim pracowników instytucji państwowych i urzędów zajmujących się ochroną przyrody i środowiska, NGO i instytucji naukowych, działających zarówno w Polsce jak i w innych krajach Unii Europejskiej.

Wykłady:

- informacje ogólne o systemie Natura 2000: geneza powstania, podstawa prawna, powoływanie, funkcjonowanie i zarządzanie obszarami Natura 2000;

- przegląd siedlisk przyrodniczych chronionych na mocy Dyrektywy Siedliskowej UE: charakterystyka, identyfikacja, zagrożenia, stan zachowania i metody ochrony

- przegląd gatunków roślin i zwierząt chronionych na mocy Dyrektywy Siedliskowej i Dyrektywy Ptasiej UE: charakterystyka, identyfikacja, zagrożenia, stan zachowania i metody ochrony.

Ćwiczenia terenowe: 6-dniowy wyjazd terenowy celem poznania charakterystyki siedlisk i gatunkóww terenie i zanajomienia się z metodami ich ochrony i monitoringu.

Pełny opis:

Zajęcia dedykowane są osobom, których praca w przyszłości będzie miała związek z ochroną przyrody, a więc przede wszystkim pracownikom instytucji państwowych i urzędów zajmujących się ochroną przyrody i środowiska, organizacji pozarządowych, instytucji naukowych oraz firm zajmujących się np. OOŚ, działających zarówno w Polsce jak i w innych krajach Unii Europejskiej. W obecnych warunkach prawnych, system Natura staje się podstawowym narzędziem służącym ochronie przyrody w krajach UE.

Zajęcia te są skierowane zarówno od studentów kierunku Ochrona Środowiska na wydziale Biologii, ale także do studentów MSOŚ, MISMaP czy kierunu Biologia na Wydziale Biologii.

Zajęcia te stanowią bardzo przydatny wstęp do innych przedmiotów specjalizacyjnych, takich jak „Ochrona i Restytucja Ekosystemów”.

Wykłady prowadzone będą w Warszawie. Przedstawione zostaną ogólne informacje o systemie Natura 2000 – geneza powstania, podstawa prawna, powoływanie, funkcjonowanie i zarządzanie obszarami Natura 2000, chronionymi siedliskami przyrodniczymi i gatunkami. Kolejne wykłady obejmować będą przegląd siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, gatunków roślin i zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej oraz gatunków ptaków z załączników Dyrektywy Ptasiej. Przedstawiona zostanie ich charakterystyka, rozmieszczenie, sposoby identyfikacji, zagrożenia, stan zachowania i metody ochrony, ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk i gatunków występujących w Polsce.

Ćwiczenia terenowe obejmować będą sześciodniowy wyjazd terenowy do ECEG w Chęcinach. Zajęcia będą odbywać się zarówno w okolicach stacji terenowej UW, jak i w innych lokalizacjach w regionie Świętokrzyskim.

W trakcie ćwiczeń terenowych studenci dokonywać będą identyfikacji ważniejszych bądź częściej spotykanych w Polsce siedlisk i gatunków Natura 2000 (oprócz górskich i nadmorskich). Zajęcia terenowe będą prowadzone w ekosystemach leśnych, łąkowych, jeziornych, torfowiskowych, murawowych, w których występują chronione w systemie Natura 2000 gatunki roślin, ptaków, ssaków, płazów, gadów, ryb i bezkręgowców.

W odniesieniu do wybranych płatów siedlisk Natura 2000 i populacji gatunków, studenci ustalą zagrożenia, przeprowadzą ocenę stanu ochrony zgodnie z obowiązująca i stosowaną przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska metodyką oraz zaplanują zadania ochronne.

Literatura:

Dyrektywy Siedlikowa i Ptasia

https://natura2000.gdos.gov.pl/akty-prawne

Herbich J. (red.). 2004. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom 1-5. Wyd. Ministerstwa Środowiska, Warszawa.

Adamski P., Bartel R., Bereszyński A., Kepel A., Witkowski Z. (red.). 2004. Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom 6. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.

Gromadzki M. (red.) 2004. Ptaki (część I i II). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom 7 i 8. Wyd. Ministerstwa Środowiska, Warszawa.

Sudnik-Wójcikowska B., Werblan-Jakubiec H. (red.). 2004. Gatunki roślin. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom. 9. Wyd. Ministerstwa Środowiska, Warszawa.

Przewodniki metodyczne na temat monitoringu siedlisk i gatunków Natura 2000 dostępne w Internecie na stronie GDOŚ:

http://siedliska.gios.gov.pl/pl/publikacje/przewodniki-metodyczne

Serwisy informacyjne o systemie Natura 2000:

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska:

https://natura2000.gdos.gov.pl/

Klub Przyrodników:

http://www.kp.org.pl/pl/serwisy-tematyczne/natura-2000

Literatura pomocnicza:

Głowaciński Z. (red.). 2001. Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. Tom I. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.

