Tradycje antyczne i biblijne w literaturze [3001-11A1TA] Semestr letni 2022/23
Ćwiczenia, grupa nr 8

BIBLIA

Uwaga! Biblia Tysiąclecia dostępna na: https://biblia.deon.pl

1. Stworzenie człowieka i grzech

- Księga Rodzaju 1-3.

- A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii, Warszawa 1994, s. 15-68.

***

- K. Twardowski, Lekcyje Kupidynowe, dz. cyt. Stąd: H. Morsztyn, Trzy grzechy śmiertelne (s. 96; utwór H. Morsztyna nosi tytuł Lekcyja czternasta).

- W. Potocki, Dzieła, t. II: Ogród nie plewiony i inne utwory z lat 1677-1695, oprac. L. Kukulski. Warszawa 1987. Stąd: z Ogrodu: I, 220 Comparatio pierwszego Adama i wtórym Adamem i Ewą (s. 101).

2. Potop

- Księga Rodzaju 6, 5-9, 17.

- A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii, dz. cyt., s. 69-84.

***

- J. Kochanowski, Pieśni, dz. cyt. Stąd: Pieśń II, 1 (Pieśń o potopie). Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesni-ksiegi-wtore-piesn-i.html

- W. Potocki, Dzieła, t. III: z Ogrodu: V, 13 Jabłecznik i wino (s. 361).

4. Ofiara Abrahama

- Księga Rodzaju 12, 1-9; 13, 12-18; 15; 16; 17; 21, 1-13; 22.

- Encyklopedia katolicka, t. I, red. F. Grygielewicz i in., Lublin 1985, szp. 21-24. Stąd: Hasło Abraham.

***

- S. Kierkegaard, Bojaźń i drżenie, przeł. J. Iwaszkiewicz, Warszawa 1995.

5. Hiob

- Księga Hioba

- R. Otto, Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa, przeł. B. Kupis, Wrocław 1993, s. 32-55; 98-105.

- A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii, dz. cyt., s. 229-255.

***

- J. Kochanowski, Treny, oprac. J. Pelc, Wrocław 1978. Stąd: Tren XV, XVII. Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/treny.pdf

- M. Sęp-Szarzyński, Poezje zebrane, wyd. R. Grześkowiak, A. Karpiński, Warszawa 2001. Stąd: Sonet II (Na one słowa Jopowe...). Tekst dostępny na: http://www.staropolska.pl/barok/Sep_Szarzynski/sonety_02.html

6. Zuzanna

- Księga Daniela 13.

- Encyklopedia katolicka, t. III, red. R. Łukaszyk i in., Lublin 1985, szp. 1010-1011. Hasło: Daniela Księga.

***

- J. Kochanowski, Poezje, oprac. J. Pelc, Warszawa 1993. Stąd: Zuzanna. Tekst dostępny na: http://www.staropolska.pl/renesans/jan_kochanowski/Zuzanna.html

- E. Otwinowski, Pisma poetyckie, wyd. P. Wilczek, Warszawa 1999. Stąd: [Dedykacja Annie Lasocinej], s. 39-40; Do Czytelnika pobożnego, s. 41-42; I 53. Zuzanna, s. 53. Tekst dostępny na: https://ibl.waw.pl/15bps.pdf

7. Pieśń nad Pieśniami

- Pieśń nad pieśniami.

- A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii, dz. cyt., s. 269-279.

- św. Bonawentura, Pisma ascetyczno-mistyczne, Warszawa 1984. Stąd: Trzy drogi albo inaczej ogień miłości (przeł. C. Niezgoda OFMConv.).

- Orygenes, Komentarz do Pieśni nad pieśniami, Homilie o Pieśni nad pieśniami, przeł. i przypisami opatrzył S. Kalinkowski, Kraków 1994.

***

- A. T. Lacki, Pobożne pragnienia, dz. cyt., s. 24-25, 141-144. Tekst dostępny na: https://ibl.waw.pl/9bps.pdf

ANTYK

1. Mit i mitologia

- J. Parandowski, Mitologia, Warszawa 1950 (i wyd. nast.). Stąd: Narodziny świata, Bogowie olimpijscy: Atena, Apollo, Afrodyta, Eros; Bogowie ziemscy: Demeter, Dionizos; Królestwo piekieł; Bóstwa doli i spraw ludzkich: Hypnos, Mojry, Tanatos.

- J. Parandowski, Eros na Olimpie, Warszawa 1955. Stąd: Wstęp.

