Poetyka i analiza dzieła literackiego [3001-11A1PA] Rok akademicki 2023/24
Ćwiczenia, grupa nr 10

Zgodna z listą lektur obowiązkowych (wszystkie teksty obowiązkowe z każdego działu oraz niektóre uzupełniające).

Podczas zajęć będziemy kolejno omawiać bloki tematyczne:

I. Wiersz

II. Dramat

III. Fabuła, narracja, kompozycja

IV. Styl

V. Genologia.

Po zakończeniu każdego z trzech pierwszych bloków będą miały miejsce zajęcia, podczas których wspólnie dokonamy analizy i interpretacji kolejno utworów: poetyckiego, dramatycznego i prozatorskiego.

Wskazane tematy nie muszą pokrywać się z liczbą zajęć. W zależności od potrzeb grupy dany temat może być omawiany podczas dwóch spotkań.

WIERSZ

I. ZAJĘCIA WPROWADZAJĄCE, OPOZYCJA WIERSZ - PROZA

1. M.R. Mayenowa, "Wiersz i proza", w: tejże, "Poetyka teoretyczna", Wrocław 1979; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, wyb. D. Ulicka, Warszawa 1999.

2. S. Sawicki, "Wokół opozycji: wiersz – proza", w: tegoż, "Poetyka Interpretacja Sacrum", Warszawa 1981.

II. WĘZŁOWE PUNKTY WERSÓW

1. M. Dłuska, "Wiersz", w: tejże, "Odmiany i dzieje wiersza polskiego", Kraków 2001; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, jak wyżej.

2. M. Dłuska, "Węzłowe punkty wersów i ich traktowanie", w: tejże, "Próba teorii wiersza polskiego", Kraków 2001; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, jak wyżej.

III. WIERSZ ŚREDNIOWIECZNY

1. M. Dłuska, "System wersyfikacyjny", w: tejże, "Próba teorii…", jak wyżej; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, jak wyżej (część poświęcona systemom wersyfikacyjnym i wierszowi średniowiecznemu).

2. M. Dłuska, "Średniowieczny wiersz polski", w: tejże, "Odmiany i dzieje…", jak wyżej.

3. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, "Wiersz średniowieczny", w: tychże, "Zarys teorii literatury", Warszawa 1986.

IV. SYLABIZM

1. M. Dłuska, "System wersyfikacyjny", w: tejże, "Próba teorii…", jak wyżej; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, jak wyżej (część poświęcona sylabizmowi).

2. M. Dłuska, "Sylabizm", w: tejże, "Odmiany i dzieje…", jak wyżej.

3. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, "Wiersz sylabiczny", w: tychże, "Zarys teorii…", jak wyżej.

V. SYLABOTONIZM

1. M. Dłuska, "System wersyfikacyjny", w: tejże, "Próba teorii…", jak wyżej; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, jak wyżej (część poświęcona sylabotonizmowi).

2. M. Dłuska, "Sylabotonizm", w: tejże, "Odmiany i dzieje…", jak wyżej.

3. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, "Wiersz sylabotoniczny", w: tychże, jak wyżej.

VI. TONIZM

1. M. Dłuska, "System wersyfikacyjny", w: tejże, "Próba teorii…", jak wyżej; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, jak wyżej (część poświęcona tonizmowi).

2. M. Dłuska, "Polski wiersz toniczny", w: tejże, "Odmiany i dzieje…", jak wyżej.

3. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, "Wiersz toniczny", w: tychże, "Zarys teorii…", jak wyżej.

VII. WIERSZE NIEREGULARNE

1. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, "Wiersze nieregularne i wolne", w: tychże, "Zarys teorii…", jak wyżej (część poświęcona wierszom nieregularnym).

2. L. Pszczołowska, "Wiersz polski", jak wyżej (strony poświęcone nieregularnym wierszom sylabicznym, sylabotonicznym i tonicznym).

VIII. WIERSZ WOLNY

1. M. Dłuska, "System wersyfikacyjny", w: tejże, "Próba teorii…", jak wyżej; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, jak wyżej (część poświęcona wierszowi współczesnemu).

2. L. Pszczołowska, "Druga połowa XX wieku", w: tejże, "Wiersz polski", Wrocław 2001; [przedruk w:] "Poetyka", t. 1, jak wyżej.

3. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, "Wiersze nieregularne i wolne", w: tychże, Zarys teorii…, jak wyżej.

