Dociekania semantyczne
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3003-C2N-GO1 |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0232) Literatura i językoznawstwo
|
Nazwa przedmiotu: | Dociekania semantyczne |
Jednostka: | Instytut Języka Polskiego |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Konwersatorium zasadniczo jest przeznaczone dla studentów i doktorantów Wydziału Polonistyki – uczestników seminariów i proseminariów językoznawczych. Mile widziani są goście: studenci i doktoranci z innych filologii, zainteresowani językoznawstwem, zwłaszcza semantyką. Wstępne wymagania: podstawowe wiadomości z zakresu wstępu do językoznawstwa i gramatyki opisowej. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Założenia i cele: Na zajęciach tych są referowane i dyskutowane tematy z zakresu szeroko rozumianej semantyki. W roku akademickim 2021/2022 zamierzamy omawiać wybrane zagadnienia z obszernych tematów badawczych, zwłaszcza rozwijanych w ramach językoznawstwa kognitywnego i funkcjonalnego. Poruszana problematyka wiąże się z badaniami autorskimi referentów, wykorzystujących dorobek lingwistyki polskiej i światowej. W zależności od tematu badania te - podstawowo jezykoznawcze - nawiązują do wybranych nurtów filozoficznych, a także wskazują na związki z wybranymi obszarami kultury. Tytuły poszczególnych wystąpień wraz ze streszczeniem i literaturą do danego tematu będą zamieszczane na stronie Zakładu Gramatyki, Semantyki i Pragmatyki Współczesnego Języka Polskiego (w zakładce „Konwersatoria"). |
Pełny opis: |
Omawiane zagadnienia zwykle są związane z badaniami własnymi uczestników konwersatorium. Dotyczą one m.in. - metonimii i metafory w interpretacji kognitywnej (jako narzędzi konceptualizacji) i mechanizmów w działaniach komunikatywnych; - różnorodnych sposobów nazywania elementów rzeczywistości społecznej w dyskursie publicznym (w zdarzeniach mownych) oraz multimodalności w sposobie ich ujmowania w konkretnych użyciach; - semantyki empatii, śmiechu (a także uśmiechu i humoru) w polszczyźnie ogólnej; - kwestii teoretycznych, m.in. porządkowania terminologii z zakresu językoznawstwa kognitywnego, w tym interpretacji mechanizmów związanych z procesami konceptualizacji, statusu pojęcia w semantyce R. Langackera; - wybranych problemów dyskursu i multimodalności. Zakres literatury przedmiotu dotyczącej danego zagadnienia będzie podawany przez referentów i zamieszczany na stronie Zakładu Gramatyki, Semantyki i Pragmatyki Współczesnego Języka Polskiego. |
Literatura: |
Polecamy samodzielną lekturę następujących podręczników akademickich: Evans V., Green M., 2006, Cognitive Linguistics: An Introduction, Edinburgh University Press. Geeraerts D., 2010, Theories of Lexical Semantics, Oxford. University Press; (r. 5: Cognitive Semantics, s. 182-287). Gibbs R. W. (red.), 2008, The Cambridge handbook of metaphor and thought. Cambridge. Grzegorczykowa R., 2010 i n., Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa. Kövecses Z., 2011, Język, umysł, kultura. Praktyczne wprowadzenie. Kraków. Kubriakowa E.S. i in., 1996, Kratkij slowar’ kognitiwnych terminow. Red. Je. Kubriakowa, Moskwa. Langacker, R.,1995, Wykłady z gramatyki kognitywnej, pod red. H. Kardeli, Lublin. Langacker R., 2005, Wykłady z gramatyki kognitywnej, pod red. H. Kardeli i P. Łozowskiego, Lublin (wybór). Langacker, R., 2009, Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie, Kraków. Niebrzegowska-Bartmińska,2020, Definiowanie w i profilowanie pojęć w (etno)lingwistyce, Lublin 2020, Wydawnictwo UMCS Tabakowska E., red., 2001, Kognitwne podstawy języka i językoznawstwa, Kraków, Universitas. Taylor J.R., 2007, Gramatyka kognitywna. Red. nauk. E. Tabakowska, Kraków. Tokarski R., 2013, Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej. Lublin. Ungerer F., Schmid H-J., 1996, An Introduction to Cognitive Linguistics, Longman. Wierzbicka A., 1999, Język – umysł – kultura. Wybór prac pod red.J. Bartmińskiego, Warszawa. Wierzbicka A., 2007, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury. Warszawa. Zainteresowanym zagadnieniami komunikacji (dyskursu) poleca się następujące lektury: - Duszak A., 1998, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa. - Wojtak M., 2019, Wprowadzenie do genologii, Lublin. - Czachur W., 2020, Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław. - Witosz B., Sujkowska-Sobisz K., Ficek I. (red.), Dyskurs i jego odmiany, Katowice 2016. Większość prac jest dostępna w wersji on line w BUWie; wszystkie są w zbiorach Biblioteki Jana Baudouina de Courtenay. |
Efekty uczenia się: |
Po ukończeniu przedmiotu student: – powinien mieć większą świadomość złożoności opisu semantycznego zjawisk językowych, – powinien znać wybrane problemy z bogatej literatury przedmiotu, – powinien umieć wykorzystać do własnych badań wybrane narzędzia i metody opisu semantyki, - powinien lepiej orientować się w literaturze przedmiotu. |
Metody i kryteria oceniania: |
Student oceniany jest: a) na podstawie obecności na zajęciach (w sali lub zdalnych, zależnie od decyzji dziekana ); dopuszczalne są dwie nieobecności. b) końcowego zaliczenia, którego przedmiot stanowią wybrane fragmenty (lub jeden fragment) podręcznika akademickiego (jednego lub dwóch), umieszczonego na liście podanej w niniejszym sylabusie. Zaproponowaną przez Osoby chcące zaliczać obecny przedmiot lekturę powinna zaakceptować prowadząca, przed umówieniem się na termin zaliczenia ustnego, które powinno odbyć się w sesji zimowej, tj. w czasie: od zakończenia konwersatorium do przerwy międzysemestralnej. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.