Głowaciński Z., Nowacki J. (red.). 2004. Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce. Tom II. Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie & Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu.

Kaźmierczakowa, R., Zarzycki, K., Mirek, Z. (red.), 2014. Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków.

Interpretation Manual of European Union Habitats. EU DG Environment, Nature and Biodiversity, 2013. https://ec.europa.eu/environment/nature/legislation/habitatsdirective/docs/Int_Manual_EU28.pdf

Stańko R., Wołejko L., Pawlaczyk P. (red.). 2019. Podręcznik dobrych praktyk w ochronie torfowisk alkalicznych, Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin.

http://alkfens.kp.org.pl/wp-content/uploads/2018/11/PODRECZNIK_PL_FINAL.pdf

Barańska K., Jermaczek A. 2009. Poradnik utrzymania i ochrony siedliska przyrodniczego 6210 – murawy kserotermiczne. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin.

http://www.kp.org.pl/images/publikacje/poradnik_21-12-09.pdf

Natura 2000 – Niezbędnik leśnika. Klub Przyrodników, Świebodzin 2012 http://www.kp.org.pl/images/publikacje/niezbednik_lesnika_2012.pdf

Natura 2000 – Niezbędnik urzędnika. Klub Przyrodników, Świebodzin 2012 http://www.kp.org.pl/images/publikacje/niezbednik_urzednika_2012.pdf

Natura 2000 – Niezbędnik przyrodnika. Klub Przyrodników, Świebodzin 2012

http://www.kp.org.pl/images/publikacje/niezbednik_przyrodnika_2012.pdf

Iddle E., Bines T. 2004. Planowanie ochrony obszarów cennych przyrodniczo. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin

http://www.kp.org.pl/images/publikacje/eddieiddle_timbines.pdf

Efekty uczenia się:

K_W02. Ma wiedzę w zakresie podstawowej terminologii stosowanej w ochronie środowiska przyrodniczego i ekologii. Zna przebieg podstawowych procesów ekologicznych

K_W06. Ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów ochrony przyrody oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi.

K_W07. Zna globalne problemy środowiskowe oraz zastosowanie ekologii w praktyce ochrony przyrody i kształtowania środowiska

K_W09. Identyfikuje najważniejsze zagrożenia stanu środowisk wodnych i lądowych

K_W10. Rozpoznaje mechanizmy i instrumenty ekonomiczne służące realizacji celów polityki ochrony środowiska

K_W11. Charakteryzuje stan zasobów przyrody ożywionej i nieożywionej oraz formy i metody ich ochrony

K_U08. Analizuje przyczyny zagrożeń środowiska i różnorodności biologicznej oraz potrafi wskazać rodzaj działań zaradczych

K_U09. Stosuje podstawowe metody zbierania danych ekologicznych w terenie.

K_U14. Rozpoznaje typowych przedstawicieli głównych grup systematycznych organizmów roślinnych i zwierzęcych ze szczególnym uwzględnieniem gatunków chronionych i zagrożonych

K_W03. Zna nowoczesne metody ochrony przyrody i środowiska

K_W04. Zna terminologię oraz metody wykorzystywane w zakresie ochrony przyrody

K_W10. Ma wiedzę dotyczącą zagrożeń i wie jakie zastosować współczesne metody ochrony przyrody

K_U07. Potrafi identyfikować przyczyny degradacji ekosystemów wodnych i lądowych

K_U08. Określa aktualny stan środowiskowy konkretnego ekosystemu na podstawie dostarczonych danych fizyko-chemicznych i biologicznych oraz własnych.

K_U17. Posiada umiejętność zaproponowania odpowiedniej metody monitoringu gatunków i siedlisk przyrodniczych

Metody i kryteria oceniania:

Część wykładowa:

Pisemny test sprawdzający przekazaną podczas wykładów wiedzę o funkcjonowaniu systemu Natura 2000 i ochronie objętych nim siedlisk przyrodniczych i gatunków.

Część ćwiczeniowa:

Przedstawienie (w terenie) zagrożeń, stanu ochrony oraz propozycji zadań ochronnych dla konkretnego płatu siedliska przyrodniczego lub populacji gatunku chronionego w ramach programu Natura 2000 oraz umiejętność uzasadnienia wyników swojej pracy w trakcie dyskusji.

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 60 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Dembicz, Paweł Pawlikowski
Prowadzący grup: Marcin Brzeziński, Iwona Dembicz, Paweł Pawlikowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Proponowany termin wyjazdu terenowego to 7-13 lipca 2024.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)