Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Konwersatorium monograficzne językoznawcze 1

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3020-BB1KM-J
Kod Erasmus / ISCED: 09.304 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Konwersatorium monograficzne językoznawcze 1
Jednostka: Katedra Językoznawstwa Ogólnego, Migowego i Bałtystyki
Grupy: Filologia bałtycka - minimum programowe (3020...)
Przedmioty obowiązkowe dla I roku filologii bałtyckiej - studia 2-go stopnia
Przedmioty specjalizacji językoznawczej filologii bałtyckiej
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

monograficzne

Założenia (opisowo):

Wykład poświęcony jest dwóm głównym zagadnieniom: teorii ram semantycznych i sieciom relacji znaczeniowych.

Zajęcia przedstawiają sieci semantyczne jako narzędzie opisu znaczeń: sieci relacji leksykalnych typu wordnet i sieci ram interpretacyjnych typu framenet. Zostaną przedstawione koncepcje relacji znaczeniowych między jednostkami leksykalnymi oraz koncepcje głębinowoskładniowych ról semantycznych wywodząca się od Ch. Fillmore'a i funkcji leksykalnych J. Apresjana oraz reprezentacji głębinowoskładniowej w teorii Sens<=> tekst I. A. Mielczuka.

Zostaną również zaprezentowane rzeczywiste zbiory (wordnety i framenety) dla różnych języków, w tym Słowosieć (polski wordnet) i RAMKI (polski framenet).

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Wykład poświęcony jest dwóm głównym zagadnieniom: teorii ram semantycznych i sieciom relacji znaczeniowych.

Na wykładzie zostaną przedstawione główne zagadnienia teoretyczne: koncepcja jednostki leksykalnej, relacji znaczeniowych oraz wordnetu, a także koncepcja funkcji leksykalnych.

Teoria ram interpretacyjnych zostanie omówiona wraz z poprzedzającą ją teorią przypadków głębokich. Zostanie również przedstawiona wykorzystująca funkcje leksykalne struktura głęboka w modelu Sens<=>tekst I. A. Mielczuka.

Ilustracją dla zagadnień teoretycznych jest analiza danych z zasobów wordnetowych i framenetowych.

Pełny opis:

Na wykładzie zostaną przedstawione główne zagadnienia teoretyczne omawianych sieci, materiałem ilustracyjnym są przykłady z dostępnych baz typu framenet i wordnet.

We wstępnych wykładach zostanie przedstawiony aparat teoretyczny: koncepcja jednostki leksykalnej, katalog relacji znaczeniowych, koncepcja funkcji leksykalnych, ram interpetacyjnych i miejsce składni głębokiej w opisie języka.

Kolejne tematy zostaną poświęcone omówieniu Princeton WordNet i Słowosieci --- najrozleglejszych obecnie sieci relacji znaczeniowych.

Następnie zostaną omówione dwie teorie Ch. Fillmore'a: przypadków głębokich i ram interpretacyjnych. Na przykładach zostaną przeanalizowane wybrane ramy dla jednostek leksykalnych w bazach Framenet i RAMKI. Kolejnym tematem będą funkcje leksykalne oraz struktura głęboka w modelu Sens<=>tekst I. A. Mielczuka.

Literatura:

http://nlp.pwr.wroc.pl/narzedzia-i-zasoby/slowosiec

http://wordnet.princeton.edu/

https://framenet.icsi.berkeley.edu/fndrupal/

http://www.ramki.uw.edu.pl

http://www.kicktionary.de/

Apresjan, I. D., Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, przeł. Z. Kozłowska i A. Markowski, Warszawa 1995.

Broda, B., Derwojedowa M., Piasecki M. i Szpakowicz S., Corpus-based Semantic Relatedness for the Construction of Polish WordNet. Proceedings of the 6th Language Resources and Evaluation Conference (LREC'08), 2008

Derwojedowa, M., Linde-Usiekniewicz, J, Zawisławska, M., RAMKI: Rygorystyczna aplikacja metodologii kognitywno-interpretacyjnej, Warszawa 2010.

Derwojedowa, M., Zawisławska, M., Relacje semantyczne w Słowosieci, BPTJ LXII.

Derwojedowa, M., Zawisławska, M., Relacje leksykalne w polskiej i czeskiej bazie WordNet [w:] Z polskich studiów slawistycznych seria XI Językoznawstwo, red. Z. Rudnik-Karwatowa.

Fillmore, Ch. J.. Frame semantics." Linguistics in the Morning Calm. Seoul, South Korea: Hanshin Publishing Co., 1982. 111-137.

Fillmore, Ch. J.. The case for case." Universals in Linguistic Theory. Eds. E. Bach, and R. Harms. New York: Holt, Rinehart & Winston, 1968.

Fillmore, Ch. J., and B. T. S. Atkins. Towards a frame-based lexicon: The semantics of RISK and its neighbors." Frames, Fields and Contrasts: New Essays in Semantics and Lexical Organization. Eds. A. Lehrer, and E. Kittay. Hillsdale: Lawrence Erlbaum Associates, 1992. 75-102.

Fillmore, Ch.. 1985. Frames and the semantics of understanding. Quaderni di Semantica 6. 223-53.

Grzegorczykowa, R., Wprowadzenie do semantyki językoznawczej Warszawa 1990 lub 2001.

Lyons, J., Semantyka, tłum. A. Weinsberg, Warszawa 1984.

Kieraś, W., Analiza wybranych czasowników polskich w aparacie ram interpretacyjnych, LingVaria 2/2008, 155-166.

Maziarz, M., Piasecki, M., Szpakowicz, S., Approaching plWordNet 2.0. W Proceedings of the 6th Global Wordnet Conference. Matsue, Japan, January 2012.

Miller, G. A., Beckwith R., Fellbaum Ch., Gross D. and Miller K.J., Introduction to WordNet: an on-line lexical database.' [] International Journal of Lexicography 3 (4), 1990, pp. 235 - 244. ftp://ftp.cogsci.princeton.edu/pub/wordnet/5papers.ps

Mielczuk I. A., Dependency Syntax : Theory and Practice, Albany, N.Y.: The SUNY Press, 1988.

Mielczuk I. A., Lexical Functions in Lexicographic Description. In: Proceedings of the VIIIth Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society, 1982, Berkeley: UCB, 427-444.

Zawisławska M., 1998, Rama interpretacyjna jako narzędzie analizy tekstu, [w:] Tekst, analizy i interpretacje, red. J. Bartmiński, B. Boniecka, Lublin.

Efekty uczenia się:

Student zna podstawowe pojęcia omawianych teorii, odróżnia plan głębinowoskładniowy od powierzchniowego. Student orientuje się w omawianych metodach opisu znaczeń jednostek leksykalnych ze względu na ich powiązania relacjami semantycznymi i przywoływane ramy. Umie wyodrębnić jednostkę według przyjętych zasad wordnetu, a także opisać ją w aparacie ram interpretacyjnych, w szczególności w odniesieniu do zasobów polskich.

Metody i kryteria oceniania:

Test wyboru sprawdzający umiejętność zastosowania poznanych metod do języka polskiego.

Praktyki zawodowe:

brak

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 30 godzin, 5 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Alicja Kitlasz, Zofia Mitan-Gawryszewska, Joanna Tabor-Książyk, Jan Wiślicki
Prowadzący grup: Jan Wiślicki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)