Migracje we współczesnym świecie

obowiązkowe

Migracje – podstawowe pojęcia i rodzaje. Teorie migracji. Przyczyny i koszty migracji. Konsekwencje migracji. Globalizacja i lokalność a migracje. Migracje w Europie. Migracje na obszarze byłego ZSRR. Migracje w krajach pozaeuropejskich. Nowe mniejszości etniczne, diaspory. Migracje w prawie międzynarodowym. Migracje a bezpieczeństwo. Migracje a polityka. Polityka migracyjna. Repatriacja. Migracje przymusowe i uchodźstwo.

w sali

Przedmiot obejmuje: prezentację głównych teorii migracji i odniesienie ich do konkretnych ruchów wędrówkowych ze szczególnym odniesieniem do migracji na kontynencie europejskim; zjawiska migracyjne, ich złożoność oraz koncepcje teoretyczne, umożliwiające ich wyjaśnianie.

I. Migracje – podstawowe pojęcia i rodzaje

1. Migracje jako wyzwanie dla współczesnego świata; 2. Definicje i typologie; 3. Migracje jako proces; 4. Pomiar migracji; 5. Badania migracji.

II. Teorie migracji

1. Teorie ekonomiczne; 2. Teorie historyczno-strukturalne; 3. Teoria systemów migracyjnych; 4. Teoria transnarodowa.

III. Przyczyny i koszty migracji

1. Czynniki „wypychające” i „przyciągające”; 2. Konflikty zbrojne; 3. Klęski żywiołowe; 4. Koszty ekonomiczne i społeczne.

IV. Konsekwencje migracji

1. Skutki migracji z perspektywy migranta i jego gospodarstwa domowego; 2. Skutki migracji dla ojczyzny migrantów; 3. Skutki migracji dla kraju przyjmującego.

V. Globalizacja i lokalność a migracje

1. Tendencje współczesnych migracji; 2. Transnarodowe i translokalne przestrzenie społeczne; 3. Transfery ekonomiczne i społeczne; 4. Migracje cyrkulacyjne.

VI. Migracje w Europie

1. Europa jako zaplecze migracyjne przed 1945 r.; 2. Migracje do Europy po 1945 r.; 3. Migracje wewnątrz Unii Europejskiej; 4. Migracje na początku XXI wieku.

VII. Migracje na obszarze byłego ZSRR

1. Imperium Rosyjskie; 2. ZSRR; 3. Migracje w państwach poradzieckich.

VIII. Migracje w krajach pozaeuropejskich

1. Ameryka Północna; 2. Ameryka Łacińska; 3. Afryka; 4. Bliski Wschód i Zatoka Perska; 5. Azja Wschodnia i Południowo-Wschodnia.

IX. Nowe mniejszości etniczne, diaspory

1. Adaptacja i integracja; 2. Diaspory w społeczeństwie przyjmującym; 3. Wykluczenie społeczne; 4. Polityka państwa pochodzenia wobec diaspor.

X. Migracje w prawie międzynarodowym

1. Ochrona praw migrantów; 2. Prawa migrujących pracowników i ich rodzin; 3. Zwalczanie handlu ludźmi; 4. Obywatelstwo.

XI. Migracje a bezpieczeństwo

1. Zależności między migracjami a bezpieczeństwem; 2. Sekurytyzacja; 3. Radykalizm religijny i terroryzm; 4. Przestępczość.

XII. Migracje a polityka

1. Aktywność społeczno-polityczna i organizacje migrantów; 2. Prawa wyborcze; 3. Ruchy i partie antyimigracyjne.

XIII. Polityka migracyjna

1. Polityka migracyjna jako przedmiot badań; 2. Konceptualizacja i modele polityki migracyjnej; 3. Polityka migracyjna wybranych państw; 4. Polityka migracyjna Polski.

XIV. Repatriacja

1. Pojęcie repatriacji i polityka repatriacyjna; 2. Repatriacja do Polski; 3. Repatriacja do Niemiec; 4. Repatriacja do Izraela; 5. Repatriacja do Rosji.

XV. Migracje przymusowe i uchodźstwo

1. Terminologia migracji przymusowych; 2. Deportacje, wysiedlenia w ujęciu historycznym; 3. Migracje środowiskowe; 3. Uchodźstwo w XXI wieku.

Literatura:

1. M. Lesińska, M. Okólski (red.), 25 wykładów o migracjach, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2018.

2. St. Castles, M. Miller, Migracje we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.

3. D. N. Salem, Imigranci z Bliskiego Wschodu w polityce Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2020.

4. P. Hut, Ł. Żołądek (red.), Repatrianci i polityka repatriacyjna, Studia BAS, Nr 2(34), 2013.

5. M. Duszczyk, Polska polityka imigracyjna a rynek pracy, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.

K_W01 Student, dzięki wiedzy zdobytej wiedzy z zakresu bezpieczeństwa oraz znajomości metod i technik badawczych będą mogli zrozumieć istotę badań migracji międzynarodowych w ramach nauk społecznych.

K_W02 Student rozumie istotę więzi społecznych, które powstają w wyniku migracji międzynarodowych i ich znaczenie dla bezpieczeństwa

K_W05 Student rozumie wyzwania dla ochrony praw i wolności człowieka i obywatela, wynikające z migracji międzynarodowych.

