Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Literatura i kultura lat 1945-1989

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3001-P1A3W2
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Literatura i kultura lat 1945-1989
Jednostka: Instytut Literatury Polskiej
Grupy: Minimum programowe specjalności: Literatura i kultura polska w perspektywie europejskiej i światowej
Przedmioty obowiązkowe dla III roku specjalności LiKPwPEiŚ - stacjonarne 1-go stopnia
Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...)
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe
Tryb prowadzenia:

w sali
Skrócony opis:

Syntetyczny opis literatury polskiej lat 1945-1989 na tle kultury tamtych lat
Pełny opis:

Zasadnicze celem zajęć jest ogólna systematyzacja literatury polskiej czasów PRL (w tym emigracyjnej), uporządkowanie przynależnych do niej zjawisk i procesów oraz usytuowanie ich w kontekście kultury tego czasu. Wybrani autorzy (oraz ich utwory) należą do ścisłego kanonu. Dobór lektur uwzględnia chronologię i genologię.
Literatura:

J. Andrzejewski, jedna z "Trzech opowieści"

M. Białoszewski, "Szumy, zlepy, ciągi" i wybór wierszy

K. Brandys, "Wariacje pocztowe"

L. Buczkowski, "Czarny potok"

W. Gombrowicz, powieść powojenna

Z. Herbert, wybór wierszy z lat 1945-89 i "Barbarzyńca w ogrodzie"

M. Hłasko, "Pierwszy krok w chmurach"

J. Iwaszkiewicz, wybrane utwory powojenne

R. Kapuściński, reportaż sprzed roku 1990

T. Konwicki, powieść albo sylwa

S. Lem, powieść albo wybór opowiadań

L. Lipski, "Piotruś"

Cz. Miłosz, wybrany tom esejów i wybór wierszy z lat 1945-89

W. Myśliwski, powieść sprzed roku 1990

Nowa Fala (S. Barańczak, J. Kornhauser, E. Lipska, A. Zagajewski) - wiersze i wybór esejów

W. Odojewski, "Zasypie wszystko, zawieje..."

M. Pankowski, "Rudolf"

E. Redliński, "Konopielka" lub "Awans"

T. Różewicz, wybrany dramat (poza "Kartoteką") i wybór wierszy z lat 1945-89

J.M. Rymkiewicz, wybór utworów sprzed roku 1990

J. Stryjkowski, wybrana powieść

W. Szymborska, wybór wierszy sprzed roku 1990

A. Świrszczyńska, "Jestem baba", "Budowałam barykadę"

A. Ważyk, "Poemat dla dorosłych"
Efekty uczenia się:

Student:

- rozpoznaje ważne zjawiska i procesy literatury polskiej lat 1945-1989

- analizuje i interpretuje reprezentujące je utwory literackie

- interpretuje utwory literackie jako reprezentacje zjawisk kulturowych

- identyfikuje służące ich opisowi współczesne metodologie badań literackich

- stosuje je we własnej praktyce badawczej

- umie kojarzyć wiedzę o literaturze z innymi naukami humanistycznymi

- potrafi łączyć literaturę z pozostałymi obszarami szeroko rozumianej kultury

- zostaje uwrażliwiony na problem tradycji literackiej (kulturowej)

- rozwija zmysł estetyczny
Metody i kryteria oceniania:

Ostateczną oceną z przedmiotu jest ocena z egzaminu ustnego, warunkami dopuszczenia do niego są zaliczenie ćwiczeń i pracy semestralnej.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 38 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Karol Hryniewicz, Jagoda Wierzejska
Prowadzący grup: Karol Hryniewicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Literatura:

1. Tadeusz Drewnowski, "Próba scalenia".

2. Aleksander Wat, "Mój wiek", wyd. dowolne.

Aleksander Wat, "Poezje", Warszawa 1997.

Czesław Miłosz. Ola Watowa, "Listy o tym, co najważniejsze" (I), Warszawa 2009.

Ewa Baniecka, "Poezja a projekt egzystencji…", Gdańsk 2008.

"W <<antykwariacie anielskich ekstrawagancji>>", red. J. Borowski, W. Panas, Lublin 2002.

Mikołaj Bierdiajew, "Źródła i sens komunizmu rosyjskiego", Kęty 2005.

