Drukuj sylabusEuropejski Obszar Społeczny (do wyboru I)
Informacje ogólne
| Kod przedmiotu: | 2105-M-D2EUOS |
| Kod Erasmus / ISCED: |
14.6
|
| Nazwa przedmiotu: | Europejski Obszar Społeczny (do wyboru I) |
| Jednostka: | Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych |
| Grupy: |
Europeistyka -DZIENNE II STOPNIA 2 semestr, 1 rok |
| Strona przedmiotu: | https://classroom.google.com/c/MjA2OTk0OTE1MTgx?cjc=qu2amg3 |
| Punkty ECTS i inne: |
3.00
|
| Język prowadzenia: | polski |
| Rodzaj przedmiotu: | monograficzne |
| Założenia (opisowo): | Treści obejmują podstawowe elementy wiedzy z zakresu europejskiego obszaru społecznego oraz europejskiej polityki społecznej, składającej się na dyscyplinę nauki i działalność praktyczną. Tworzą ją: tożsamość dziedziny wiedzy i jej warsztat naukowy, podstawowe kategorie polityki społecznej (działy polityki społecznej, wskaźniki, wartości i zasady, uwarunkowania, podmioty, style myślenia i instrumenty, modele polityki społecznej w UE, europejski model socjalny, kwestie społeczne w UE, relacje rynek - państwo, dobra, równość i sprawiedliwość) oraz kwestie szczegółowe w Unii Europejskiej i poszczególnych państwach członkowskich: procesy i konsekwencje zmian populacyjnych, rodzina i polityka rodzinna, edukacja i systemy oświatowe oraz związek szkolnictwa z zatrudnieniem i pozycją społeczną, rynek pracy i polityka pełnego zatrudnienia, zamożność i nierówności społeczne, społeczna odpowiedzialność biznesu i instytucji publicznych, bezpieczeństwo społeczne – ekologiczne i żywnościowe. |
| Tryb prowadzenia: | w sali |
| Skrócony opis: |
Celem zajęć jest uzyskanie przez studentów wiedzy na temat europejskiego obszaru społecznego, europejskiej polityki społecznej jako dyscypliny nauki i aktywności państwa oraz UE, jako istotnego obszaru modelowania rzeczywistości społeczno–ekonomicznej każdego państwa i „europejskiej przestrzeni socjalnej”. Przez pryzmat europejskiej polityki społecznej studenci będą lepiej rozumieć procesy społeczne zachodzące w skali makro i makro. Przesłaniem zajęć jest ponadto nabycie umiejętności dostrzegania kwestii społecznych, właściwego ich diagnozowania w kontekście szeregu wielorakich uwarunkowań. Studenci powinni nauczyć się także zdolności poszukiwania sposobów ich rozwiązywania. |
| Pełny opis: |
Terminy – środy, według kalendarza uniwersyteckiego Tematyka zajęć obejmuje zagadnienia: 1. ZAJĘCIA WPROWADZAJĄCE 2. DEFINICJA I STRUKTURY POLITYKI SPOŁECZNEJ 3. EWALUACJA, WSKAŹNIKI I INSTRUMENTY POLITYKI PUBLICZNEJ (SPOŁECZNEJ) 4. EUROPEJSKI MODEL SPOŁECZNY (W PERSPEKTYWIE ROZWOJU MODELI POLITYKI SPOŁECZNEJ I PUBLICZNYCH) 5. PAŃSTWO DOBROBYTU I PRAWA SPOŁECZNE 6. SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU I INSTYTUCJI PUBLICZNYCH 7. PROCESY I KONSEKWENCJE ZMIAN POPULACYJNYCH W EUROPIE 8. POLITYKI PUBLICZNE W POLITYCE SPOŁECZNEJ 9. RODZINA, POLITYKA RODZINNA I INSTRUMENTY POLITYK RODZINNEJ 10. GODZENIE OBOWIĄZKÓW RODZINNYCH I ZAWODOWYCH, STUDENCKICH I ZATRUDNIENIA W EUROPIE 11. SZKOLNICTWO - DETERMINANTY ROZWOJU I JEGO ODDZIAŁYWANIE NA POZYCJĘ SPOŁECZNĄ W EUROPIE 12. PRACA, ZATRUDNIENIE I PŁACA W EUROPIE 13. SPÓJNOŚĆ I NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE 14. ŚRODOWISKO ŻYCIA CZŁOWIEKA – BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE 15. ŻYWNOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI – BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCIOWE W EUROPIE Efekty uczenia się realizowane poprzez prezentacje / pracę zaliczeniową końcową sprowadzają się głównie w zakresie treści do udzielenia odpowiedzi na problem badawczy przynależny wybranemu tematowi zajęć. Dlatego należy uznać, że indywidualne prace realizują efekt z zakresu