środki ochrony praw i wolności człowieka i obywatela.

K_U01 Student potrafi analizować i wyjaśniać zależności między migracjami międzynarodowymi a polityką, bezpieczeństwem, prawem międzynarodowym, polityką gospodarczą.

K_U02 Student potrafi analizować istotę i uwarunkowania migracji międzynarodowych.

K_U03 Student potrafi na podstawie zdobytej wiedzy zidentyfikować najważniejsze problemy dla bezpieczeństwa wynikające z migracji międzynarodowych.

K_K01 Student jest gotów zdefiniować zadania struktur państwowych i społecznych w celu realizacji polityki migracyjnej.

K_K02 Student jest gotów do udziału w realizacji projektów określających wyzwania wynikające z migracji międzynarodowych i przewidywać skutki swojej działalności.

K_K04 Student jest gotów do wykorzystania zdobytej wiedzy na temat migracji międzynarodowych, w tym systemów normatywnych w pracy zawodowej oraz w innych sytuacjach społecznych.

Egzamin pisemny testowy.

Brak

zdalnie

Przedmiot obejmuje: prezentację głównych teorii migracji i odniesienie ich do konkretnych ruchów wędrówkowych ze szczególnym odniesieniem do migracji na kontynencie europejskim; zjawiska migracyjne, ich złożoność oraz koncepcje teoretyczne, umożliwiające ich wyjaśnianie.

I. Migracje – podstawowe pojęcia i rodzaje

1. Migracje jako wyzwanie dla współczesnego świata; 2. Definicje i typologie; 3. Migracje jako proces; 4. Pomiar migracji; 5. Badania migracji.

II. Teorie migracji

1. Teorie ekonomiczne; 2. Teorie historyczno-strukturalne; 3. Teoria systemów migracyjnych; 4. Teoria transnarodowa.

III. Przyczyny i koszty migracji

1. Czynniki „wypychające” i „przyciągające”; 2. Konflikty zbrojne; 3. Klęski żywiołowe; 4. Koszty ekonomiczne i społeczne.

IV. Konsekwencje migracji

1. Skutki migracji z perspektywy migranta i jego gospodarstwa domowego; 2. Skutki migracji dla ojczyzny migrantów; 3. Skutki migracji dla kraju przyjmującego.

V. Globalizacja i lokalność a migracje

1. Tendencje współczesnych migracji; 2. Transnarodowe i translokalne przestrzenie społeczne; 3. Transfery ekonomiczne i społeczne; 4. Migracje cyrkulacyjne.

VI. Migracje w Europie

1. Europa jako zaplecze migracyjne przed 1945 r.; 2. Migracje do Europy po 1945 r.; 3. Migracje wewnątrz Unii Europejskiej; 4. Migracje na początku XXI wieku.

VII. Migracje na obszarze byłego ZSRR

1. Imperium Rosyjskie; 2. ZSRR; 3. Migracje w państwach poradzieckich.

VIII. Migracje w krajach pozaeuropejskich

1. Ameryka Północna; 2. Ameryka Łacińska; 3. Afryka; 4. Bliski Wschód i Zatoka Perska; 5. Azja Wschodnia i Południowo-Wschodnia.

IX. Nowe mniejszości etniczne, diaspory

1. Adaptacja i integracja; 2. Diaspory w społeczeństwie przyjmującym; 3. Wykluczenie społeczne; 4. Polityka państwa pochodzenia wobec diaspor.

X. Migracje w prawie międzynarodowym

1. Ochrona praw migrantów; 2. Prawa migrujących pracowników i ich rodzin; 3. Zwalczanie handlu ludźmi; 4. Obywatelstwo.

XI. Migracje a bezpieczeństwo

1. Zależności między migracjami a bezpieczeństwem; 2. Sekurytyzacja; 3. Radykalizm religijny i terroryzm; 4. Przestępczość.

XII. Migracje a polityka

1. Aktywność społeczno-polityczna i organizacje migrantów; 2. Prawa wyborcze; 3. Ruchy i partie antyimigracyjne.

XIII. Polityka migracyjna

1. Polityka migracyjna jako przedmiot badań; 2. Konceptualizacja i modele polityki migracyjnej; 3. Polityka migracyjna wybranych państw; 4. Polityka migracyjna Polski.

XIV. Repatriacja

1. Pojęcie repatriacji i polityka repatriacyjna; 2. Repatriacja do Polski; 3. Repatriacja do Niemiec; 4. Repatriacja do Izraela; 5. Repatriacja do Rosji.

XV. Migracje przymusowe i uchodźstwo

1. Terminologia migracji przymusowych; 2. Deportacje, wysiedlenia w ujęciu historycznym; 3. Migracje środowiskowe; 3. Uchodźstwo w XXI wieku.

Literatura:

1. M. Lesińska, M. Okólski (red.), 25 wykładów o migracjach, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2018.

2. St. Castles, M. Miller, Migracje we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.

3. D. N. Salem, Imigranci z Bliskiego Wschodu w polityce Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2020.

4. P. Hut, Ł. Żołądek (red.), Repatrianci i polityka repatriacyjna, Studia BAS, Nr 2(34), 2013.

5. M. Duszczyk, Polska polityka imigracyjna a rynek pracy, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.

Link do zajęć udostępnia prowadzący za pośrednictwem Usosmaila.