Korporacje transnarodowe

obowiązkowe

Celem wykładu jest całościowe poznanie istoty i roli korporacji transnarodowych w gospodarce światowej oraz skutków ich działalności. Przedstawione są cechy charakterystyczne owych korporacji jak również ich struktury organizacyjne oraz profile geograficzne i sektorowe. Kolejne tematy obejmują analizę głównych teorii korporacji transnarodowych, kwestie własności i kontroli oraz wieloaspektowych relacji z krajami, z których pochodzą i tych, w których funkcjonują.

1. Definicje korporacji transnarodowych

2. Skala działania.

3. Pochodzenie.

4. Cechy (w tym różnica między zagranicznymi inwestycjami bezpośrednimi a portfelowymi).

5. Struktura organizacyjna

a) integracja pionowa, pozioma, dywersyfikacja

b) alianse strategiczne

6. Struktura geograficzna.

7. Struktura gałęziowa.

8. Bodźce ekspansji zagranicznej.

9. Teorie przedsiębiorstwa transnarodowego, w tym:

a) związane ze strukturą rynku, reakcją oligopolistyczną (S. Hymer, C. Kindleberger, F.T. Knickerbocker)

b) powiązane z obszarem walutowym (R.Z. Aliber)

c) teoria międzynarodowego cyklu życia produktu R. Vernona

d) teoria internalizacji (P. Buckley, M. Casson)

e) teoria eklektyczna produkcji międzynarodowej J. H. Dunninga

f) teoria ścieżki rozwoju inwestycji zagranicznych J.H. Dunninga

g) teorie eksternalizacji

h) teoria globalnych sieci towarowych

i) teoria przedsiębiorstw wczesnej internacjonalizacji

j) teoria 3D R. Grosse

10. Etapy i formy ekspansji zagranicznej.

11. Kwestie kontroli i własności.

12. Keiretsu i czebole.

13. Korporacje transnarodowe z rynków wschodzących.

14. Rola klastrów w przyciąganiu korporacji transnarodowych

15. Skutki funkcjonowania przedsiębiorstw transnarodowych w krajach macierzystych i przyjmujących

16. Relacje między państwem a przedsiębiorstwami transnarodowymi.

a) sprzeczności i polityka wobec przedsiębiorstw transnarodowych w krajach rozwiniętych

b) sprzeczności i polityka wobec przedsiębiorstw transnarodowych w krajach rozwijających się

c) sprzeczności i polityka wobec przedsiębiorstw transnarodowych w krajach Europy Wschodniej.

17. ONZ a korporacje transnarodowe

18. Międzynarodowa regulacja działalności korporacji transnarodowych:

a) kodeksy postępowania

b) bilateralne umowy inwestycyjne

c) rozstrzyganie sporów

d) promowanie zagranicznych inwestycji bezpośrednich

19. Miary dot. zagranicznych inwestycji bezpośrednich oraz korporacji transnarodowych

20. Inwestycje przedsiębiorstw transnarodowych w Polsce oraz polskich przedsiębiorstw zagranicą.

21. Inwestycje zagraniczne rosyjskich przedsiębiorstw transnarodowych.

22. Inwestycje przedsiębiorstw transnarodowych w Chinach oraz chińskich przedsiębiorstw zagranicą.

-- J. H. Dunning, S.M. Lundan: Multinational Enterprises and the Global Economy. Cheltenham 2008.

- EY’s Attractiveness Survey Europe, June 2018

-M. Gorynia: Strategie zagranicznej ekspansji przedsiębiorstw. Warszawa 2007

- UNCTAD: World Investment Report 2018. New York and Geneva 2018

- R. Wolniak: Korporacje transnarodowe, w: A. Bąkiewicz, U. Żuławska: Rozwój w dobie globalizacji. Warszawa 2010.

Wiedza: Student ma podstawową wiedzę o procesie umiędzynarodowienia przedsiębiorstw oraz skutkach tego procesu w odniesieniu do struktur gospodarczych, społecznych i politycznych w krajach macierzystych i w krajach przyjmujących owe przedsiębiorstwa.

Student rozumie/ma pogłębioną wiedzę z zakresie głównych teorii przedsiębiorstw transnarodowych oraz posiada podstawową wiedzę o sposobach funkcjonowania przedsiębiorstw transnarodowych stanowiących konkretyzację omawianych teorii.

Student zna metody i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych, pozwalające opisywać przedsiębiorstwa transnarodowe i ich struktury oraz procesy w nich i między nimi zachodzące.

Student ma wiedzę o normach i regułach prawnych i organizacyjnych organizujących przedsiębiorstwa transnarodowe i rządzących nimi prawidłowościach oraz o ich źródłach, naturze, zmianach i sposobach działania.

Student ma wiedzę o procesach zmian przedsiębiorstw transnarodowych oraz o przyczynach, przebiegu, skali i konsekwencjach tych zmian .

Umiejętności:

Student posiada umiejętności identyfikacji przebiegu procesu umiędzynarodowienia przedsiębiorstw, umiejętności interpretacji rzeczywistości z perspektywy teorii przedsiębiorstw transnarodowych z określeniem stopnia jej zawansowania oraz umiejętności stosowania podstawowych metod analizy rzeczywistości odpowiadających teoriom owych przedsiębiorstw.

Kompetencje społeczne:

Student wykazuje umiejętność profesjonalnego wykonywania zadań (odnoszenie do stanu wiedzy teoretycznej oraz do innych badań)

S_W01, S_W02, S_W03, S_W04, S_U01, S_U02, S_U03, S_U04, S_K01

Egzamin po ukończeniu zajęć