Konteksty rodzinne zachowań niedostosowanych

obowiązkowe
seminaria licencjackie

Podstawy wiedzy z nauk społecznych, psychologii, pedagogiki, socjologii, kryminologii, resocjalizacji.

Celem seminarium będzie postawienie pytań badawczych w ramach wyznaczonej tematyki oraz za pomocą zastosowania adekwatnych metod znalezienie na nie odpowiedzi.

w sali

Celem seminarium jest uświadomienie studentom wagi rodziny dla kształtowania się zachowań niedostosowanych. Kondycja rodziny, przygotowanie rodziców do pełnienia ról rodzicielskich, więzi między rodzicami w relacji intymnej, wyposażenie psychiczne rodziców, posiadanie mieszkania, pracy, zdrowie somatyczne i psychiczne, karalność, nałogi, problemy napotykane przez rodzinę, infrastruktura miejsca zamieszkania, kontekst kulturowo-historyczny, wsparcie społeczne i instytucjonalne oraz szereg innych czynnik wpływają na wywiązywanie się z ról i zadań rodzicielskich oraz na przystosowanie lub jego brak u członków rodzin. Badanie tych kontekstów, siły ich oddziaływania na funkcjonowanie rodziny będzie przedmiotem seminarium.

Seminarium umożliwi studentom podejmowanie problematyki badawczej dotyczącej przystosowanego i nieprzystosowanego funkcjonowania rodzin i ich członków.

Rozwój człowieka zachodzi w różnych kontekstach: w rodzinie i pieczy zastępczej lub instytucjonalnej. Ukazanie wagi rodziny dla rozwoju oraz ścieżek zachwiania rozwoju, prowadzących do nieprzystosowania jednostek wychowywanych przez rodziny będzie przedmiotem rozważań i eksploracji badawczych.

Przykładowe obszary badawcze , to:

• Czynniki wewnętrzne (osobowość, psychika, postawy, relacje, niepełnosprawności poszczególnych członków rodziny i ich wpływ na funkcjonowanie, uzależnienia itp.

• Czynniki zewnętrzne (materialne, społeczne, prawne, historyczne, kontekstu kultury, grup odniesienia, wsparcia społecznego itp.)

• Działania podejmowane wobec członków rodzin (odbywanie kary pozbawienia wolności lub realizowanie sankcji lub oddziaływań służb, korzystanie z pomocy psychologiczno-psychiatrycznej, leczenie somatyczne itp.)

• Kontekst społeczno-historyczno-kulturowy funkcjonowania rodziny.

1) A. i. Brzezińska (red), 2013, Psychologiczne portrety człowieka, GWP, Sopot;

2) E. Jarosz, E. Wysocka, 2006, Diagnoza pschopedagogiczna, podstawowe problemy i rozwiązania, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa;

3) S. Nowak, 2010, metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa;

4) K. Ostrowska, 2008, Uczniowie i rodzice. Portret własny, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa;

5) W. J. Paluchowski, 2012, Diagnoza psychologiczna. Proces, narzędzia, standardy, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, warszawa;

6) M. Plopa, P. połomski, 2010, Kwestionariusz Relacji Rodzinnych. Wersja dla młodzieży, Wydawnictwo Vizja Press and IT, Warszawa;

7) M. Plopa, 2008, Skala postaw rodzicielskich. Wersja dla rodziców, Wydawnictwo Vizja Press and IT, Warszawa;

8) M. Plopa, 2008, Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków;

9) M. Ryś, 1999, Psychologia małżeństwa i rodziny, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa;

10) D. Silverman, 2009, Interpretacja badań jakościowych, PWN, Warszawa;

11) D. Silverman, 2010, Prowadzenie badań jakościowych, PWN, Warszawa;

12) J. Tarnowski, 1996, Poznać siebie, zrozumieć innych, Oficyna Współczesna, Wrocław

Efektem uczenia przedmiotu powinno być zrozumienie mechanizmu powstawania kryzysu lub nieprzystosowania społecznego , umiejętność sformułowania problemu badawczego, a następnie zaprojektowanie sposobów uzyskania odpowiedzi badawczych. Efektem nauczania powinna być też umiejętność prognozowania funkcjonowania rodiny. Student ma pogłębiona wiedzę z obszaru interdyscyplinarnej perspektywy naukowej (resocjalizacja, socjologia, prawo, psychologia, pedagogika, kryminologia, itp.). Ma rozszerzoną wiedzę na temat więzi społecznych, właściwości wewnętrznych człowieka jako podmiotu działań, ich przyczyn wewnętrznych i zewnętrznych. Student zapozna się z narzędziami badawczymi i diagnostycznymi stosowanymi do pracy z rodzinami i ich członkami. Uczestnictwo w zajęciach wyposaża w podstawową wiedzę o rodzajach zasobów i czynników ryzyka dotyczących rodzin i ich członków. Uczy dokonywania analizy sytuacji, za pomocą metod badawczych (rozmowy, skal szacunkowych, kwestionariuszy, ankiet itp). Ponadto wyposaża w wiedzę na temat obszaru badawczego, ustalania strategii badania.

Treści prezentowane są przez prowadzącą w postaci prezentacji multimedialnych, poszerzonych analizą przypadków, metod badawczych. Ponadto prowadzone są dyskusje, omawianie projektów badawczych, poszukiwanie efektywnych rozwiązań problemów.

Ocenianie ciągłe na podstawie pracy i zaangażowania uczestników seminarium oraz efektów ich działań badawczych.

Semestr zimowy: zaliczenie na podstawie przedłożonych rozdziałów pracy (około połowa)

Semestr letni: efekt końcowy to napisanie pracy po zrealizowaniu badania empirycznego lub analiz teoretycznych