4. D. Urbańska, "Wiersz wolny", Warszawa 1995.

IX. PODMIOT LIRYCZNY

1. J. Sławiński, "O kategorii podmiotu lirycznego", w: tegoż, "Dzieło – język – tradycja", Kraków 1998.

2. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, "Podmiot liryczny", w: tychże, "Zarys teorii…", jak wyżej.

X. ANALIZA I INTERPRETACJA WYBRANYCH UTWORÓW LIRYCZNYCH.

DRAMAT

XI. DRAMAT - WPROWADZENIE, REFLEKSJA OGÓLNA

1. Arystoteles, "Poetyka", przeł. H. Podbielski, Wrocław 1983, 1989 (BN II 209); [lub w:] tegoż, "Retoryka. Poetyka", przeł. H. Podbielski, Warszawa 1988.

2. D. Ratajczakowa, "Sługa dwóch panów: dwoisty żywot dramatu", “Teksty Drugie” 1990, nr 5-6.

XII. "JAK ZROBIONY JEST" DRAMAT?

1. M. Sugiera, "Zapośredniczone spojrzenie: ramy i punkty widzenia w dramacie", [w:] "Elementy dramatu. Analizy diagnostyczne", red. M. Borowski, M. Sugiera, Kraków 2009.

2. Maria Renata Mayenowa, "Organizacja wypowiedzi w tekście dramatycznym", [w:] "Problemy teorii dramatu i teatru", red. J. Degler, Wrocław 2003, t. 1 (i wyd. nast.).

XIII. ELEMENTY TEKSTU DRAMATYCZNEGO

1. M. Prussak, "Pytania o monolog w dramacie romantycznym", [w:] tejże, "Czy jeszcze słychać głos romantyzmu?", Warszawa 2007.

2. I. Jajte-Lewkowicz, "Parateksty na wolności. O roli didaskaliów w dramacie współczesnym", [w:] "Dramat w tekście, tekst w dramacie", red. A. Grabowski, J. Kopciński, Warszawa 2014.

XIV. PROBLEMY ANALIZY I INTERPRETACJI DRAMATU - DAWNEGO I WSPÓŁCZESNEGO

1. Krystyna Ruta-Rutkowska, "Dramatyczne gry w podmiot," „Teksty Drugie” 1999, nr 1-2.

2. G. Wilson Knight, "Zasady interpretacji sztuk Szekspira", [w:] "Teoria badań literackich za granicą. Antologia", wybór, rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńska, t. 2, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1974.

XV. ANALIZA I INTERPRETACJA WYBRANEGO DRAMATU.

XVI. KOLOKWIUM I

FABUŁA, NARRACJA, KOMPOZYCJA

XVII. NARRACJA I CZASOPRZESTRZEŃ W POWIEŚCI

1. Franz Stanzel, "Typowe formy powieści", przeł. R. Handke, [w:] "Teoria form narracyjnych w niemieckim kręgu językowym", red. R. Handke, Kraków 1980.

2. Michał Bachtin, "Formy czasu i czasoprzestrzeni w powieści" [w:] tegoż, "Problemy literatury i estetyki", przeł. W. Grajewski, Warszawa 1982, s. 278-310 (wstęp i rozdział 1).

XVIII. NARRACJA I RELACJE OSOBOWE W POWIEŚCI

1. Stanisław Eile, "Strategia narracyjna z perspektywy postaci powieściowych", [w:] tegoż, "Światopogląd powieści", Wrocław 1973;

przedruk [w:] Poetyka, wyb. D. Ulicka, t. 2, op. cit.

2. Aleksandra Okopień-Sławińska, "Relacje osobowe w komunikacji literackiej", [w:] tejże, "Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria)", Wrocław 1985 (i wyd. nast.).

XIX. "JA" NARRACYJNE A "JA" AUTORSKIE

1. Michał Głowiński, "O powieści w pierwszej osobie" [w:] tegoż, "Gry powieściowe" lub [w:] tegoż, "Narracje literackie i nieliterackie", seria „Prace wybrane”, t. 2, Kraków 1997.

2. Aleksandra Okopień-Sławińska, "Semantyka „ja” literackiego („Ja” tekstowe wobec „ja” twórcy)", [w:] tejże, "Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria)", Wrocław 1985 (i wyd. nast.).

XX. STRUKTURY NARRACYJNE

1. Władimir Propp, "Morfologia bajki", przeł. S. Balbus, „Pamiętnik Literacki” 1968, z. 4; [lub] Włodzimierz Propp, "Morfologia bajki", przeł. W. Wojdyga-Zagórska, Warszawa 1976.

