Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Socjologia wychowania

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3401-PR1-1SWYd
Kod Erasmus / ISCED: 14.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0310) Nauki społeczne i psychologiczne Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Socjologia wychowania
Jednostka: Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji
Grupy: Przedmioty Instytutu Profilaktyki i Resocjalizacji
Przedmioty obowiązkowe - Profilaktyka społeczna i resocjalizacja, 1 rok, I stopień
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Głównym celem przedmiotu jest przedstawienie problematyki wychowania i kształcenia z perspektywy teorii i badań socjologicznych. Jest nim też wprowadzenie do historii polskiej i światowej myśli socjologicznej poświęconej zagadnieniu wychowania i kształcenia młodych generacji na tle rozwoju teorii i metodologii badań w naukach społecznych od końca IXX wieku do współczesności. Zadaniem kursu jest też charakterystyka trzech głównych momentów rozkwitu socjologii i filozofii wychowania w XX wieku w powiązaniu z upowszechnieniem sformalizowanego, planowego kształcenia i wychowania. Celem jest też prezentacja wybranych problemów wychowania na tle zróżnicowanych uwarunkowań ustrojowych, gospodarczych, społecznych i kulturowych. Analiza porównawcza aksjonormatywnych podstaw kształcenia i wychowania.

Pełny opis:

Celem zajęć jest rozwój następujących kompetencji i umiejętności studentów:

1.Kształcenie myślenia o wychowaniu w kategoriach uwarunkowanego historycznie procesu społecznego. Rozwijanie umiejętności dostrzegania zależności między ogólną wizją rozwoju społecznego przyjmowaną w danych czasach a kształtem systemu edukacyjnego i dominującym modelem wychowania.

2.Kształcenie zdolności spostrzegania związków między strukturą stratyfikacji społecznej a wzorami wychowania obowiązującymi w jej poszczególnych segmentach.

3.Kształcenie umiejętności dostrzegania związków między ideowymi założeniami systemu wychowawczego a organizacją konkretnych instytucji wychowania. Kształtowanie zawodowych kompetencji w zakresie tworzenia i zarządzania instytucjami realizującymi program wychowania.

4.Rozwijanie umiejętności zdobywania wiedzy o doświadczeniach edukacyjnych i wychowawczych innych krajów i ich selektywnej adaptacji w Polskich warunkach.

5.Kształcenie umiejętności analizy i oceny potencjału edukacyjnego społeczeństwa oraz umiejętności wprowadzania innowacji edukacyjnych w praktyce zawodowej uwzględniającej tworzenie społeczeństwa opartego na wiedzy.

Tematy zajęć:

1.Wprowadzenie do socjologii wychowania. Dokonania polskich socjologów wychowania na tle rozwoju teorii socjologicznych na świecie. Prezentacje socjologicznych systemów teoretycznych odnoszących się do zagadnień wychowawczych i edukacyjnych.

2.Instytucje wychowania w ujęciu socjologicznym. Instytucje wychowania naturalnego i formalnego ? charakterystyka mechanizmów rozwoju i działania.

3.Środowiskowa różnorodność oddziaływań wychowawczych. Rodzina, grupa rówieśnicza, środowisko lokalne, szkoła, zakład pracy jako instytucje wychowujące. Zmiany podstawowych funkcji instytucji wychowujących wynikające z przemian cywilizacyjnych.

4.Charakterystyka instytucji wychowania i kształcenia w Polsce. Życie rodzinne a instytucje formalne zaangażowane w proces wychowania: charakterystyka funkcji w zmienionej sytuacji społecznej, gospodarczej i cywilizacyjnej.

5.Wartości i normy w procesie wychowania. Konflikty niewspółmiernych skal wartości we współczesnym społeczeństwie polskim. System edukacji jako instytucja społeczna pośrednicząca w tworzeniu spójności społecznej w warunkach nasilonej dywersyfikacji statusu społecznego.

6.Rola religii i przekonań ideowych w wychowaniu: perspektywa socjologiczna. Pluralizm wzorów postaw i zachowań społecznych a zróżnicowanie podstaw wychowania we współczesnych społeczeństwach.

7.Zróżnicowanie typów szkół, hierarchia uniwersytetów a stratyfikacja społeczna ? kierunki zależności i konsekwencje społeczne.

8.Wzór obywatela i modelu wychowania w ustroju demokratycznym. Świadomość praw i obowiązków obywatelskich jako podstawa działalności publicznej.

9.Wychowawcza rola mediów. Charakterystyka kultury współczesnej i klimatu społecznego jako czynników kształtujących osobowość społeczną wychowanka.

10.Charakterystyka tendencji ideowych, gospodarczych i politycznych kształtujących instytucje wychowawcze współczesnej Europy na tle świata. Wartości uniwersalne i lokalne w wychowaniu jako składniki tożsamości indywidualnej i grupowej.

Informacja o warunkach zaliczenia przedmiotu:

Socjologia wychowania jest przedmiotem zaliczanym na ocenę. Podstawą uzyskania zaliczenia jest obecność na zajęciach i pozytywna ocena z eseju na temat uzgodniony z prowadzącą na początku semestru. Esej powinien być złożony na piśmie i przedstawiony do dyskusji na ćwiczeniach.

Literatura:

Literatura podstawowa:

1.Adamski Franciszek, Rodzina: wymiar społeczno-kulturowy, Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002.