wiedzy dot. a) Student posiada pogłębioną wiedzę o Europejskim Obszarze Społecznym, jego ewolucji i obecnym stanie wybranych kwestii społeczno–socjalnych Europy; b) Student dysponuje pogłębioną wiedzą o modelach polityki społecznej wybranych państw europejskich oraz sposobu uprawiania polityki społecznej. Efekt modułowy w zakresie umiejętności będzie obejmować: a. Student dostrzega i rozumie zaawansowane procesy społeczne zachodzące w skali mikro i makrospołecznej przy wykorzystaniu zaawansowanej wiedzy teoretycznej i metod badawczych; b. Student potrafi poszukiwać sposobów rozwiązywania wybranych społecznych problemów oraz prognozować kierunki zmian społecznych. Efekt kształcenia w zakresie Kompetencji społecznych a. Student wykazuje zrozumienie dla problemów społecznych. Treści kształcenia obejmują podstawowe elementy wiedzy z zakresu europejskiego obszaru społecznego oraz europejskiej polityki społecznej, składającej się na dyscyplinę nauki i działalność praktyczną. |
| Literatura: |
Literatura wskazana w opisie zajęć na dany cykl kształcenia. |
| Efekty uczenia się: |
Efekt uczenia się w zakresie Wiedzy a. Student posiada pogłębioną wiedzę o Europejskim Obszarze Społecznym, jego ewolucji i obecnym stanie wybranych kwestii społeczno–socjalnych Europy; b. Student posiada pogłębioną wiedzę o polityce społecznej jako dyscyplinie naukowej oraz sektorowej aktywności państwa i podmiotów pozarządowych w celu rozwiązywania problemów społecznych oraz modelowania społecznej rzeczywistości; c. Student dysponuje pogłębioną wiedzą o modelach polityki społecznej wybranych państw europejskich oraz sposobu uprawiania polityki społecznej. Efekt uczenia się w zakresie Umiejętności a. Student dostrzega i rozumie zaawansowane procesy społeczne zachodzące w skali mikro i makrospołecznej przy wykorzystaniu zaawansowanej wiedzy teoretycznej i metod badawczych; b. Student potrafi poszukiwać sposobów rozwiązywania wybranych społecznych problemów oraz prognozować kierunki zmian społecznych. Efekt uczenia się w zakresie Kompetencji społecznych a. Student wykazuje zrozumienie dla problemów społecznych. |
| Metody i kryteria oceniania: |
Formy i warunki zaliczenia przedmiotu: a) prezentacja zagadnienia – 40% wartości oceny; b) aktywność na zajęciach – 20% wartości oceny; c) sprawdzian końcowy (praca zaliczeniowa) – 40% wartości oceny d) obecność na zajęciach. |
| Praktyki zawodowe: |
Zajęcia nie są powiązane z praktykami zawodowymi. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (jeszcze nie rozpoczęty)
| Okres: | 2024-02-19 - 2024-06-16 |
 
PN WT ŚR KON
CZ PT |
| Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
|
|
| Koordynatorzy: | Krzysztof Szewior | |
| Prowadzący grup: | Krzysztof Szewior | |
| Strona przedmiotu: | https://classroom.google.com/c/MjA2OTk0OTE1MTgx?cjc=qu2amg3 | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę |
|
| Tryb prowadzenia: | zdalnie |
|
| Skrócony opis: |
Konwersatorium ma na celu zapoznanie studentów z problematyką polityki społecznej w wydaniu europejskim i w kontekście europejskiego obszaru społecznego – z jego podstawami doktrynalnymi, aktualnymi zasadami oraz podmiotami i instrumentami. W trakcie zajęć zostaną przedstawione praktyczne aspekty działań Rady Europy i Unii Europejskiej w sferze społecznej. Szczególny nacisk zostanie położony na budowanie zasobów wiedzy o charakterze politologicznym w zakresie funkcjonowania Unii Europejskiej w dziedzinie polityki społecznej. Uczestnik konwersatorium zapozna się z istotą i dorobkiem europejskich polityk publicznych funkcjonujących w ramach europejskiej doktryny polityki społecznej, przy uwzględnieniu uwarunkowań na poziomie globalnym, regionalnym i krajowym. Zostanie