3. Czesław Miłosz, "Wiersze wszystkie", Kraków 2011. (Do tomu "Dalsze okolice")

• Ocalenie, Warszawa 1945

• Światło dzienne, Paryż 1953

• Traktat poetycki, Paryż 1957

• Król Popiel i inne wiersze, Paryż 1962

• Gucio zaczarowany, Paryż 1965

• Miasto bez imienia, Paryż 1969

• Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada, Paryż 1974

• Hymn o Perle, Paryż 1982

• Nieobjęta ziemia, Paryż 1984

• Kroniki, Paryż 1987

"Poznawanie Miłosza", red. J. Kwiatkowski, Kraków 1985.

Ewa Bieńkowska, "W ogrodzie ziemskim. Książka o Miłoszu", Warszawa 2004.

Czesław Miłosz, "Świadectwo poezji", Kraków 2004.

Czesław Miłosz, "Czesława Miłosza autoportret przekorny…", Kraków 1988.

4. Tadeusz Różewicz, "Niepokój. Wybór wierszy", Warszawa 1995.

Tadeusz Drewnowski, "Walka o oddech: bio-poetyka: o pisarstwie Tadeusza Różewicza", Kraków 2002.

Tomasz Kunz, "Strategie negatywne w poezji Tadeusza Różewicza. Od poetyki tekstu do poetyki lektury", Kraków 2005.

Andrzej Skrendo, "Tadeusz Różewicz i granice literatury. Poetyka i etyka transgresji", Kraków 2002.

5. Adam Ważyk, "Wiersze wybrane", Warszawa 1978. – Poemat dla dorosłych (1955)

Czesław Miłosz, "Zniewolony umysł", wyd. dowolne. (1953)

Michał Głowiński, "Nowomowa i ciągi dalsze. Szkice dawne i nowe", Kraków 2009.

Stanisław Stabro, "Poezja i historia. Od Żagarów do Nowej Fali", Kraków 2001 (rozdz. dot. "Poematu dla dorosłych").

Marci Shore, "Kawior i popiół...", Warszawa 2008.

Wojciech Tomasik, "Polska powieść tendencyjna 1949–1955", Warszawa 1988

6. Zbigniew Herbert, "Wiersze zebrane", Kraków 2008 (do tomu "Elegia na odejście").

"Poznawanie Herberta (1)", red. Andrzej Franaszek, Kraków 1998.

Stanisław Barańczak, "Uciekinier z utopii", wyd. dowolne.

"Pojęcie kiełkujące z rzeczy. Filozoficzne inspiracje w twórczości Zbigniewa Herberta", red. J.M. Ruszar, Kraków 2010.

7. Wisława Szymborska, "Wiersze wybrane", Kraków 2010 (do tomu "Koniec i początek")

Wojciech Ligęza, "O poezji Wisławy Szymborskiej. Świat w stanie korekty", Kraków 2002.

Stanisław Balbus, "Świat ze wszystkich stron świata. O Wisławie Szymborskiej", Kraków 1996

Anna Legeżyńska, "Wisława Szymborska", Poznań 1996.

8. Tadeusz Różewicz: "Stara kobieta wysiaduje", wyd. dowolne. (1968)

Kazimierz Braun, Tadeusz Różewicz, "Języki teatru", Wrocław 1989.

Grzegorz Niziołek, "Szkice o teatrze Tadeusza Różewicza", Kraków 2004.

Stanisław Gębala, "Teatr Różewicza", Wrocław 1978.

Irena Górska, "Dramat jako filozofia dramatu na przykładzie twórczości Tadeusza Różewicza", Poznań 2004.

9. Julian Stryjkowski, "Austeria", wyd. dowolne. (1966)

Jan Pacławski, "O twórczości Juliana Stryjkowskiego", Kielce 1986.

Martin Buber, "Opowieści Chasydów", Poznań 1986.

Ewa Wiegandt, "Austria Felix, czyli o micie Galicji w polskiej prozie współczesnej", Poznań 1997.

10. Zbigniew Herbert, "Barbarzyńca w ogrodzie"(1962), wyd. dowolne oraz Czesław Miłosz, "Rodzinna Europa" (1959), wyd. dowolne.

Piotr Siemaszko, "Zmienność i trwanie. O eseistyce Zbigniewa Herberta", Bydgoszcz 1996.

"Zmysł wzroku, zmysł sztuki. Prywatna historia sztuki Zbigniewa Herberta", cz. I, red. J.M. Ruszar, Lublin 2006.