- R. Graves, Mity greckie, przeł. H. Krzeczkowski, Warszawa 1967 (i wyd. nast.). Stąd: Przedmowa, 3. Olimpijski mit o stworzeniu, 4. Filozoficzny mit o stworzeniu, 6. Skastrowanie Uranosa, 7. Zdetronizowanie Kronosa.

- Z. Kubiak, Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1997. Stąd: Początki świata, Początki ludzkości.

- Z zagadnień literatury greckiej, red. J. Pilszczyńska, Lublin 1978. Stąd: H. Podbielski, Nowsze teorie mitu.

***

- K. Miaskowski, Zbiór rytmów, wyd. A. Nowicka-Jeżowa, Warszawa 1995. Stąd: Akteon albo Przemiana jego, Na Akteony polskie (s. 267-271). Teksty dostępne na: https://ibl.waw.pl/3bps.pdf

- Sz. Zimorowic, Roksolanki, wyd. R. Grześkowiak, Warszawa 1999. Stąd: Bineda. Tekst dostępny na: http://staropolska.pl/barok/Zimorowic_Roksolanki-3.xml

- J. Kochanowski, Fraszki, oprac. J. Pelc, Wrocław 1991. Stąd: Do drużby (II, 104). Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/fraszki-ksiegi-wtore-do-druzby.html

2. Moralność Homera

- Homer, Iliada, przeł. I. Wieniewski, Kraków 1986. Stąd: Księga XXIV.

- Homer, Odyseja, przeł. J. Parandowski, Warszawa 1953. Stąd: Pieśni X, XI.

- A. Krokiewicz, Moralność Homera i etyka Hezjoda, Warszawa 1959 (i wyd. nast.). Stąd: Od Autora; Uwagi wstępne; Dwie „cnoty” bohaterów Homera; Mojra; Iliada; Odyseja; Bogowie i ludzie w pieśniach Homera.

***

- J. Kochanowski, Fraszki, dz. cyt. Stąd: Na historyją trojańską (II, 74). Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/media/book/txt/fraszki-ksiegi-wtore-na-historyja-trojanska.txt

- J. Kochanowski, Pieśni, oprac. L. Szczerbicka-Ślęk, Wrocław 1997 (BN I 100). Stąd: Pieśń I, 17 („Słońce już padło, ciemna noc nadchodzi...”). Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesni-ksiegi-pierwsze-piesn-xvii.html

- Jan Andrzej Morsztyn, Utwory zebrane, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1971. Stąd: ze zbioru Lutnia: 63. Do Heleny. Tekst dostępny na: https://pl.wikisource.org/wiki/Do_Heleny_(Śliczna_Heleno...)

3. Eros ziemski i niebiański

- Platon, Dialogi, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1993. Stąd: Uczta. Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/platon-uczta.html

- A. Krokiewicz, Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000. Stąd: Platon.

- T. Klaniczay, Renesans, Manieryzm, Barok, tłum. E. Cygielska, oprac. J. Ślaski, Warszawa 1986. Stąd: Neoplatońska filozofia piękna i miłości literaturze renesansowej.

***

- M. Sęp-Szarzyński, Poezje zebrane, wyd. R. Grześkowiak, A. Karpiński, Warszawa 2001. Stąd: Sonet V (O nietrwałej miłości rzeczy świata tego). Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/sonet-v-o-nietrwalej-milosci-rzeczy-swiata-tego.html

- Sz. Zimorowic, Roksolanki, dz. cyt. Stąd: Heliodor. Teksty dostępne na: http://staropolska.pl/barok/Zimorowic_Roksolanki-3.xml

- J. Kochanowski, Fraszki, oprac. J. Pelc, Wrocław 1991. Stąd: Do Miłości (III, 11). Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/fraszki-ksiegi-trzecie-do-milosci-gdzie-teraz-ono-jablko-i-o.html

4. Wergiliusz, Eneida

- Wergiliusz, Eneida, przeł. T. Karyłowski, oprac. S. Stabryła, Wrocław 2004. Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/wergiliusz-eneida.html

- M. Cytowska, H. Szelest, Historia literatury starożytnej, Warszawa 2007. Stąd: Wergiliusz – poeta przełomu. Książka dostępna na: IBUK-libra (wejście do bazy przez stronę www.buw.uw.edu.pl. Konieczne jest posiadanie karty czytelnika BUW i hasła).

