Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Etyka słowa

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3007-ESL-OG
Kod Erasmus / ISCED: 09.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Etyka słowa
Jednostka: Instytut Polonistyki Stosowanej
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne
Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Przedmioty ogólnouniwersyteckie Wydziału Polonistyki
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Wykład pokazuje użycie języka jako działanie, które może służyć dobru człowieka albo kierować się przeciw niemu, czynić mu krzywdę. Działanie językiem widziane z perspektywy etycznej może wspierać realizację wartości wspólnych albo ją uniemożliwiać.

Główną część wykładu stanowi omówienie zasad etycznej komunikacji oraz przykładów naruszania tych zasad w przestrzeni publicznej, a także skutków społecznych nieetycznego użycia słowa.

Wykład ma za zadanie zapoznać studentów z normami etyki słowa, pokazać znaczenie tych norm w kształtowaniu wspólnoty komunikacyjnej oraz przygotować do partnerskiego i etycznego komunikowania się z członkami wspólnoty.

Pełny opis:

1. Etyka słowa jako dyscyplina humanistyczna zajmująca się komunikacją. Podstawy filozoficzne i językoznawcze etyki słowa.

2. Modele komunikacji etycznej. Myśl P. Grice’a, J.R. Searle’a, P. Brown i S.C. Levinsona, koncepcja demokracji deliberatywnej J.Habermasa. Model komunikacji J. Puzyniny i A. Pajdzińskiej Racjonalność i skuteczność kontaktu językowego a jego wymiar etyczny.

3. Podmiotowość człowieka i wynikające z niej normy etycznego użycia słowa. Normy poszanowania godności, uwzględniania wielowymiarowości człowieka oraz jego autonomiczności.

4. Dominacja, przemoc i dogmatyzm w komunikacji. Dlaczego wypowiedzi publiczne nie respektują zasad etycznych?

5. Nieetyczne zabiegi językowe o charakterze redukującym.

6. Jak powstaje obraz świata i narracja o nim? Co ogranicza naszą suwerenność poznawczą? Odpowiedzialność nadawcy i odpowiedzialność odbiorcy komunikatu.

7. Strategia walki za pomocą języka. Jak można stworzyć wroga i jakie są z tego korzyści?

8. Etyka słowa a poprawność polityczna. Etyka słowa a etykieta językowa.

9. Na czym polega wolność słowa? W jaki sposób można wpływać na etykę komunikacji?

10. Dlaczego niektórych sporów nie można zakończyć kompromisem? Analiza polskich sporów publicznych.

Literatura:

– A. Cegieła, Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa, Warszawa 2015.

– A. Cegieła, P. Kuciński, L. Polkowska, M. Stępień, Studia z etyki słowa, Warszawa 2015.

– M. Karwat, O złośliwej dyskredytacji. Manipulowanie wizerunkiem przeciwnika, Warszawa 2006.

– L. Polkowska, Konflikt wokół spektaklu Golgota Picnic, [w:] „Studia pragmalingwistyczne” VII, Warszawa 2015.

– J. Puzynina, Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, Kraków 2013 (wybrane fragmenty).

– A. Rytel, Gra w etykiety część pierwsza i druga, [w:] „Studia pragmalingwistyczne” VII, Warszawa 2015.

– M. Smoleń-Wawrzusiszyn, Kim jest człowiek w świecie marketingu? Etyka a profesjolekt marketerów, [w:] „Studia pragmalingwistyczne” VII, Warszawa 2015.

– A. Najdecka, Językowe sposoby, [w:] „Studia pragmalingwistyczne” VII, Warszawa 2015.

Efekty uczenia się:

Po ukończeniu zajęć z przedmiotu etyka słowa student:

– zna zasady etycznego posługiwania się słowem

– umie wskazać wypowiedzi etyczne i nieetyczne

– potrafi zanalizować wypowiedź pod względem etycznym i wyjaśnić, na czym polega jej nieetyczność lub dlaczego jest ona tylko pozornie szkodliwa

– zna sposoby nieetycznego wartościowania

– umie sformułować wypowiedź wartościującą negatywnie w taki sposób, by spełniała wymagania etyczne i normy etykiety językowej

– wobec osób, o których mówi i do których mówi, przyjmuje postawę partnerską.

Szukanie przykładów – 5 godzin w semestrze, analityczna pisemna praca zaliczeniowa 15 godzin.

Metody i kryteria oceniania:

Studenci są oceniani za udział w wykładzie oraz za pisemną analizę zaobserwowanych przez siebie wypowiedzi publicznych pod kątem etyczności i poprawności komunikacyjnej.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Grzegorz Bąbiak, Anna Cegieła
Prowadzący grup: Anna Cegieła
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)