Andrzej S. Kowalczyk, "Kryzys świadomości europejskiej w eseistyce polskiej 1945-1975. Vincenz – Stempowski – Miłosz", Warszawa 1990.

11. Witold Gombrowicz, "Dziennik", wyd. dowolne (wybór) oraz Witold Gombrowicz, "Kronos", Kraków 2013. (1953-1956 do 1966)

Paweł Rodak, "Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku (Żeromski, Nałkowska, Dąbrowska, Gombrowicz, Herling-Grudziński)", Warszawa 2011.

Jerzy Jastrzębski, "Gra w Gombrowicza", Warszawa 1982.

Tadeusz Kępiński, "Witold Gombrowicz. Studium portretowe", Kraków 1988.

Kazimierz Głaz, "Gombrowicz w Vence i inne wspomnienia", Kraków 1989.

Joanna Siedlecka, "Jaśnie panicz. O Witoldzie Gombrowiczu", Warszawa 2003.

Małgorzata Czermińska, "Autobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyznanie i wyzwanie", Kraków 2000.

12. Stanisław Lem, "Kongres futurologiczny", wyd. dowolne (np. w: tenże, "Bezsenność", Kraków 1971 lub tenże, "Kongres futurologiczny; Maska", Kraków-Wrocław 1983) (1971)

Thomas More, "Utopia", wyd. dowolne.

Aldous Huxley, "Nowy wspaniały świat", wyd. dowolne.

Ewentualnie także materiały wysłane mailem (G.E. Moore, "Dowód na istnienie świata" oraz L. Wittgenstein, "O pewności").

13. Stanisław Barańczak, "Wiersze zebrane", Kraków 2007 (do tomu "Podróż zimowa. Wiersze do muzyki Franza Schuberta"). (Korekta Twarzy – 1968 Jednym tchem 1970, Dziennik Poranny 1972)

Adam Zagajewski, "Wiersze wybrane", Kraków 2010 (do tomu "Płótno"). (Komunikat 1972, sklepy mięsne 1975)

Małgorzata A. Szulc Packalén, "Pokolenie 68. Studium o poezji polskiej lat siedemdziesiątych", Warszawa 1997.

Krzysztof Biedrzycki, "Świat poezji Stanisława Barańczaka", Kraków 1995.

Julian Kornhauser, Adam Zagajewski, "Świat nie przedstawiony", Kraków 1974.

Stanisław Barańczak, "Nieufni i zadufani. Romantyzm i klasycyzm w młodej poezji lat sześćdziesiątych", Wrocław 1971.

14. Miron Białoszewski, "Wiersze", Warszawa 1976 oraz Miron Białoszewski, "Szumy, zlepy, ciągi" – (Proza 1976), Warszawa 1989.

• 1977 – wiersze w serii poeci polscy

Odczepić się (Warszawa: PIW 1978) [7]

• Wiersze wybrane i dobrane (Warszawa: Czytelnik 1980) [7]

• Trzydzieści lat wierszy (Warszawa: PIW 1982)

Stanisław Barańczak, "Język poetycki Mirona Białoszewskiego", Wrocław 1974.

Miron Białoszewski, "Tajny dziennik", Kraków 2012.

Małgorzata Łukaszuk-Piekara, "<<niby ja>>. O poezji Białoszewskiego", Lublin 1997.

Andrzej Zieniewicz, "Małe iluminacje: formy prozatorskie Mirona Białoszewskiego", Warszawa 1989.

"Pisanie Białoszewskiego", red. M. Głowiński, Z. Łapiński, Warszawa 1993.

15. Tadeusz Konwicki, "Kalendarz i klepsydra", wyd. dowolne. (1976)

Ryszard Nycz, "Sylwy współczesne", Kraków 1996.

Andrzej Zieniewicz, "Obecność autora. Style rzeczywistości w sylwie współczesnej", Warszawa 2001.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-02-17 - 2025-06-08
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 38 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Karol Hryniewicz, Jagoda Wierzejska, Tomasz Wójcik
Prowadzący grup: Karol Hryniewicz, Tomasz Wójcik
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Literatura:

1. Tadeusz Drewnowski, "Próba scalenia".

2. Aleksander Wat, "Mój wiek", wyd. dowolne.

Aleksander Wat, "Poezje", Warszawa 1997.

Czesław Miłosz. Ola Watowa, "Listy o tym, co najważniejsze" (I), Warszawa 2009.

