Myśl polityczna II

obowiązkowe

Podstawowa znajomość historii, filozofii i socjologii oraz właściwych im pojęć.

Zasadnicze problemy i główne tradycje myśli politycznej.

Pojęcia, struktura i funkcja podstawowych kategorii myśli politycznej.

Pluralizm oraz procesy kontynuacji i dyskontynuacji.

Główne wyznaczniki (antropologiczne, historiozoficzne, ontologiczne i epistemologiczne) wpływające na zmienność i różne sposoby pojmowania natury polityki.

Celem podstawowym przedmiotu jest prezentacja głównych nurtów myśli politycznej. Analizie zostanie poddany katalog fundamentalnych pojęć właściwych dla dyskursu o naturze życia politycznego oraz dynamika ich reinterpretacji w ramach wyodrębniających się tradycji. W szczególności dokonana zostanie prezentacja ontologicznych, epistemologicznych, etycznych, historiozoficznych i antropologicznych przesłanek poszczególnych stylów myślenia. Prezentacja uwzględnia z jednej strony motyw ciągłości (podobieństwo pytań i przesłanek decydujących o ich zadawaniu), jak i motyw zmiany (zarówno reinterpretację tych pytań, odmienność prefigurujących je przesłanek, jak i odmienność udzielanych odpowiedzi). Analizowane więc będą procesy świadomej kontynuacji, nieświadomej kontynuacji, świadomej reinterpretacji, nieświadomej reinterpretacji jak i „rewolucje mentalne” znoszące perspektywy problemowe epok poprzednich. Katalog podejmowanych problemów obejmuje następujące zagadnienia: ontologiczny status życia politycznego, jego epistemologiczne legitymacje, zależność wyobrażeń politycznych od koncepcji antropologicznych i historiozoficznych, zagadnienie natury i charakteru podmiotu, odmienność relacji zbiorowość/jednostka, wpływ kontekstu historycznego na wyobraźnię polityczną.

Zalecenia samodzielnego studiowania przez studenta tekstów źródłowych celem kształcenia indywidualnej umiejętności interpretacji.

Zajęcia są podzielone na 4 bloki tematyczne:

1. Prekursorzy liberalizmu: Hobbes i Locke

Lektura: fragmenty pism Hobbesa i Locke’a ze zbioru Historia idei politycznych, red. S. Filipowicz i inni, różne wydania.

2. Oblicza Oświecenia: Condorcet i Kant

Lektura: fragmenty pism Condorceta z Historia idei politycznych, red. S. Filipowicz i inni, różne wydania, Kant, Co to jest oświecenie?

.

3. Konserwatyzm i socjalizm

Lektura: fragmenty pism Burke’a i de Maistre’a ze zbioru Historia idei politycznych, op.cit., Karol Marks, Fryderyk Engels, Manifest komunistyczny, różne wydania.

4. Oblicza liberalizmu: de Tocqueville i J.S. Mill

Lektura: fragmenty pism de Tocqueville’a ze zbioru Historia idei politycznych, op. cit., J. S. Mill, O wolności (fragmenty).

Literatura obowiązkowa:

S. Filipowicz, Historia myśli polityczno - prawnej, Gdańsk 2007.

Historia idei politycznych (wybór tekstów), t 1 – 2, Wydawnictwa UW, kol. wyd.

Doktryny polityczne XIX i XX wieku,(red. K.Chojnicka i W. Kozub-Ciembroniewicz), Kraków 2000.

Współczesna myśl polityczna.Wybór tekstów źródłowych, [red.K.Karolczak i in.], W-wa 1994.

J.Szacki, Historia myśli socjologicznej, kolejne wydania, wyb. fragm..

Z. Kuderowicz, Filozofia dziejów, kol.wyd, wybr. fragm..

Literatura uzupełniająca:

J. P. Vernant, Źródła myśli greckiej, kol.wyd.

J. Delumeau, Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII w., W-wa 1986, t. 1, s. 13-96, 265-280.

P.Manent, Intelektualna historia liberalizmu, Kraków 1994.