również zapoznany ze złożonymi interakcjami występującymi pomiędzy politykami społecznymi państw członkowskich i samej Unii Europejskiej, w tym w ramach strategicznego mechanizmu programowania działań na rzecz rozwoju społecznego. Po zarysowaniu tła teoretycznego i historycznego, w tym wyjaśnieniu pojęć podstawowych z zakresu wiedzy o doktrynach politycznych oraz typologiach i modelach polityki społecznej, przedstawione zostaną kluczowe instrumenty oraz obszary europejskiej polityki społecznej. Podkreślona zostanie specyfika Europejskiego Modelu Społecznego na tle systemów i modeli polityki społecznej występujących w innych częściach świata. |
|
| Pełny opis: |
Terminy – poniedziałki 18.30: 22.II, 1.III, 8.III, 15.III, 22.III, 29.III, 12.IV, 19.IV, 26.IV, 10.V, 17.V, 24.V, 31.V, 7.VI [14 zajęć] 1. Zajęcia organizacyjne, wprowadzenie w temat europejskiego obszaru społecznego 2. Podstawowe pojęcia • Ideologia, doktryna, program polityczny • Policy, politics, social policy – polityka publiczna a polityka społeczna Lektury: - Heywood A., Politologia – wydanie dowolne, możliwie aktualne. Rozdziały dotyczące pojęć: polityka, ideologia, doktryna, program polityczny - Szarfenberg R., Definicje, zakres i konteksty polityki społecznej, [w:] Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M. (red.), Polityka Społeczna. Podręcznik akademicki, WN PWN, Warszawa 2007. 3. Państwo dobrobytu, Welfare State • Pojęcie i rozumienie pojęć: państwo dobrobytu, Welfare State • Współczesne wyzwania Welfare State Lektury: Esping-Andersen G., Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu, wyd. dowolne, [Rozdziały: 1. Trzy ekonomie polityczne państwa opiekuńczego, 3. Państwo opiekuńcze jako system stratyfikacji społecznej, 6. Państwo opiekuńcze i porządki rynku pracy, Konkluzje] 4. Międzynarodowe uwarunkowania polityki społecznej • Globalny i regionalny rynek pracy • Światowe dysproporcje społeczne • Demontaż czy reforma Welfare State? • Współczesne wyzwania rozwojowe o postindustrializm, postfordyzm, społeczeństwo informacyjne, gospodarka oparta na wiedzy (Bell, Toffler – „trzecia fala”), społeczeństwo sieciowe (Castells – „informacjonalizm”), o kwestie demograficzne: przeludnienie (pułapka maltuzjańska), starzenie się społeczeństw, przemiany rodziny, migracje i integracja imigrantów, o ekologia-klimat-energia (green growth – zielony rozwój), o erozja państwa narodowego, struktura i specyfika „megamarketu”, o kryzys finansowo-gospodarczy po 2008 r. – globalny, europejski i w strefie euro, o analiza dysproporcji rozwojowych, spójności terytorialnej w Europie i na świecie Lektury: - Anioł W., Europa Socjalna in statu nascendi, [w:] Anioł W., Duszczyk M., Zawadzki P. W. (red.), Europa Socjalna. Iluzja czy rzeczywistość?, Aspra-Jr, Warszawa 2011. [książka dostępna również w formie e-booka http://www.e-bookowo.pl/nauka/europa-socjalna.html] [fragmenty] - Anioł W., Internacjonalizacja polityki społecznej, [w:] Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M. (red.), Polityka Społeczna. Podręcznik akademicki, WN PWN, Warszawa 2007. - Anioł W., Paradoksy globalizacji, ASPRA-JR, Warszawa 2002, s. 101-126, 137-153, 302-315. - Anioł W., Problem dumpingu socjalnego, [w:] Sprawy Międzynarodowe nr 2/2007. - Nadolska J., Europejski model społeczny wobec wyzwań globalizacji, demografii i kryzysu gospodarczego 2008+, [w:] J. Nadolska, T. Wallas, K.A. Wojtaszczyk (red.), Z kim, którędy i dokąd? Dylematy integracyjne Polski i Unii Europejskiej, ASPRA-JR, Warszawa 2018. 