Ewa Baniecka, "Poezja a projekt egzystencji…", Gdańsk 2008.

"W <<antykwariacie anielskich ekstrawagancji>>", red. J. Borowski, W. Panas, Lublin 2002.

Mikołaj Bierdiajew, "Źródła i sens komunizmu rosyjskiego", Kęty 2005.

3. Czesław Miłosz, "Wiersze wszystkie", Kraków 2011. (Do tomu "Dalsze okolice")

• Ocalenie, Warszawa 1945

• Światło dzienne, Paryż 1953

• Traktat poetycki, Paryż 1957

• Król Popiel i inne wiersze, Paryż 1962

• Gucio zaczarowany, Paryż 1965

• Miasto bez imienia, Paryż 1969

• Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada, Paryż 1974

• Hymn o Perle, Paryż 1982

• Nieobjęta ziemia, Paryż 1984

• Kroniki, Paryż 1987

"Poznawanie Miłosza", red. J. Kwiatkowski, Kraków 1985.

Ewa Bieńkowska, "W ogrodzie ziemskim. Książka o Miłoszu", Warszawa 2004.

Czesław Miłosz, "Świadectwo poezji", Kraków 2004.

Czesław Miłosz, "Czesława Miłosza autoportret przekorny…", Kraków 1988.

4. Tadeusz Różewicz, "Niepokój. Wybór wierszy", Warszawa 1995.

Tadeusz Drewnowski, "Walka o oddech: bio-poetyka: o pisarstwie Tadeusza Różewicza", Kraków 2002.

Tomasz Kunz, "Strategie negatywne w poezji Tadeusza Różewicza. Od poetyki tekstu do poetyki lektury", Kraków 2005.

Andrzej Skrendo, "Tadeusz Różewicz i granice literatury. Poetyka i etyka transgresji", Kraków 2002.

5. Adam Ważyk, "Wiersze wybrane", Warszawa 1978. – Poemat dla dorosłych (1955)

Czesław Miłosz, "Zniewolony umysł", wyd. dowolne. (1953)

Michał Głowiński, "Nowomowa i ciągi dalsze. Szkice dawne i nowe", Kraków 2009.

Stanisław Stabro, "Poezja i historia. Od Żagarów do Nowej Fali", Kraków 2001 (rozdz. dot. "Poematu dla dorosłych").

Marci Shore, "Kawior i popiół...", Warszawa 2008.

Wojciech Tomasik, "Polska powieść tendencyjna 1949–1955", Warszawa 1988

6. Zbigniew Herbert, "Wiersze zebrane", Kraków 2008 (do tomu "Elegia na odejście").

"Poznawanie Herberta (1)", red. Andrzej Franaszek, Kraków 1998.

Stanisław Barańczak, "Uciekinier z utopii", wyd. dowolne.

"Pojęcie kiełkujące z rzeczy. Filozoficzne inspiracje w twórczości Zbigniewa Herberta", red. J.M. Ruszar, Kraków 2010.

7. Wisława Szymborska, "Wiersze wybrane", Kraków 2010 (do tomu "Koniec i początek")

Wojciech Ligęza, "O poezji Wisławy Szymborskiej. Świat w stanie korekty", Kraków 2002.

Stanisław Balbus, "Świat ze wszystkich stron świata. O Wisławie Szymborskiej", Kraków 1996

Anna Legeżyńska, "Wisława Szymborska", Poznań 1996.

8. Tadeusz Różewicz: "Stara kobieta wysiaduje", wyd. dowolne. (1968)

Kazimierz Braun, Tadeusz Różewicz, "Języki teatru", Wrocław 1989.

Grzegorz Niziołek, "Szkice o teatrze Tadeusza Różewicza", Kraków 2004.

Stanisław Gębala, "Teatr Różewicza", Wrocław 1978.

Irena Górska, "Dramat jako filozofia dramatu na przykładzie twórczości Tadeusza Różewicza", Poznań 2004.

9. Julian Stryjkowski, "Austeria", wyd. dowolne. (1966)

Jan Pacławski, "O twórczości Juliana Stryjkowskiego", Kielce 1986.

Martin Buber, "Opowieści Chasydów", Poznań 1986.

Ewa Wiegandt, "Austria Felix, czyli o micie Galicji w polskiej prozie współczesnej", Poznań 1997.