***

- Dante Alighieri, Boska Komedia, przeł. E. Porębowicz (dowolne wyd.). Stąd: Piekło, p. I. Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/boska-komedia.pdf

- P. Kochanowski, Goffred albo Jerozolima wyzwolona (dowolne wyd.). Stąd: Pieśń I, 1-12. Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/tasso-jeruzalem-wyzwolona.html

- P. Aretino, Żywoty kurtyzan. O łajdactwach męskich, przeł., wstęp i oprac. E. Boyé, Kraków 2003. Stąd: O łajdactwach męskich.

5. Sztuka kochania

- Owidiusz, Sztuka kochania (Ars amandi), przeł., wstęp, przypisy E. Skwara, , Warszawa 2008.

- S. Stabryła, Owidiusz. Świat poetycki, Wrocław 1989, s. 101-149.

***

- K. Twardowski, Lekcyje Kupidynowe, wyd. R. Grześkowiak, Warszawa 1997. Stąd: tekst Lekcyji…. i objaśnienia. Tekst dostępny na: http://staropolska.pl/barok/K_Twardowski/Lekcyje.html

6. Wobec przemijania i śmierci

- T. Lucretius Carus, O naturze rzeczy, przeł., wstępem i komentarzem opatrzył G. Żurek. Warszawa 1994. Stąd: Księga II, w. 1-61, 991-1174; Księga III; Księga IV, w. 299-521, 962-1287.

- J. Korpanty, Lukrecjusz, rzymski apostoł epikureizmu, Wrocław 1991. Stąd: s. 14-20, 89-115.

***

- W. Potocki, Dzieła. T. III: Moralia i inne utwory z lat 1688-1696, oprac. L. Kukulski. Warszawa 1987. Stąd: Patrzyć z brzegu na rozbicie czyje (s. 85).

- J. Kochanowski, Fraszki, dz. cyt. Stąd: Do snu (Fraszki II 37). Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/fraszki-ksiegi-wtore-do-snu.html

- M. Malicki, „Summarius wierszów” przypisywany Hieronimowi Morsztynowi (...), „Archiwum Literackie”. T. XXVII. Miscellanea staropolskie 6, red. T. Ulewicz, Wrocław 1990. Stąd: H. Morsztyn, Potrzeba z Kupidynem (s. 289-290).

7. Zaraza

- Tukidydes, Wojna peloponeska, tł. K. Kumaniecki, Warszawa 2003. Stąd: Ks. II, 47-55 (s. 110-113).

***

- G. Boccaccio, Dekameron, tł. E. Boye (różne wyd.). Stąd: Prolog. Tekst dostępny na: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/dekameron-prolog.html

- D. Defoe, Dziennik roku zarazy, przeł. J. Dmochowska, posł. Z. Sinko, Warszawa 1959 (lub in. wyd.).

1. Zajęcia organizacyjne.

2-8. Tradycje biblijne.

9-14. Tradycje antyczne.

15. Sprawdzian.

- dyskusja nad tekstami,

- close reading,

- burza mózgów.

Konieczne jest przynoszenie tekstów źródłowych na zajęcia. Dopuszczalne jest korzystanie z wersji cyfrowych dostępnych online i wskazanych w liście lektur dla grupy 3.

Omawianie niektórych lektur może być poprzedzone sprawdzianem ze znajomości treści danego źródła. Lista lektur, których znajomość może być zweryfikowana w tej formie, zostanie ustalona na pierwszych zajęciach.

Podstawą zaliczenia jest pisemny sprawdzian, który odbędzie się na ostatnich zajęciach w semestrze lub w innym terminie w trakcie semestru (po uzgodnieniu z grupą). Na sprawdzianie zostanie zweryfikowana znajomość lektury znajdujących się na stronie: http://ilp.uw.edu.pl/zaklad-literatury-i-kultury-epok-dawnych/ Lista ta jest tożsama z listą lektur do przedmiotu znajdującą się w ogólnej części sylabusa.

Przy wystawianiu oceny końcowej będzie też brana pod uwagę aktywności studentów.

Student ma prawo do dwóch nieusprawiedliwonych nieobecności w semestrze. Każda kolejna powinna być odrobiona na dyżurze dydaktycznym prowadzącego. Terminy dyżurów dydaktycznych zostaną podane na pierwszych zajęciach.

Kolejność omawianych zagadnień może ulec zmianie, np. w związku z nieobecnością prowadzącego, której nie można było przewidzieć i zaplanować na etapie pracy nad sylabusem.