5. Modele polityki społecznej • Pojęcie modelu polityki społecznej • Typologie polityki społecznej • Przegląd modeli polityki społecznej (w Europie) Lektury: - Księżopolski M., Polska polityka społeczna na tle modeli występujących w Europie, [w:] Anioł W., Duszczyk M., Zawadzki P. W. (red.), Europa Socjalna. Iluzja czy rzeczywistość?, Aspra-Jr, Warszawa 2011. [książka dostępna również w formie e-booka http://www.e-bookowo.pl/nauka/europa-socjalna.html] [fragmenty] - Księżopolski M., Polityka społeczna w różnych krajach i modele polityki społecznej, [w:] Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M. (red.), Polityka Społeczna. Podręcznik akademicki, WN PWN, Warszawa 2007. - Nadolska J., Modele kształtowania bezpieczeństwa społecznego we współczesnych demokracjach liberalnych, [w:] Nadolska J., Wojtaszczyk K.A., Zamęcki Ł. (red.), Demokracja. Istota, idee, cele i ich realizacja, ASPRA-JR, Warszawa 2018. 6. Krótka historia ewolucji polityki społecznej w Europie • Winston Churchill – Robert Schuman – Józef Retinger – Jacques Delors – życiorysy pionierów integracji europejskiej oraz wielkie mowy w sprawie polityki społecznej i Europy Socjalnej • Periodyzacja dziejów polityki społecznej we Wspólnocie/Unii Europejskiej. • Podstawy traktatowe europejskiej polityki społecznej: od Traktatów Rzymskich po Kartę Podstawowych Praw UE i Traktat z Lizbony Lektury: - Anioł W., Europejska polityka społeczna. Implikacje dla Polski, ASPRA-JR, Warszawa 2003, s. 15-50, 63-94, Aneks. - Gross F., Federacje i konfederacje europejskie: rodowód i wizje, ISP PAN, Warszawa 1994. - Łastawski K., Od idei do integracji europejskiej, WSP TWP, Warszawa 2003, s. 278-286, (+ 286-298). - Łukaszewski J., Cel: Europa. Dziewięć esejów o budowniczych jedności europejskiej (rozdziały dotyczące Richarda Coudenhove-Kalergi’ego, Jeana Moneta, Roberta Schumana, Konrada Adenauera, Alcie De Gasperi’ego) 7. Działalność i standardy Rady Europy w polityce społecznej • Rada Europy dzisiaj – powstanie i funkcjonowanie oraz system instytucjonalno-prawny • Europejska konwencja praw człowieka i podstawowych wolności z 1950 r. • Europejska Karta Społeczna (wraz z Protokołem Dodatkowym z 1988 r., Protokołem Zmieniającym z 1991 r. i Drugim Protokołem Dodatkowym, z 1992 r.). Różnice pomiędzy EKS z 1961 r. a zrewidowaną EKS z 1996 r. • Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego z1964 r. Różnice pomiędzy EKZS a Zrewidowanym EKZS z 1990 r. • Europejska Konwencja o Zabezpieczeniu Społecznym z 1972 r. • Europejska Konwencja o Pomocy Społecznej i Medycznej z 1953 r. • Europejska Konwencja o Statusie Prawnym Pracownika Migrującego z 1977 r. Lektury: - Teksty źródłowe wyżej wymienionych dokumentów RE, do znalezienia np. na stronach internetowych. - Wybór konwencji Rady Europy, PWN, Warszawa 1999. - Uścińska G., Rada Europy: dorobek konwencyjny, wpływ na polską politykę społeczną, [w:] Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M. (red.), Polityka Społeczna. Podręcznik akademicki, WN PWN, Warszawa 2007. 8. Instrumenty unijnej polityki społecznej • Instrumenty polityczno – koordynacyjne: wspólne programy i strategie; otwarta metoda koordynacji • Instrumenty prawne: prawo i orzecznictwo wspólnotowe/unijne • Instrumenty finansowe: polityka strukturalna i spójności społeczno-ekonomicznej Lektury: - Traktat o Unii Europejskiej, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej [teksty skonsolidowane, aktualne, po Traktacie z Lizbony; fragmenty związane z polityką społeczną] - Anioł W., Europejska polityka społeczna. Implikacje dla Polski, ASPRA-JR, Warszawa 2003, s. 50-74. - Ciechański J., Otwarta metoda koordynacji w Unii Europejskiej, wpływ na politykę społeczną i zatrudnienia…, (Zeszyt 1. serii „Żurawia Papers”), Scholar, Warszawa 2003, s. 7-13. [lub zamiennik dotyczący OMK] - Uścińska G., Unia Europejska: dorobek regulacyjny i koordynacyjny oraz implikacje dla Polski, [w:] Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M. (red.), Polityka Społeczna. Podręcznik akademicki, WN PWN, Warszawa 2007. 