P. Hazard, Myśl europejska w XVIII w. Od Monteskiusza do Lessinga, W-wa 1972.

T. Klementewicz, K. Pieliński, Politycy i technokraci. Kierowanie w państwie i systemie światowym: między teorią a ideologią, Białystok 2011, cz. II.

A. Jawłowska, Drogi kontrkultury, W-wa 1975, s. 103-114, 167-206, 241-308.

K. Pieliński, Konserwatyzm jako oswajanie chaosu świata empirycznego, W-wa 1993..

Neokonserwatyzm, red. I. Stelzer, W-wa 2007, s. 11-27, 40-71.

J. Gray, Dwie twarze liberalizmu, Warszawa 2001.

Z. Rau, Liberalizm. Zarys myśli politycznej XIX i XX w., W-wa 2000;

R. Legutko, Spory o kapitalizm, Kraków 1994, s. 9-63;

L. Kołakowski, Główne nurty marksizmu, kol. wyd., wyb. fragm..

Walicki, Marksizm i skok do królestwa wolności, W-wa 1996, wyb. fragm..

P. de Laubier, Myśl społeczna Kościoła Katolickiego od Leona XIII do Jana Pawła II, W-wa Kraków 1988 lub W. Ockenfels, Zarys katolickiej nauki społecznej, W-wa 1995.

L.Strauss, J. Cropsey, Historia filozofii politycznej, , Warszawa 2010.

WIEDZA

K_W01 – Posiada wiedzę o historii myśli politycznej (historii idei), jej miejscu i roli w nauce o polityce i relacji z innymi naukami społecznymi.

K_W02 – Potrafi w ramach myśli politycznej scharakteryzować postawy antropocentryczne i antyantropocentryczne i wykazać ich istotne konsekwencje. Posiada wiedzę na temat historycznej i kulturowej zmienności wyobrażeń dotyczących natury człowieka;

K_W04 –Zna różne odmiany i tradycje w obrębie zachodniej myśli politycznej. Potrafi wskazać związki między przemianami idei politycznych a ewolucją instytucji politycznych;

K_W05 – Zna specyfikę myśli politycznej w perspektywie historycznej i współczesnej oraz w wymiarze polskim, europejskim i światowym. Potrafi scharakteryzować główne ideologie polityczne (liberalizm, socjalizm, konserwatyzm).

UMIEJĘTNOŚCI

K_U01- Potrafi interpretować (świadom interpretacyjnego pluralizmu) naturę zjawisk ideowych oraz znajdować relacje pomiędzy ideami a innymi sferami rzeczywistości.

K_U07- Identyfikuje, analizuje i porównuje aksjologiczne przesłanki różnych tradycji myśli politycznej.

-Potrafi analizować dylematy etyczne z punktu widzenia różnych systemów filozoficznych.

K_U10-Ma umiejętność gromadzenia, hierarchizowania, przetwarzania informacji oraz tworzenia prac pisemnych w języku polskim z wykorzystaniem metody i słownika historyka myśli politycznej.

K_U11-Ma umiejętność przygotowywania wystąpień ustnych dotyczących zagadnień szczegółowych z wykorzystanie metody i słownika historyka myśli politycznej.

Realizacja efektów kształcenia jest weryfikowana w formie egzaminu ustnego.

Warunkiem zaliczenia konwersatorium jest obecność na zajęciach - dopuszczalna jest jedna nieobecności w semestrze. W przypadku większej ilości nieobecności należy zaliczyć je na dyżurze prowadzącego. Zaliczenie w semestrze zimowym na podstawie aktywności na zajęciach; zaliczenie w semestrze letnim na podstawie aktywności na zajęciach.

Ocena końcowa z przedmiotu jest wypadkową (średnią) aktywności na zajęciach (40%) oraz kończącego egzaminu ustnego. (60%). Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny końcowej jest zdanie egzaminu na co najmniej ocenę dostateczną.

-