2.Bernstein Basil, Odtwarzanie kultury, PIW, Warszawa 1990.

3.Bourdieu Pierre, Jean-Claude Passeron, Reprodukcja, WN PWN, Warszawa 2006.

4.Chałasiński Józef, Społeczeństwo i wychowanie, PWN, Warszawa 1958 lub 1969.

5.Education. Culture, Economy, and Society, ed. A.H. Halsey, Hugh Lauder, Philip Brown, and Amy Stewart Wells, Oxford University Press, Oxford, New York 1997.

6.Jaspers Karl, Uwagi o wychowaniu, Znak nr (460), 9/1993.

7.Ossowska Maria, Moralność mieszczańska, Ossolineum, Wrocław, 1985.

8.Ossowska Maria, Wzór obywatela w ustroju demokratycznym, oraz Zapomniany uniwersytet w Salamance, w: O człowieku, moralności i nauce miscellanea, PWN, Warszawa 1983.

9.Ossowski Stanisław, Organizacja przestrzeni i życie społeczne w przyszłych osiedlach oraz Konflikty niewspółmiernych skal wartości, w: Dzieła t. 3, PWN, Warszawa 1963.

10.Pring Richard, Fides Quaerens Intellectum, maszynopis w bibliotece IPSiRu.

11.Szmatka Janusz, Socjologia wychowania ? zarys problematyki, Psychologia wychowawcza nr 3/ 1972.

12.Utrat-Milecki Jarosław, Obrepcja elit, w: Problemy społeczne w grze politycznej, red. Jadwiga Królikowska, WUW, Warszawa 2006.

13.Weber Max, Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Test, Lublin 1994.

14.Włodarek Jan, Socjologia wychowania w Polsce, Wyd. UAM, Poznań 1992.

15.Znaniecki Florian, Socjologia wychowania, t. 1 i 2, PWN, Warszawa 1973.

Efekty uczenia się:

W efekcie kształcenia student wie jaka jest historia socjologii wychowania (szczególnie w Polsce) jako subdyscypliny socjologii z wyodrębnionym przedmiotem badań i osiągnięciami metodologii ogólnej. Student wie, jakie impulsy społeczne zdecydowały o rozwoju socjologii wychowania w różnych okresach jej szczególnie intensywnego rozkwitu. Zna wagę tego procesu dla rozwoju społeczeństwa. Jest świadomy roli założeń aksjologicznych w konstruowaniu programów wychowawczych i edukacyjnych. Wie jakie nadużycia są popełniane w przypadku ideologicznego zawłaszczania wychowania młodych pokoleń. Ma świadomość selekcjonującego wyboru treści kształcenia i wyboru kierunku wychowania dostosowanego do określonej wizji rozwoju społeczeństwa. Wie jaki jest związek ideowych założeń systemu wychowania a organizacją konkretnych instytucji wychowawczych. Zna wagę procesu demokratyzacji kształcenia i umie wskazać czynniki wspierające i hamujące edukację. Umie pozyskiwać wiedzę, która dotyczy kształcenia i wychowania w języku ojczystym i w językach obcych.

Efektem kształcenia jest posiadanie przez studenta umiejętności przeprowadzenia wieloczynnikowej analizy danego systemu kształcenia i wychowania ze wskazaniem jego ukierunkowania aksjologicznego i poziomu jego efektywności. Umie wskazywać zmiany w kierunku kształcenia i określać stagnację lub rozwój systemu edukacyjnego. Umie podać informację o związkach między strukturą stratyfikacji a wzorami wychowania obowiązującymi w jej poszczególnych segmentach. Umie opisać kwalifikacje odpowiednie dla osób odpowiedzialnych za zarządzanie programami i systemami edukacji i wychowania. Posiada umiejętność pozyskiwania wiedzy o innowacjach edukacyjnych i ocenić możliwości ich absorpcji do polskiego systemu społecznego.

Kompetencje personalne i społeczne studenta dotyczą samodzielności w zdobywaniu wiedzy o czynnikach tworzących system kształcenia i edukacji oraz możliwości jego przekształcania i rozwoju dla zaspokojenia aspiracji demokratycznego społeczeństwa. Student potrafi dokonać oceny systemu edukacyjnego i sformułować reformatorskie postulaty. Potrafi podjąć dyskusję z propozycjami zmian tego systemu i uzasadnić swoje zdanie w tym zakresie. Student potrafi zająć stanowisko w sprawach edukacji i wychowania z perspektywy obywatela w ustroju demokratycznym, wychowanka i przyszłego wychowawcy.

Metody i kryteria oceniania:

Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę. Warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach oraz pozytywna ocena z eseju zaliczeniowego napisanego przez studenta po ustaleniu na początku semestru jego tematu z prowadzącą zajęcia. Temat eseju musi nawiązywać do zagadnień poruszanych na wykładach, ćwiczeniach i w zaleconej literaturze. Esej musi być złożony na piśmie i wysłany w formie elektronicznej. Przedmiot może też być zaliczony na podstawie referatu wygłoszonego podczas zajęć. Referat również powinien być złożony na piśmie.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin, 72 miejsc więcej informacji
Wykład, 15 godzin, 72 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Jadwiga Królikowska
Prowadzący grup: Jadwiga Królikowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Brak protokołu
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
tel: +48 22 55 49 126 https://www.wne.uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)