9. Swobodny przepływ pracowników w UE • Swoboda przepływu osób – podstawy traktatowe i praktyka • Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego, wzajemne uznawanie dyplomów i kwalifikacji zawodowych Lektury: - Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 29.4.2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium Państw Członkowskich, zmieniająca rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 883/2004 z 29.04.2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego zmienione rozporządzeniem nr 988/2009 [wersja skonsolidowana] - Duszczyk M., Matuszczyk K. (red.), 2014 - CEED Report: Migration in the 21st century from the perspective of CEE countries – an opportunity or a threat?, CEED Institute, Warsaw 2014. [Chapter III: Return migrations — a delusive hope?] http://ceedinstitute.org/report/1798. 10. Polityka migracyjna UE • Kształtowanie się europejskiej polityki migracyjnej • Główne kierunki i skala migracji w ramach UE. Główne kierunki i skala migracji do UE Lektury: - Dyrektywa 2008/115/WE z 16.12.2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (Dz. U. UE L 348/98 z 24.12.2008 r.) - Dyrektywa 2009/50/WE z 25.05.2009 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (Dz. U. UE L 155/17 z 18.06.2009 r.) – Niebieska Karta UE - Dyrektywa 2009/52/WE z 18.06.2009 r. przewidująca minimalne normy w odniesieniu do kar i środków stosowanych wobec pracodawców zatrudniających nielegalnie przebywających obywateli krajów trzecich (Dz. U. UE L 168/24 z 30.06.2009 r.) – nielegalni pracownicy - Ustawa z 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 769) - Program sztokholmski – otwarta i bezpieczna Europa dla dobra i ochrony obywateli – Bruksela, 4.5.2010 (2010/C 115/01) - Program haski. Wzmacnianie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej. Konkluzje Prezydencji – Bruksela, 4-5.11.2004 r. - Godlewska-Szyrkowa J., Unia Europejska wobec kryzysu uchodźczego, [w:] Firlit-Fesnak G., Łotocki Ł, Zawadzki P.W. (red.), Europejskie polityki imigracyjne. Stare dylematy, nowe wyzwania, Aspra-Jr, Warszawa 2016. - Samoraj-Charitonow B., Wspólnotowa polityka wobec pracowników z krajów trzecich; Hut P., Europejskie migracje etniczne – na przykładzie Niemiec, Polski i Finlandii; Żołędowski C., Sulkowski M., Europejskie kłopoty z wielokulturowością, [w:] Anioł W., Duszczyk M., Zawadzki P. W. (red.), Europa Socjalna. Iluzja czy rzeczywistość?, Aspra-Jr, Warszawa 2011. [książka dostępna również w formie e-booka http://www.e-bookowo.pl/nauka/europa-socjalna.html] 11. Unijny rynek pracy w kontekście strategii Europa 2020 • Zatrudnienie i bezrobocie w krajach członkowskich Wspólnot Europejskich w latach 90. i obecnie – strach przed bezrobociem • ESZ – historyczne zmagania z europejskim rynkiem pracy (początek tzw. „Procesu Luksemburskiego” – powstanie Europejskiej Strategii Zatrudnienia i dalsza jej ewolucja (Lizbona/Nicea)) • Kwestia zatrudnienia jako przedmiot regulacji prawa unijnego w Traktacie Amsterdamskim oraz Traktacie o Unii Europejskiej i Traktacie o Funkcjonowaniu UE • Próba podsumowania skutków aktywnej polityki rynku pracy prowadzonej w UE – jak podnieść wskaźnik zatrudnienia? • EUROPA 2020 – odpowiedź na wyzwania dla unijnego rynku pracy? Lektury: - Eurostat - http://epp.eurostat.ec.europa.eu/ - aktualne wskaźniki rynku pracy w UE - EUROPA 2020: http://ec.europa.eu/eu2020/ - Komunikat Komisji. EUROPA 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, Bruksela, 3.3.2010 r., KOM(2010) 2020; - Konkluzje Rady Europejskiej 25–26 marca 2010 r., CO EUR 4, CONCL 