Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Probability Calculus

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2400-PP2RPa
Kod Erasmus / ISCED: 14.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0311) Ekonomia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Probability Calculus
Jednostka: Wydział Nauk Ekonomicznych
Grupy: Anglojęzyczna oferta zajęć WNE UW
Przedmioty obowiązkowe dla II r. studiów licencjackich (Ekonomia) - program wspólny
Przedmioty obowiązkowe dla II r.licencjackich: Ekonomia, specjalność: MSEMen
Punkty ECTS i inne: 6.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: angielski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

(tylko po angielsku) Official requirements

knowledge of undergraduate calculus


Skrócony opis:

Elementarny rachunek prawdopodobieństwa, zmienne losowe i ich rozkłady, twierdzenia graniczne.

Pełny opis:

Elementarny rachunek prawdopodobieństwa (8 h). Modele doświadczenia losowego: a) dyskretne, w tym tzw. klasyczna definicja prawdopodobieństwa; b) ciągłe (modele z gęstościami). Aksjomatyka Kołmogorowa. Podstawowe własności rachunkowe prawdopodobieństwa. Wzór włączeń i wyłączeń. Pobieranie próbek. Próbka jako miniatura populacji. Prawdopodobieństwo warunkowe. Wzór na prawdopodobieństwo całkowite i wzór Bayesa. Wzajemna niezależność zdarzeń; niezależność parami. Model dla ciągu niezależnych doświadczeń. Schemat Bernoulliego. Twierdzenie Poissona.

Zmienne losowe, rozkłady (14 h). Definicja zmiennej losowej o wartościach rzeczywistych. Rozkłady prawdopodobieństwa. Rozkłady dyskretne i ciągłe. Gęstość jako abstrakcyjny odpowiednik histogramu. Własności gęstości. Dystrybuanta i kwantyle. Własności dystrybuanty: granice w nieskończoności, monotoniczność, prawostronna ciągłość. Dystrybuanta a rozkład. Charakterystyki liczbowe zmiennych losowych. Wartość oczekiwana, wariancja, kowariancja. Momenty, współczynnik asymetrii i kurtoza. Analogiczne charakterystyki liczbowe próbki (także dystrybuanta empiryczna i kwantyle). Rozkład łączny dwóch zmiennych losowych. Współczynnik korelacji liniowej. Nierówność Schwarza. Wartość oczekiwana i wariancja dla najważniejszych rozkładów. Przykład rozkładu bez wart. oczekiwanej - rozkład Cauchy'ego. Wartość oczekiwana funkcji zm. los. Zastosowanie: funkcje tworzące, funkcje tworzące momenty, funkcje charakterystyczne (jedynie informacja). Wzór na iloczyn wartości oczekiwanych niezależnych zmiennych losowych. Niezależność a współczynnik korelacji. Nierówność Czebyszewa i nierówność Bernsteina dla schematu Bernoulliego. Niezależność zmiennych losowych, kryteria niezależności dla rozkładów dyskretnych i ciągłych. Rozkłady sum niezależnych zmiennych losowych. Przykłady: rozkłady gamma, chi-kwadrat, F, t-Studenta. Warunkowa wartość oczekiwana dla rozkładów dyskretnych i ciągłych. Dwuwymiarowy i wielowymiarowy standardowy rozkład normalny. Rozkład średniej i wariancji z próbki o rozkładzie normalnym.

Twierdzenia graniczne (6 h). Zbieżność według prawdopodobieństwa i prawie na pewno. Słabe i mocne prawo wielkich liczb dla schematu Bernoulliego. Słabe prawo wielkich liczb dla nieskorelowanych zmiennych losowych. Zastosowania: Twierdzenie o zbieżności dystrybuanty empirycznej (słaby wariant tzw. Gliwenki-Cantelliego). Twierdzenie de Moivre'a-Laplace'a i przykłady zastosowania (m.in. przedział ufności dla parametru rozkładu Bernoulliego). Centralne twierdzenie graniczne dla niezależnych zmiennych losowych o jednakowych rozkładach. Rozklad lognormalny i multiplikatywna wersja CTG.

Łańcuchy Markowa (2h) Łańcuchy Markowa. Modelowanie procesów losowych za ich pomocą. Tw. ergodyczne dla skończonych łańcuchów Markowa. Wyznaczanie prawdopodobieństw pochłonięcia.

Literatura:

J. Jakubowski, R. Sztencel, Rachunek prawdopodobieństwa dla (prawie) każdego. Wyd. II, SCRIPT, Warszawa 2002.

W. Niemiro, Rachunek Prawdopodobieństwa i Statystyka Matematyczna. Szkoła Nauk Ścisłych, Warszawa 1999.

W. Feller, Wstęp do rachunku prawdopodobieństwa, t. I, wyd. II, PWN, Warszawa 1966.

J. Jakubowski, R. Sztencel, Wstęp do teorii prawdopodobieństwa. Wyd. III, SCRIPT, Warszawa 2004.

W. Krysicki, J. Bartos, W. Dyczka, K. Królikowska, M. Wasilewski, Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna w zadaniach, cz. I, PWN, Warszawa.

Efekty uczenia się:

Umiejętność rozumienia i stosowania rachunku prawdopodobieństwa w badaniach statystycznych i ekonometrycznych.

KW01, KW02, KW03, KU01, KU02, KU03, KU04,

Metody i kryteria oceniania:

Ćwiczenia: aktywność grupowa podczas zajęć (prezentacja rozwiązań zadań podczas ćwiczeń 20%) + aktywność indywidualna na platformie moodle (20%) + dwa sprawdziany (rozwiązywanie zadań, po 30%)

Ocena końcowa z przedmiotu: wynik z ćwiczeń (40%) + egzamin końcowy z przedmiotu (60%)

Egzamin końcowy: egzamin pisemny (5-7 zadań do rozwiązania), w przypadku sesji on-line możliwy egzamin ustny.

Obecność na ćwiczeniach obowiązkowa.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Janicka
Prowadzący grup: Anna Janicka, Kateryna Zabarina
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)