XXI. ANALIZA I INTERPRETACJA WYBRANEGO UTWORU PROZATORSKIEGO.

STYL

XXII. BACHTIN CZ. 1

1. Michaił Bachtin, "Słowo w powieści", przeł. Zygmunt Saloni, [w:] "Rosyjska szkoła stylistyki", wyb., oprac. M. R. Mayenowa, Z. Saloni, Warszawa 1970.

XXIII. BACHTIN CZ. 2

2. Michaił Bachtin, "Słowo w dziele Dostojewskiego", [w:] tegoż, "Problemy poetyki Dostojewskiego", przeł. N. Modzelewska, Warszawa 1970; przedruk [w:] "Poetyka", wyb. D. Ulicka, t. 2, op. cit., s. 108-130.

XXIV. METAFORA I INNE TROPY

1. Teresa Dobrzyńska, "Granice metafory", [w:] "Metafora", red. M.R. Mayenowa, Wrocław 1984.

2. Jerzy Ziomek, "Tropy", [w:] tegoż, "Retoryka opisowa", Warszawa 1990.

XXV. O IRONII I PARODII SŁÓW KILKA

1. Agata D. Stankowska, "Ironia", [w:] tejże, "Poezji nie pisze się bezkarnie. Z teorii i historii tropu poetyckiego", Poznań 2007.

2. Ryszard Nycz, "Parodia", [w:] "Słownik literatury polskiej XX wieku", Wrocław 1992.

XXVI. GATUNKÓW ŻYCIE PO ŻYCIU

1. Stanisław Balbus, "Historycznoliteracka aktywność stylizacji", [w:] tegoż, "Między stylami," Kraków 1993.

2. Kazimierz Bartoszyński, "O amorfizmie gawędy. Uwagi na marginesie „Pamiątek Soplicy”", [w:] tegoż, "Teoria i interpretacja", Warszawa 1985.

XXVII. KOLOKWIUM II

GENOLOGIA

XXVIII. RODZAJ I GATUNEK

1. Teresa Michałowska, "Rodzaje czy rodzaj? Problemy taksonomii literackiej", „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 1; przedruk [w:] "Polska genologia literacka", red. R. Cudak, D. Ostaszewska, Warszawa 2007.

2. Michał Głowiński, "Gatunek literacki i problemy poetyki historycznej", [w:] "Genologia polska. Wybór tekstów", red. E. Miodońska-Brookes, A. Kulawik, M. Tatara, Warszawa 1983.

XXIX. CZY, JAK I PO CO ISTNIEJĄ GATUNKI?

1. Bożena Witosz, "Gatunek – sporny (?) problem współczesnej refleksji tekstologicznej," „Teksty Drugie” 2001, nr 5; przedruk [w:] "Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze", red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa 2002.

2. Stanisław Balbus, "Zagłada gatunków", [w:] "Genologia dzisiaj", red. W. Bolecki, I. Opacki, Warszawa 2000.

XXX. RODZAJ I GATUNEK - PRZYKŁADY REFLEKSJI KRYTYCZNEJ

1. Ryszard Nycz, "Współczesne sylwy wobec instytucji literatury", [w:] tegoż, "Sylwy współczesne. Problem konstrukcji tekstu", Wrocław 1984 i nast.

2. Stefania Skwarczyńska, "O pojęcie literatury stosowanej", „Pamiętnik Literacki” 1931 (wydanie rocznikowe).

Na zajęciach będziemy dyskutowali na temat przewidzianych na dane spotkanie tekstów naukowych, nawiązując także do tesktów literackich i innych tekstów kultury.

Na ocenę z zajęć składają się oceny z dwóch kolokwiów (po jednym w semestrze) oraz z pracy rocznej (II połowa II semestru), stanowiącej próbę analizy i interpretacji wybranego (skonsultowanego z prowadzącymi) utworu literackiego.

Dodatkowo do oceny z zajęć wliczane jest uczestnictwo w dyskusji, potwierdzające lekturę przewidzianych na dane spotkanie tekstów naukowych.

Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze. Powyżej tej liczby (z wyłączeniem przypadków bezzwłocznie udokumentowanych) nie ma możliwości zaliczenia zajęć

Lista tematów i tekstów omawianych podczas zajęć może ulec modyfikacjom w odpowiedzi na zapotrzebowanie uczestników.

Katarzyna Jaworska (45h), Łukasz Wróbel (15h)