10. Zbigniew Herbert, "Barbarzyńca w ogrodzie"(1962), wyd. dowolne oraz Czesław Miłosz, "Rodzinna Europa" (1959), wyd. dowolne.

Piotr Siemaszko, "Zmienność i trwanie. O eseistyce Zbigniewa Herberta", Bydgoszcz 1996.

"Zmysł wzroku, zmysł sztuki. Prywatna historia sztuki Zbigniewa Herberta", cz. I, red. J.M. Ruszar, Lublin 2006.

Andrzej S. Kowalczyk, "Kryzys świadomości europejskiej w eseistyce polskiej 1945-1975. Vincenz – Stempowski – Miłosz", Warszawa 1990.

11. Witold Gombrowicz, "Dziennik", wyd. dowolne (wybór) oraz Witold Gombrowicz, "Kronos", Kraków 2013. (1953-1956 do 1966)

Paweł Rodak, "Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku (Żeromski, Nałkowska, Dąbrowska, Gombrowicz, Herling-Grudziński)", Warszawa 2011.

Jerzy Jastrzębski, "Gra w Gombrowicza", Warszawa 1982.

Tadeusz Kępiński, "Witold Gombrowicz. Studium portretowe", Kraków 1988.

Kazimierz Głaz, "Gombrowicz w Vence i inne wspomnienia", Kraków 1989.

Joanna Siedlecka, "Jaśnie panicz. O Witoldzie Gombrowiczu", Warszawa 2003.

Małgorzata Czermińska, "Autobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyznanie i wyzwanie", Kraków 2000.

12. Stanisław Lem, "Kongres futurologiczny", wyd. dowolne (np. w: tenże, "Bezsenność", Kraków 1971 lub tenże, "Kongres futurologiczny; Maska", Kraków-Wrocław 1983) (1971)

Thomas More, "Utopia", wyd. dowolne.

Aldous Huxley, "Nowy wspaniały świat", wyd. dowolne.

Ewentualnie także materiały wysłane mailem (G.E. Moore, "Dowód na istnienie świata" oraz L. Wittgenstein, "O pewności").

13. Stanisław Barańczak, "Wiersze zebrane", Kraków 2007 (do tomu "Podróż zimowa. Wiersze do muzyki Franza Schuberta"). (Korekta Twarzy – 1968 Jednym tchem 1970, Dziennik Poranny 1972)

Adam Zagajewski, "Wiersze wybrane", Kraków 2010 (do tomu "Płótno"). (Komunikat 1972, sklepy mięsne 1975)

Małgorzata A. Szulc Packalén, "Pokolenie 68. Studium o poezji polskiej lat siedemdziesiątych", Warszawa 1997.

Krzysztof Biedrzycki, "Świat poezji Stanisława Barańczaka", Kraków 1995.

Julian Kornhauser, Adam Zagajewski, "Świat nie przedstawiony", Kraków 1974.

Stanisław Barańczak, "Nieufni i zadufani. Romantyzm i klasycyzm w młodej poezji lat sześćdziesiątych", Wrocław 1971.

14. Miron Białoszewski, "Wiersze", Warszawa 1976 oraz Miron Białoszewski, "Szumy, zlepy, ciągi" – (Proza 1976), Warszawa 1989.

• 1977 – wiersze w serii poeci polscy

Odczepić się (Warszawa: PIW 1978) [7]

• Wiersze wybrane i dobrane (Warszawa: Czytelnik 1980) [7]

• Trzydzieści lat wierszy (Warszawa: PIW 1982)

Stanisław Barańczak, "Język poetycki Mirona Białoszewskiego", Wrocław 1974.

Miron Białoszewski, "Tajny dziennik", Kraków 2012.

Małgorzata Łukaszuk-Piekara, "<<niby ja>>. O poezji Białoszewskiego", Lublin 1997.

Andrzej Zieniewicz, "Małe iluminacje: formy prozatorskie Mirona Białoszewskiego", Warszawa 1989.

"Pisanie Białoszewskiego", red. M. Głowiński, Z. Łapiński, Warszawa 1993.

15. Tadeusz Konwicki, "Kalendarz i klepsydra", wyd. dowolne. (1976)

Ryszard Nycz, "Sylwy współczesne", Kraków 1996.

Andrzej Zieniewicz, "Obecność autora. Style rzeczywistości w sylwie współczesnej", Warszawa 2001.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)