Psychologia resocjalizacyjna

obowiązkowe

Celem psychologii resocjalizacyjnej jest wypracowanie najbardziej adekwatnych modeli, za pomocą których będzie można wskazać czynniki warunkujące niekorzystne zachowania z jednej strony, z drugiej zaś czynniki umożliwiające ich zmianę, by doprowadzić do nowego stylu funkcjonowania jednostki. Celem jej więc jest harmonijny rozwój jednostki, jej przystosowanie do środowiska. Dokonuje się to przez zmianę motywacji i działań niekorzystnych i nieprzystosowawczych dla jednostki na korzystne, przystosowawcze, rozwojowe, społecznie akceptowalne.

w sali

Psychologia resocjalizacyjna szuka odpowiedzi na pytanie, jak najlepiej wyjaśnić przyczyny niedostosowanych zachowań, a następnie zaprojektować adekwatną i efektywną pomoc, prognozując przewidywane efekty zmian. Wykorzystuje do tego zarówno psychologię jako naukę o mechanizmach ludzkiego zachowania oraz resocjalizację jako naukę o pomocy ludziom nieprzystosowanym społecznie, przekraczającym normy prawne. Opiera się na teoriach funkcjonowania człowieka, uwzględniających kontekst podstawowych instytucji socjalizacyjnych – rodziny i grupy rówieśniczej i szkolnej. Omawia zasady efektywnej pomocy w środowisku otwartym i zamkniętym, wskazuje na metody i etapy pracy resocjalizacyjnej.

Psychologia resocjalizacyjna szuka odpowiedzi na pytanie, jak najlepiej wyjaśnić przyczyny niedostosowanych zachowań, a następnie zaprojektować adekwatną i efektywną pomoc, prognozując przewidywane efekty zmian. Wykorzystuje do tego zarówno psychologię jako naukę o mechanizmach ludzkiego zachowania oraz resocjalizację jako naukę o pomocy ludziom nieprzystosowanym społecznie, przekraczającym normy prawne.

Z jednej strony proces ten wymaga zrozumienia i jak najlepszego wyjaśnienia przyczyn niedostosowanego zachowania, następnie zaś opracowania strategii jego zmiany.

W psychologii resocjalizacyjnej siła psychologii , opisującej, wyjaśniającej, przewidującej ludzkie zachowania i projektującej ich zmiany, łączy się z resocjalizacją, wykorzystująca zespół oddziaływań pedagogiczno-psychologicznych, nakierowanych na zmianę zachowań ludzkich nieprzystosowawczych społecznie, przestępczych czy dewiantywnych (Ostrowska 2008, 13).

1. Ostrowska K., 2008, Psychologia resocjalizacyjna. W kierunku nowej specjalizacji psychologii, Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna, Warszawa,

2. Ostrowska K., Wójcik D., 1986, teorie kryminologiczne, ATK, Warszawa,

3. Pytka L, 1995, Pedagogik resocjalizacyjna, Wybrane zagadnienia teoretyczne i metodologiczne, WSPS, Warszawa

Efektem uczenia przedmiotu powinno być zrozumienie mechanizmu powstawania nieprzystosowania społecznego , umiejętność postawienia diagnozy resocjalizacyjnej, a następnie zaprojektowanie procesu zmiany motywacji i zachowań, aby niekorzystnie przebiegający rozwój zatrzymać i zamienić na procesy korzystne. Ważnym efektem nauczania psychologii resocjalizacyjnej powinna być też umiejętność prognozowania efektów podjętych oddziaływań. Student ma pogłębiona wiedzę z obszaru interdyscyplinarnej perspektywy naukowej (resocjalizacja, socjologia, psychologia, pedagogika, kryminologia, prawo itp.). Ma rozszerzona wiedzę na temat więzi społecznych, właściwości wewnętrznych człowieka jako podmiotu działań resocjalizacyjnych, na temat naukowych klasyfikacji zjawisk problemowych, ich przyczyn, rozumie i potrafi zastosować wiedzę na temat diagnozy zjawiska niedostosowania społecznego, ma wiedzę i świadomość działań naprawczych i pomocowych instytucji readaptacji i kontroli społecznej, zasad etycznych którymi kierują się profesjonaliści z obszaru profilaktyki społecznej i resocjalizacji. Zna narzędzia badawcze i diagnostyczne stosowane do pracy z osobami naruszającymi normy społeczne i prawne. Umie szacować czynniki ryzyka związane ze zjawiskiem niedostosowania społecznego. Potrafi rozpoznać stygmatyzujące efekty działań korekcyjnych, aby móc ich unikać w pracy psychokorekcyjnej.

W wyniku ćwiczeń uczy się świadomego nawiązywania kontaktu w pracy z jednostką i grupą społeczną, pracy w sytuacji ekspozycji społecznej, radzenia sobie ze stresem, planowania działań resocjalizacyjnych, ich wdrażania..

WYKŁAD: Treści prezentowane są przez prowadzącą w postaci prezentacji multimedialnych, poszerzonych analizą przypadków, burzy mózgów, filmu.

ĆWICZENIA: Studenci sami i w grupach analizują różne teorie, dyskutują, tworzą prezentacje multimedialne z obszaru pomocowego, rozwiązują problemy za pomocą burzy mózgów, ćwiczą scenki i omawiają możliwe do zastosowania metody pracy, uczą się tworzyć diagnozy i prognozy resocjalizacyjne.

Ocenianie ciągłe na podstawie pracy i zaangażowania uczestników (ćwiczenia), kolokwia cząstkowe zawierające pytania otwarte po zakończeniu partii materiału, dotyczące podstaw teoretycznych (75%) oraz uwzględnianie listy obecności na zajęciach (25%).

Podsumowanie kolokwiów i obecności może stanowić ocenę ostateczną zaliczenia przedmiotu bez konieczności zdawania przedmiotu końcowego.