Gospodarowanie na obszarach zimnych

ogólnouniwersyteckie

Dla studentów posiadających wiedzę z zakresu geografii na poziomie maturalnym

w sali

Na wykładzie zostaną poruszone następujące zagadnienia: wieloletnia zmarzlina (rodzaje i powstawanie lodu gruntowego), procesy termokrasowe; rozwiązania inżynieryjne dotyczące budowy domów, dróg, kolei, pasów startowych i rurociągów na wieloletniej zmarzlinie; ekspansja przemysłu na obszary okołobiegunowe - szanse i zagrożenia; funkcjonowanie lodowców, zagrożenia glacjologiczne: szarże, obrywy lodowe, gwałtowne wypływy wód; zlodzenie Oceanu Arktycznego; współczesne bazy polarne i ambitne programy badawcze; rdzenni mieszkańcy Arktyki, różnorodność etniczna, organizacje polityczne, a walka o prawa do ziemi; zanieczyszczenie Arktyki.

Na wykładzie omówione zostaną następujące zagadnienia:

1) zasięg występowania wieloletniej zmarzliny, jej rodzaje, struktura i reżim termiczny, procesy termokrasowe; 3h

2) problemy inżynieryjnych wynikających z procesów mrozowych w gruncie i metody ich rozwiązywania; 4h

3) przykłady zagospodarowania obszarów objętych wieloletnią zmarzliną (wybrane inwestycje); 1h

4) podstawy funkcjonowania lodowców i zagrożenia dla człowieka wynikających z sąsiedztwa lodowców: szarże lodowców, lawiny lodowe, jökulhlaupy; 6h

5) przykłady zagospodarowania obszarów wysokogórskich; 2h

6) zagadnienia dotyczące zlodzenia Oceanu Arktycznego (zmiany zasięgu i grubości lodu oraz przyrodnicze i polityczno-ekonomiczne skutki tego procesu); 4h

7) przykłady współczesnych baz polarnych i projektów badawczych; 4h

8) rdzenni mieszkańcy Arktyki, grupy etniczne, polityczne organizacje, walka o prawa do ziemi; 2h

9) zanieczyszczenie Arktyki 4h

Washburn, A.L. 1973. Periglacial processes and environments. Arnold. Londyn.

Benn, D.I., Evans, D.J.A. 1998. Glaciers and Glaciation. Arnold,

London.

Terence, A., Rogers, G., Rowley, G. 1978. The Circumpolar North. London, Great Britain: Methuen & Co Ltd.

Geografia Powszechna, t. 1-5. Arktyka, Ameryka, Australia i Oceania, Ocean Światowy Red. tomu Alfred Jahn. 1967

Polar Press Clips, National Science Foundation

http://www.arctic.noaa.gov/detect/index.shtml

http://maps.grida.no/arctic

http://www.arcticpeoples.org

http://www.aina.ucalgary.ca/cpc

Po ukończeniu przedmiotu student

WIEDZA

zna zasięg występowania wieloletniej zmarzliny, jej rodzaje, strukturę i reżim termiczny oraz wie na czym polegają procesy termokrasowe

zna przykłady zagospodarowania obszarów objętych wieloletnią zmarzliną

wie o problemach inżynieryjnych wynikających z procesów mrozowych w gruncie i zna różne metody ich rozwiązania

zna podstawy funkcjonowania lodowców

wie o zagrożeniach dla człowieka wynikających z sąsiedztwa lodowców

zna przykłady zagospodarowania obszarów wysokogórskich

zna zagadnienia dotyczące zlodzenia Oceanu Arktycznego (zmiany

zasięgu i grubości lodu oraz przyrodnicze i polityczno-ekonomiczne skutki tego procesu)

zna przykłady współczesnych baz polarnych i projektów badawczych

posiadł podstawową wiedzę z zakresu historii kolonizacji obszarów arktycznych oraz etnografii tych obszarów

posiadł podstawową wiedzą z zakresu zanieczyszczenia obszarów okołobiegunowych

UMIEJĘTNOŚCI

umie wskazać regiony występowania wieloletniej zmarzliny oraz oszacować jej charakter i miąższość

potrafi przewidywać reakcję wieloletniej zmarzliny na ocieplenia klimatu

potrafi przewidywać zagrożeń dla infrastruktury wynikających z

procesów mrozowych w gruncie i wskazać stosowane metody zapobiegania katastrofom budowlanym

umie przewidywać zagrożenia wynikające z sąsiedztwa lodowców górskich

potrafi znaleźć źródła informacji o obszarach okołobiegunowych

POSTAWY

Rozpoznaje na czym polega specyfika gospodarowania na obszarach zimnych (okołobiegunowych i wysokogórskich)

Ocenia znaczenie ocieplenia klimatu dla środowiska

Końcowe zaliczenie pisemne w formie eseju dotyczącego wybranych przez studenta zagadnień poruszanych na wykładzie.

Ocena za esej stanowi 50% oceny końcowej, kontrola obecności drugie 50% oceny.

Nieusprawiedliwiona nieobecność na 8 wykładach skutkuje niezaliczeniem przedmiotu.

Ocena b.db. przyznawana jest w przypadku wysokiej frekwencji (nie więcej niż 2 nieusprawiedliwione nieobecności) oraz eseju, który znacząco rozszerza tematykę poruszaną na wykładach.

Jest możliwość zaliczenia w sesji poprawkowej na tych samych zasadach.

brak