1. - Konkluzje Rady Europejskiej 17 czerwca 2010 r., CO EUR 9, CONCL 2. - Zawadzki P.W., Młodzież, bezrobocie, wykluczenie – nowe-stare wyzwania dla unijnej polityki społecznej, [w:] Puślecki Z.W., Unia Europejska w procesie zmian na początku XXI wieku, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2014. - Zawadzki P. W., Polski rynek pracy po akcesji do Unii Europejskiej, [w:] Anioł W., Duszczyk M., Zawadzki P.W. (red.), Europa Socjalna – iluzja czy rzeczywistość?, Aspra-Jr, Warszawa 2011. [książka dostępna również w formie e-booka http://www.e-bookowo.pl/nauka/europa-socjalna.html] - Zawadzki P. W., Aktywność zawodowa i struktura zatrudnienia, [w:] Żołędowski C., Rysz-Kowalczyk B., Duszczyk M., Dekada członkostwa w Unii Europejskiej. Perspektywa polityki społecznej, Wyd. DW Elipsa, Warszawa 2015. 12. Polityka spójności UE cz. 1. – rozumienie i podstawowe pojęcia • Zagadnienia wstępne, kwestie terminologiczne o przegląd pojęć: polityka regionalna (pojęcie regionu, regionalizacji) – polityka strukturalna – polityka spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej – polityka rozwoju – polityki publiczne (polityki wspólnotowe jako „europolityki publiczne” sui generis), o cele, geneza, ewolucja i zasady polityki rozwoju UE • Uwarunkowania i czynniki rozwoju o geograficzne: klimat, położenie, ukształtowanie terenu, dostęp do morza, surowce itp. o endogeniczne: podłoże historyczno-kulturowe, polityka państwa – oddziaływanie na czynniki „twarde” (technologia, gospodarka) i „miękkie” (kapitał ludzki i społeczny, system rządzenia/ governance) o egzogeniczne: wpływ procesów dyfuzyjnych, interwencji, presji i oddziaływań międzynarodowych (rola organizacji międzynarodowych, MNCs, innych państw) Lektury: - Lin J. Y., Nowak A. Z., Nowa ekonomia strukturalna wobec krajów mniej zaawansowanych, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2017. http://www.wz.uw.edu.pl/portaleFiles/6133-wydawnictwo-/Nowa_ekonomia_strukturalna_DRUK.pdf - https://www.miir.gov.pl/strony/zadania/polityka-rozwoju-kraju/zarzadzanie-rozwojem-kraju/czym-jest-zarzadzanie-rozwojem/ - Mering T., Wspólnotowa polityka spójności społecznej i gospodarczej – ewolucja i perspektywy, [w:] Anioł W., Duszczyk M., Zawadzki P. W. (red.), Europa Socjalna. Iluzja czy rzeczywistość?, Aspra-Jr, Warszawa 2011. [książka dostępna również w formie e-booka http://www.e-bookowo.pl/nauka/europa-socjalna.html] - Nitszke A., Polityki europejskie: perspektywa finansowa UE 2014-2020, Kraków 2015. - Świstak M., Tkaczyński J. (red.), Wybrane polityki publiczne Unii Europejskiej. Stan i perspektywy, Warszawa 2015. - Świstak M., Polityka regionalna Unii Europejskiej jako polityka publiczna, Warszawa 2020. 13. Polityka spójności UE cz. 2. – metody i instrumenty służące realizacji • Dokumenty strategiczne Unii Europejskiej o Zasadnicze kierunki programowania na poziomie unijnym o Strategia Europa 2020 o Horyzont 2020 • Nierówny rozwój społeczno-gospodarczy w Europie o rodzaje regionów, unijna klasyfikacja NUTS o teorie rozwoju regionalnego o zróżnicowanie poziomów rozwoju społecznego i gospodarczego w Europie ze względu na różne kryteria (w układzie międzyregionalnym i międzynarodowym) • Szczegółowe akty prawne UE • Narzędzia i instrumenty finansowe polityki rozwoju UE o środki z budżetu Unii Europejskiej – skąd i na co? o dotacje – element polityki spójności (+ obowiązek wkładu krajowego) o które kraje otrzymują wsparcie i dlaczego? o zasady pomocy (zasada komplementarności, zasada spójności, zasada koordynacji, zasada programowania, partnerstwa) o FUNDUSZE: Europejski Fundusz Społeczny (ESF), Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF), Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EAFRD), Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EMFF), Inicjatywy