Mniejszości narodowe, etniczne i wyznaniowe w Polsce

Zajęcia poświęcone są mniejszościom narodowym, etnicznym, wyznaniowym w Polsce (przede wszystkim tym, które mają status mniejszości i są uznane za mniejszość w prawie polskim).

Zajęcia składają się z dwóch części. Pierwsza jest poświęcona wprowadzeniu w problematykę mniejszościową (pojęcia i teorie; relacje mniejszość-większość/większość-mniejszość; kontekst historyczno-społeczno-kulturowy). Druga zaś przybliża wybrane grupy mniejszościowe zamieszkujące w Polsce. W ich charakterystyce społecznej, kulturowej, religijnej, językowej zaakcentowana jest perspektywa historyczna oraz sytuacja współczesna, w tym działalność w organizacjach mniejszościowych. Zasygnalizowane są również problemy z jakimi mierzą się przedstawiciele mniejszości w Polsce.

Wybrana i przykładowa literatura:

Chlewiński Z., Stereotypy: Struktura, funkcje, geneza. Analiza interdyscyplinarna, [w:] Stereotypy i uprzedzenia, red. Z. Chlewiński, I. Kurcz, „Kolokwia Psychologiczne” 1992, nr 1, s. 7-28.

Dołowy-Rybińska N., Języki i kultury mniejszościowe w Europie: Bretończycy, Łużyczanie, Kaszubi, Warszawa 2011.

Fenton S., Etniczność, Warszawa 2007.

Jackson Preece J., Prawa mniejszości, Warszawa 2005.

Janusz G., Ochrona praw mniejszości narodowych w Europie, Lublin 2011.

Łodziński S., Równość i różnica. Mniejszości narodowe w porządku demokratycznym w Polsce po 1989 roku, Warszawa 2005, rozdz. 3, 4, s. 88-174.

Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej: wybrane elementy polityki państwa, red. S.Durda, B.Nitschke, Kraków 2010.

Svensson B., Kulturowe granice obywatelstwa, [w:] Tożsamość i obywatelstwo w społeczeństwie wielokulturowym, red. E. H. Oleksy, Warszawa 2008, s. 197-207.

Waldenberg M., Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 2000, rozdz. 21, s. 370-388.

Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939-1959. Atlas ziem Polski, red. W. Sienkiewicz, G. Hryciuk, Warszawa 2008.

Po zakończeniu zajęć student:

- ma wiedzę na temat problematyki etnicznej, a w szczególności mniejszościowej (od strony teoretycznej i społeczno-politycznej);

- ma wiedzę na temat konkretnych mniejszości narodowych, etnicznych, wyznaniowych w Polsce (w perspektywie historycznej i współczesnej);

- potrafi wskazać czynniki wpływające na powstawanie zjawiska mniejszościowego i potrafi je zanalizować;

- potrafi dostrzec postawy kierowane myśleniem stereotypowym oraz wie i rozumie czym jest uprzedzenie; umie rozpoznać problemy społeczne takie jak dyskryminacja;

- potrafi scharakteryzować konkretne mniejszości narodowe, etniczne, wyznaniowe w Polsce, biorąc pod uwagę ich specyfikę społeczno-kulturową;

- rozumie miejsce i rolę przedstawicieli mniejszości narodowych, etnicznych i wyznaniowych w społeczeństwie polskim;

- jest uwrażliwiony na problematykę mniejszościową (w rozumieniu teoretycznym i praktycznym) i poddaje ją refleksji.

Na ocenę składa się:

obecność i aktywność związane z zajęciami oraz test pisemny.