Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Kultura języka polskiego

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3003-P1A1KJ
Kod Erasmus / ISCED: 09.301 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Kultura języka polskiego
Jednostka: Instytut Języka Polskiego
Grupy: Harmonogram zajęć - filologia polska, st. stacjonarne, pierwszego stopnia
Harmonogram zajęć - filologia polska, st. stacjonarne, pierwszego stopnia, I rok
Minimum programowe specjalności: Literatura i kultura polska w perspektywie europejskiej i światowej
Przedmioty obowiązkowe dla I roku specjalności LiKPwPEiŚ - stacjonarne 1-go stopnia
Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...)
Punkty ECTS i inne: 10.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Przedmiot służy zapoznaniu studentów z podstawami teoretycznymi językoznawstwa normatywnego oraz kształtowaniu umiejętności właściwego (tj. poprawnego oraz zgodnego z zasadami etyki i etykiety językowej) posługiwania się językiem oraz zapoznaniu studenta z najważniejszymi tendencjami współczesnej polszczyzny, a także wyposażeniu go w narzędzia, które pozwolą zauważać zmiany w języku oraz samodzielnie dokonywać ich ocen, dostrzegać związki języka z kulturą.

Pełny opis:

Przedmiot ma za zadanie zapoznać słuchaczy z najważniejszymi tendencjami rozwojowymi współczesnej polszczyzny w zakresie wymowy, fleksji, składni i leksyki oraz mechanizmami powstawania błędów językowych; uwrażliwić słuchaczy na walory estetyczne i etykę wypowiedzi, zasady etykiety językowej oraz wartość społeczną, estetyczną i poznawczą języka. Student zapozna się z podstawowymi terminami językoznawstwa normatywnego oraz pozna najważniejsze historyczne i współczesne publikacje kodyfikujące normę językową oraz usłyszy o organizacjach zajmujących się instytucjonalnie polityką językową, pozna szanse i niebezpieczeństwa zagrażające polszczyźnie w dobie globalizacji. Zrozumie podstawowe związki między językiem a kulturą.

Ćwiczenia poświęcone są przede wszystkim rozwijaniu kultury języka w sensie podmiotowym – chodzi o kształtowanie u studentów umiejętności poprawnego (tj. zgodnego z normą językową) posługiwania się językiem. Student pod kierunkiem prowadzącego zajęcia będzie dokonywał korekty różnych tekstów współczesnych.

Literatura:

Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce, red. K. Mosiołek-Kłosińska, Warszawa 2015.

H. Jadacka, Kultura języka polskiego. Fleksja. Słowotwórstwo. Składnia, Warszawa 2005.

T. Karpowicz, Kultura języka polskiego.Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2009.

A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005.

Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2012.

Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. J. Podracki, Warszawa 2001.

Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji, red. E. Polański, Warszawa 2003.

J.D. Apresjan, Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, wyd. II, Wrocław 2000.

D. Buttler, Koncepcje pola znaczeniowego, „Przegląd Humanistyczny” 1967, z. 2.

D. Buttler, Odmiany polskiej homonimii, „Poradnik Językowy” 1971, z. 1–2.

D. Buttler, Rozwój semantyczny wyrazów polskich, Warszawa 1978.

D. Buttler, Struktura znaczeniowa wyrazów, „Prace Filologiczne” 1976, t. XXVI.

D. Buttler, Typy łączliwości leksykalnej wyrazów, „Prace Filologiczne” 1975, t. XXV.

R. Grzegorczykowa, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, wyd. III, Warszawa 2001.

J. Lyons, Wstęp do językoznawstwa, rozdz. 10.2–10.4 (synonimia, hiponimia, niezgodność, antonimia, komplementarność, niezgodność), Warszawa 1975.

B. Nowakowska, Nowe połączenia wyrazowe we współczesnej polszczyźnie, Kraków 2005.

J. Radwańska, Relacje konwersji leksykalnej w języku polskim, „Język Polski” 1992, z. 2.

E. Rudnicka, Znaczenia wyrazów – przegląd i charakterystyka typów, kwestie wątpliwe, „Przegląd Humanistyczny” 2003, z. 2.

R. Tokarski Językowy obraz świata w metaforach potocznych [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński Lublin 1990.

R. Tokarski, Słownictwo jako interpretacja świata [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Współczesny język polski, red. J. Bartmiński Lublin 2000.

+ artykuły i książki zalecone przez prowadzącego zajęcia

Efekty uczenia się:

Student:

- posługuje się polszczyzną zgodnie z zaaprobowanymi społecznie regułami posługiwania się jednostkami językowymi;

- dostosowuje dobór środków języka do okoliczności, np. możliwości odbiorcy, do jego funkcji społecznej;

- wypowiada się skutecznie, zrozumiale, przekonująco, z zastosowaniem bogatych środków językowych;

- rozpoznaje typy błędów językowych i mechanizmy ich powstawania, opisuje je z wykorzystaniem terminologii językoznawstwa normatywnego;

- analizuje współczesne polskie teksty użytkowe i dokonuje ich oceny normatywnej oraz uzasadnia swoje sądy o języku oraz tekstach; dokonuje korekty językowej tekstu;

- rozpoznaje podstawowe tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny w zakresie wymowy, fleksji, składni i słownictwa;

- definiuje podstawowe terminy z zakresu językoznawstwa normatywnego i posługuje się nimi w ocenie zjawisk językowych;

- buduje teksty spełniające wymogi etyki słowa, rozpoznaje zabiegi manipulacyjne;

- posługuje się językiem zgodnie z zasadami etykiety językowej; rozpoznaje tendencje w zakresie polskiej etykiety językowej;

- posługuje się językiem polskim ze świadomością , że język jest nie tylko narzędziem komunikacji , ale wartością kultury ze względu na językowy obraz świata, zawarty w rodzimych strukturach wyrazowych czy gramatycznych;

- wykazuje postawę troski o język, rozpoznaje zjawisko wulgaryzacji;

- odwołuje się w swoich sądach o języku do aktualnych wydawnictw ortoepicznych i kodyfikujących;

wyjaśnia i ocenia zjawiska leksykalne współczesnej polszczyzny;

- definiuje i rozpoznaje typy relacji formalnych i znaczeniowych między wyrazami;

- rozpoznaje związki zmian leksykalnych ze zmianami kulturowymi.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie wszystkich sprawdzianów przeprowadzonych na ćwiczeniach i testu po wykładzie oraz zdanie egzaminu testowego (na poziomie co najmniej 60%); egzamin składa się z pytań z zakresu tematycznego ćwiczeń oraz wykładów. Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze. Powyżej tej liczby (z wyłączeniem przypadków bezzwłocznie udokumentowanych) nie ma możliwości zaliczenia zajęć.

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2023-10-01 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 60 godzin, 58 miejsc więcej informacji
Wykład, 60 godzin, 58 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Burkacka, Magdalena Wanot-Miśtura, Magdalena Zawisławska, Dorota Zdunkiewicz-Jedynak
Prowadzący grup: Magdalena Wanot-Miśtura, Dorota Zdunkiewicz-Jedynak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2024-10-01 - 2025-06-08
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 60 godzin, 58 miejsc więcej informacji
Wykład, 60 godzin, 58 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Burkacka, Magdalena Wanot-Miśtura, Magdalena Zawisławska, Dorota Zdunkiewicz-Jedynak
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)