Wiktymologia
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2200-1W068S |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Wiktymologia |
Jednostka: | Wydział Prawa i Administracji |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
4.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Założenia (opisowo): | Przedmiot stanowi uzupełnienie i rozwinięcie wykładu z kryminologii. Wiktymologia, obecnie samodzielna nauka, rozwinęła się na bazie badań kryminologicznych i swoje zainteresowanie ukierunkowała nie na sprawę przestępstwa, ale na osobę pokrzywdzoną, ofiarę, która również odgrywa znaczącą rolę w procesie popełniania przestępstw. Zajęcia przedstawią zagadnienia teoretyczne związane z tą samodzielną dyscypliną, jak i konkretne kwestie praktyczne, dotyczące zarówno ustawodawstwa jak i specyfiki popełniania niektórych czynów zabronionych. Studenci będą mieli przestrzeń nie tylko do zapoznania się z wieloma teoriami, ale również do kształtowania samodzielnych opinii, brania udziału w dyskusji i formułowaniu własnych wniosków. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Wiktymologia to dziedzina, zajmująca się ofiarami przestępstw oraz badaniem ich roli w genezie przestępstwa, zwłaszcza ustaleniem czynników tworzących podatność na stanie się ofiarą przestępstwa oraz metod zapobiegania temu procesowi. Podczas zajęć elementy te będą prezentowane w perspektywie praktycznej analizy konkretnych przestępstw. |
Pełny opis: |
Wiktymologia to dziedzina, zajmująca się ofiarami przestępstw oraz badaniem ich roli w genezie przestępstwa, zwłaszcza ustaleniem czynników tworzących podatność na stanie się ofiarą przestępstwa oraz metod zapobiegania temu procesowi. Podczas zajęć elementy te będą prezentowane w perspektywie praktycznej analizy konkretnych przestępstw. Zajęcia mają na celu uzupełnienie wykładu z kryminologii poprzez analizę przestępczości z perspektywy osoby pokrzywdzonej, dając całościowy obraz analizy społecznej, socjologicznej i kulturowej tego zjawiska. Podczas zajęć przedstawione zostaną konkretne teorie wiktymologicznej czy też ustawodawstwo polskie i międzynarodowe regulujące pozycję ofiar w procesie karnym, z uwzględnieniem chociażby takich zagadnień jak mediacje bądź ochrona świadków i pokrzywdzonych. Studenci będą mieli szanse przyjrzeć się statystykom przestępczości i nauczyć ich prawidłowej interpretacji. Poznają zagadnienie wiktymizacji i będą w stanie podać konkretne przykłady związane z każdą z jej odmian. Omówione zostaną zadania wiktymologii i różne typologie ofiar wskazujące bezpośrednio na czynniki, które mogą wpływać na bycie pokrzywdzonym konkretnym przestępstwem. Studenci zapoznają się z zagadnieniem lęku przed przestępczością i możliwościami jego minimalizowania, czy też aspektami związanymi ze stopniem ryzyka wiktymogennego. Omówione zostanie również zagadnienie konsekwencji pokrzywdzenia, zarówno w sferze teoretycznej, jak i na podstawie konkretnych przestępstw. Prezentacja takich tematów poprzedzona będzie próbą samodzielnego przeanalizowania zjawiska przez studentów. Zajęcia będą miały również wymiar praktyczny, związany z analizą przekazów medialnych i ich wpływu na poczucie bezpieczeństwa w społeczeństwie, spotkaniami z zaproszonymi gośćmi, czy też wizytą w instytucji związanej z wymiarem sprawiedliwości. Ideą jest aby zajęcia nie były czystym wykładem, a przedmiotem angażującym uczestników, zarówno poprzez wprowadzanie elementu dyskusji na zajęciach, jak i zlecania i omawiania konkretnych prac domowych, których wykonanie będzie równoważne z zaliczeniem egzaminu końcowego. Największy nacisk będzie kładziony na zrozumienie prezentowanych zagadnień i umiejętność stosowania zdobytej wiedzy w praktyce. Zakres tematów: 1. Zagadnienia wstępne. Wiktymologia a kryminologia – ich rola w procesie analizy przestępczości 2. Podstawowe teorie wiktymologiczne i koncepcje wiktymologii 3. Pojęcie ofiary i jej rola w przestępstwie 4. Statystyki przestępczości – pojęcie ciemnej liczby przestępstw. Nauka analizowania liczb w wiktymologii 5. Zadania wiktymologii i typologie ofiar 6. Lęk przed przestępczością – skąd pochodzi, co go potęguje i jak go minimalizować. Podstawy teoretyczne i działania praktyczne 7. Wpływ mediów na poczucie bezpieczeństwa 8. Teoria działań rutynowych w wymiarze praktycznym i analiza ryzyka wiktymogennego 9. Konsekwencje wiktymizacji i metody ich minimalizowania 10. Zapobieganie przestępczości z perspektywy osób pokrzywdzonych 11. Alternatywne metody rozwiązywania sporów jako uwzględnienie interesu osoby pokrzywdzonej w procesie karny 12. Prawo w obronie praw ofiar 13. Analiza konkretnych przykładów przestępstw z perspektywy wiktymologicznej 14. Zajęcia praktyczne (wizyta w instytucji, spotkanie z zaproszonym gościem) |
Literatura: |
Zagadnienia teoretyczne: E. Bieńkowska, Wiktymologia, Wolters Kluwer Polska, 2018 M. Kuć, Wiktymologia, C. H. Beck, 2015 Zagadnienia praktyczne: Literatura zostanie wskazana studentom podczas zajęć |
Efekty uczenia się: |
Studenci po zakończonych zajęciach będą znali: - różnicę między kryminologią a wiktymologią - teorie wiktymologiczne i typologie ofiar przestępstw - czynniki wiktymogenne - korelacje między przekazami medialnymi a poczuciem bezpieczeństwa w społeczeństwie - ustawodawstwo w zakresie ochrony interesów ofiar przestępstw - zagadnienie stopnia ryzyka wiktymogennego Studenci po zakończonych zajęciach będą umieli: - interpretować statystyki przestępczości - analizować zagadnienie lęku przed przestępczością - określać konsekwencje wiktymizacji - analizować konkretne przestępstwa z perspektywy osoby pokrzywdzonej |
Metody i kryteria oceniania: |
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uczestnictwo w zajęciach (maksymalnie dwie nieobecności), aktywne branie udziału w dyskusjach i wykonanie zleconych prac domowych/zaliczenie egzaminu. W zależności od sytuacji epidemiologicznej zaliczenie będzie się odbywało w formie stacjonarnej lub zdalnej. |
Praktyki zawodowe: |
Praktyki zawodowe nie są wymagane. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT WYK-SPE
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład specjalizacyjny, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Małgorzata Dziewanowska, Agnieszka Gutkowska | |
Prowadzący grup: | Małgorzata Dziewanowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Przejdź do planu
PN WT WYK-SPE
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład specjalizacyjny, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Małgorzata Dziewanowska, Agnieszka Gutkowska | |
Prowadzący grup: | Małgorzata Dziewanowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.