Wspólnotowe, Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Fundusz Dostosowań do Globalizacji, pomocowe mechanizmy finansowe - EOG, Norweski, Szwajcarski; Europejska Polityka Sąsiedztwa, Fundusz Solidarności (pomoc rozwojowa dla krajów trzecich) Lektury: - http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl - https://fundusze-europejskie.pl/ - https://ec.europa.eu/regional_policy/ 14. +15. Wybrane dziedziny unijnej polityki społecznej • Najważniejsze zasady i cele unijnej polityki społecznej w zakresie: o ubóstwa i wykluczenia społecznego (por. Europejski Rok Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym), o równouprawnienia płci, polityki (pro)rodzinnej, o ochrony pracowników oraz ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy (bhp) w regulacjach szczegółowych, o polityki dialogu społecznego, o COVID-19 i innych elementów polityki zdrowotnej • Wystąpienia grupowe: Polityka UE wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego. Polityka UE wobec ON. itp. Lektury: - Wybrane akty prawne w zakresie unijnej polityki społecznej, w tym: Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy (Dz.U. L 299 z 18.11.2003, str. 9—19). – http://eur-lex.europa.eu/pl/repert/index.htm - „Analizy Norden Centrum” (http://nordencentrum.pl): Nr 2/2011: Szwedzka polityka rodzinna – lekcje dla Polski (Skubiszewska K.), Nr 3/2011: Polityka równości płci w Danii – dobre praktyki dla Polski (Skóra M.), Nr 4/2011: Edukacja przedszkolna w Szwecji – lekcje dla Polski (Bakalarczyk R.) - Anioł W., Duszczyk M., Zawadzki P. W. (red.), Europa Socjalna. Iluzja czy rzeczywistość?, Aspra-Jr, Warszawa 2011. [książka dostępna również w formie e-booka http://www.e-bookowo.pl/nauka/europa-socjalna.html] [zwł. Część II Aktywność Unii Europejskiej w wybranych dziedzinach polityki społecznej] - Anioł W., Europejska polityka społeczna. Implikacje dla Polski, ASPRA-JR, Warszawa 2003, s. 109-137. - Zawadzki P.W., Instytucje międzynarodowe w walce z ubóstwem i wykluczeniem, [w:] Szarfenberg R., Żołędowski C., Theiss M. (red.), Polityka publiczna wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego, Elipsa, Warszawa 2010. 16. Flexicurity – nowa droga rozwoju Europejskiego Modelu Społecznego? • Flexicurity – definicja, rozumienie a polityka społeczna w Unii i jej państwach członkowskich. • Duńskie i holenderskie flexicurity a zmieniający się rynek pracy (tu także „UE 2020”). • Polski model polityki społecznej a Europejski Model Społeczny (ESM). Lektury: - Anioł W., Szlak Norden. Modernizacja po skandynawsku, IPS UW, Elipsa, Warszawa 2013. [zwł. Rozdział III] - Rosocha S., Duńska polityka flexicurity – lekcje dla Polski, „Analizy Norden Centrum” nr 1/2011 (http://nordencentrum.pl) - Daniłowska S., Duńskie państwo dobrobytu a koncepcja flexicurity, Wydawnictwo ASPRA-JR, Warszawa 2016. - Lang D., Duński model elastycznego bezpieczeństwa. Wzór do naśladowania? http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/lang.pdf - Jancz J., Jaskulski A., Unia Europejska – Quo vadis?, [w:] Nadolska J., Wallas T., Wojtaszczyk K.A. (red.), Z kim, którędy i dokąd? Dylematy integracyjne Polski i Unii Europejskiej, ASPRA-JR, Warszawa 2018. |
|
| Literatura: |
jak w opisie - proponowane materiały do poszczególnych zajęć |
|
| Uwagi: |
Link do zajęć (materiały, zadania) na platformie Google Classroom: https://classroom.google.com/c/MjA2OTk0OTE1MTgx?cjc=qu2amg3 [kod zajęć: qu2amg3] Link do zajęć – Meet: https://meet.google.com/ycf-fpsx-wpu?hs=122&authuser=1 Dyżur dydaktyczny (Meet): https://meet.google.com/zzr-hzhg-cfp |
|
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
