Etykieta i protokół dyplomatyczny

obowiązkowe

w sali

Przedmiot ma na celu zapoznanie z problematyką protokołu dyplomatycznego jako techniki pracy służby zagranicznej. Przedstawia się podstawy skodyfikowane i zwyczajowe protokołu. W szczególności skoncentrowano się na wybranych zagadnieniach z zakresu protokołu dyplomatycznego, etykiety i savoir-vivre'u, korespondencji dyplomatycznej i służbowej oraz planowaniu i organizowaniu wizyt zagranicznych.

1. Zajęcia organizacyjne: tematyka zajęć, literatura, forma zaliczenia

I. O dyplomacji, protokole dyplomatycznym, ceremoniale i etykiecie

2. Wprowadzenie: jak rozumiemy dyplomację? Dyplomacja jako takt. Wpadki i gafy dyplomatyczne

3. Protokół dyplomatyczny i ceremoniał – pojęcia i geneza. Protokół Dyplomatyczny jako departament resortu spraw zagranicznych (1)

4. Etykieta w środowisku zawodowym. Protokół Dyplomatyczny jako departament resortu spraw zagranicznych (2)

II. Protokół dyplomatyczny – wybrane zagadnienia

5. Szef misji i personel dyplomatyczny. Placówki dyplomatyczne

6. Precedencja. Zasady precedencji w Unii Europejskiej. Zasada alternatu

7. Organizacje międzynarodowe i protokół dyplomatyczny. Dyplomacja wielostronna. Przypadek Unii Europejskiej – przywileje i immunitety

8. Przyjęcia jako istotny element pracy dyplomatycznej. Ubiór. Organizacja stołu i zachowanie przy stole (fakultatywnie)

III. Grzeczność – wybrane zagadnienia

9. Grzeczność jako gra. Strategie grzeczności. Savoir-vivre

10. Formy adresatywne w Polsce i w wybranych państwach UE

IV. Korespondencja dyplomatyczna i służbowa – wybrane zagadnienia

11. Język dyplomatyczny. Tytulatura. Rodzaje pism dyplomatycznych i służbowych (1)

12. Rodzaje pism dyplomatycznych i służbowych (2). Wizytówki. Zaproszenia

V. Wizyty zagraniczne

13. Wizyty zagraniczne – typy, znaczenie i planowanie

14. Przebieg wizyty zagranicznej. Konferencja prasowa – organizacja. Akredytacja

VI.

15. Plan organizacji wizyty zagranicznej – projekty studenckie

Literatura obowiązkowa:

Barcz J., Libera B., Urzędnik i biznesmen w środowisku międzynarodowym: wybrane aspekty pragmatyki zawodowej, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2007 (wybrane rozdziały).

Łaziński M., Polacy na tle innych systemów grzeczności, [w:] Marcjanik M. (red.), Jak zwracają się do siebie Europejczycy, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2013, s. 15–31.

Marcjanik M., Grzeczność w komunikacji językowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 (wybrane rozdziały).

Marcjanik M., Mówimy uprzejmie: poradnik językowego savoir-vivre’u, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009 (wybrane rozdziały).

Orłowski T., Protokół dyplomatyczny: między tradycją a nowoczesnością, PISM, Warszawa 2015 (wybrane rozdziały).

Satow E., Satow’s guide to diplomatic practice, red. Gore-Booth, D. Pakenham, wyd. 5, Longman, London 1979 (wybrane rozdziały).

Sutor J., Etykieta dyplomatyczna z elementami protokółu i ceremoniałów, Wolters Kluwer, Warszawa 2016 (wybrane rozdziały).

Literatura uzupełniająca:

Callieres Fr. de, Sztuka dyplomacji, Acad. Litterarum, Warszawa 1929.

Marcjanik M. (red.), Jak zwracają się do siebie Europejczycy, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2013.

Modrzyńska J., Protokół dyplomatyczny, etykieta i zasady savoir-vivre’u, wyd. 3., stan prawny na 1 grudnia 2021 r., Wolters Kluwer, Warszawa.

Orłowski T., Praktyka dyplomatyczna, PISM, Warszawa 2023.

Pietkiewicz E., Protokół dyplomatyczny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 1998.

Council of the European Union, General Secretariat of the Council, Organising the presidency of the Council of the EU: practical aspects: frequently asked questions, 2021, https://data.europa.eu/doi/10.2860/701208.

Akty prawne:

Konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych, sporządzona w Wiedniu dnia 18 kwietnia 1961 r. [załącznik], „Dziennik Ustaw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” 1965, nr 37, poz. 232, https://dziennikustaw.gov.pl/du/1965/s/37/232.

Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej” C 326, 26.10.2012, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=OJ:C:2012:326:FULL.

Regulamin organizacyjny Ministerstwa Spraw Zagranicznych [załącznik do zarządzenia nr 26 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13 sierpnia 2024 r., poz. 44], §30, „Dziennik Urzędowy Ministra Spraw Zagranicznych” z 14 sierpnia 2024, poz. 44, https://www.gov.pl/web/dyplomacja/prawo.

Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana), art. 13, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej” C 326, 26.10.2012, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=OJ:C:2012:326:FULL

oraz inne polecane publikacje i materiały online.

W zakresie wiedzy:

- ma pogłębioną wiedzę o zmieniającej się roli dyplomacji w realizacji polityki zagranicznej państwa, ewolucji technik protokołu dyplomatycznego we współczesnym świecie i w odniesieniu do UE [KW_02]

- rozumie znaczenia właściwej komunikacji oraz stosownych zachowań w kontaktach międzyludzkich, szczególnie z przedstawicielami państw, w warunkach integracji europejskiej i w kontaktach z państwami trzecimi [K_W03] [K_W08]

- zna normy skodyfikowane oraz zwyczajowe z zakresu protokołu dyplomatycznego i etykiety, oraz ich genezę, stosowane w państwach członkowskich i instytucjach UE [KW_10]

- zna status prawny urzędnika i pracownika administracyjnego w UE i państwach członkowskich oraz zadania związane ze stanowiskiem pracy w zakresie dotyczącym zasad protokołu dyplomatycznego [S_W02]

W zakresie umiejętności:

- rozumie sposoby realizacji polityki zagranicznej przez państwa zarówno w ramach stosunków dwustronnych, jak i wielostronnych na forum Unii Europejskiej [K_U01]

- zna zasady organizacji i przebiegu wydarzeń o charakterze protokolarnym i właściwego w nich udziału [K_U02]

- obserwuje procesy polityczne w ramach integracji europejskiej oraz kontakty zewnętrzne [K_U03]

- zna zasady uczestnictwa w wydarzeniach publicznych, komunikacji, dobrego wychowania [K_U05]

- zna zasady organizacji i zarządzania kontaktami zawodowymi [K_U06]

W zakresie kompetencji:

- potrafi korzystać z doświadczeń i polskiej tradycji protokołu dyplomatycznego, zasad dobrego wychowania i etykiety w organizacji pracy i w kontaktach międzynarodowych [K_K01]

- buduje kompetencje w zakresie komunikacji w grupie o zróżnicowanej strukturze i interesach, odgrywając w niej różne role [K_K02]

- identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu urzędnika i pracownika administracji, wykorzystując wiedzę z zakresu protokołu dyplomatycznego w kontaktach zagranicznych [K_K04]

Aktywność

Projekty

Studia przypadków

Egzamin w formie testu (warunkiem zaliczenia jest udzielenie co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi)

brak