Badania biograficzne nad rodziną

seminaria magisterskie

w sali

Celem seminarium jest wprowadzenie studentów w problematykę badań biograficznych zarówno w sensie przedmiotowym (biografia jako źródło wiedzy o życiu społecznym i jednostkowym) jak i metodologicznym (warsztatowym – stosowanie metody biograficznej). Rozwój ich kompetencji analitycznych i poznawczych w zakresie rozumienia i interpretacji doświadczeń życiowych osób dotkniętych demoralizacją, przestępców, wykolejonych.

W trakcie seminarium studenci są przygotowywani do konceptualizacji problemu i napisania pracy magisterskiej poświęconej wybranym aspektom demoralizacji w oparciu o studia biograficzne.

Przedmiotem seminarium jest ugruntowanie wiedzy o charakterze interdyscyplinarnym zogniskowanej na problematyce biografii. Zarówno w wymiarze przedmiotowym (biografia jako źródło wiedzy o życiu w różnych jego wymiarach – społecznym, jednostkowym, grupowym, kolektywnym, rodzinnym…) jak i metodologicznym – stosowanie metody biograficznej, podejścia biograficznego.

Ugruntowane wiedzy w zakresie metod i technik badawczych oraz zasad ich naukowego zastosowania i wyjaśniania uzyskiwanych rezultatów. W trakcie seminarium studenci dokonują krytycznej analizy literatury przedmiotu - poznają walory i ograniczenia podejścia biograficznego w naukach społecznych.

Studenci poznają historię badań biograficznych na wybranych przykładach, obrazujących rozwój poszczególnych kierunków tego typu badań: oral history, biografia środowiskowa, badania narracyjne (różne rodzaje narracji i konteksty temporalne ich powstawania – narracja autobiograficzna – dziennik, pamiętnik, wspomnienia; biografia przedmiotowa). Studenci poznają główne założenia metody biograficznej – podejście interpretatywne, obiektywno – analityczne, dokumentarne. Zdobywają kompetencje w zakresie analizy tekstów biograficznych.

W zakresie przygotowania pracy magisterskiej seminarium wprowadza studentów w arkana samodzielnej pracy naukowej i systematycznej realizacji zadania badawczego w zakresie projektowania struktury pracy, określania obszaru problematyki, formułowania pytań badawczych oraz tez, które będą w pracy weryfikowane. Kształtuje umiejętności wykorzystania dorobku wiedzy naukowej - koncepcji i stanowisk teoretycznych, a także wyników badań empirycznych dla realizacji celów poznawczych wyznaczonych w pracy. Rozwija umiejętności wyszukiwania i oceny naukowej wartości materiałów źródłowych, doskonali umiejętności warsztatowe. Seminarium jest forum wymiany myśli, dyskursu, doskonali umiejętność formułowania sądów i prezentowania ich w samodzielnej pracy badawczej, zwieńczonej przygotowaniem pracy magisterskiej.

Bühler Ch.: Bieg ludzkiego życia, PWN. Warszawa 1999.

Chase S. E.: Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów, tłumaczenie F. Schmidt [w:] N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009

Chądzyńska M.: Analiza wzorców motywacyjnych w narracjach rodzinnych. Dryl E., Cierpka A.: Narracja. Koncepcje i badania psychologiczne. Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa 2004.

Czermińska M.: Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Kraków , Universitatis 2000.

Denzin N. K., Lincoln Y.S. (red.): Metody badań jakościowych, t. I i II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

Giza A.: Autobiografia: między symbolem a rzeczywistością [w:] Poza granicami socjologii ankietowej, red. A. Sułek, K. Nowak, A. Wyka, Warszawa 1989.

Hajduk E.: Kulturowe wyznaczniki biegu życia, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2001.

Helling I. K.: Metoda badań biograficznych, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3/1985.

Konecki K.: Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, PWN Warszawa 2000

S, Krzychała (red.) Społeczne przestrzenie doświadczenia. Metoda interpretacji dokumentarnej, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, Wrocław 2004.

Labocha J.: Tekst autobiograficzny jako pewna wizja świata, Acta Universitatis Wratislaviensis No 2218, Język a Kultura, t. 13, Wrocław 2000.

Lalak D.: Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie biograficznej, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2010.

Rzepa T, J. Leoński (red.), O biografii i metodzie biograficznej, Wydawnictwo Nakom, Poznań1993.

Skibińska E. M.: Mikroświaty kobiet. Relacje autobiograficzne, Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB, Warszawa 2006

Włodarek J., Ziółkowski M.(red.).: Metoda biograficzna w socjologii, PWN, Warszawa – Poznań 1990.

Literatura wybrana przez studenta dostosowana do tematyki pracy dyplomowej.

Efekty w zakresie wiedzy:

• Student posiada specjalistyczną wiedzę w zakresie teorii i praktyki badań biograficznych.

• Student potrafi posługiwać się specjalistyczną terminologią stosowaną współcześnie w nauce i badaniach społecznych.

• Student zna podstawowe sposoby analizy, gromadzenia, wywoływania materiałów biograficznych.

Efekty w zakresie umiejętności:

• Student potrafi samodzielnie tworzyć bibliografię analizowanych zagadnień, wyszukiwać materiały źródłowe, systematyzować je i interpretować.

• Student potrafi dokonywać oceny wiarygodności i jakości materiału biograficznego.

• Ponadto student potrafi opracować warsztat metodologiczny swoich badań, przeprowadzić badania oraz dokonać analizy ich wyników.

Efekty w zakresie kompetencji społecznych:

• Student potrafi stosować standardy etyczne pracy naukowej.

• Student jest otwarty na problemy społeczne

Ocenie podlegają:

Wiedza studenta ujawniona w prezentowaniu opracowań kolejnych etapów pracy magisterskiej (wybór tematyki pracy, dobór i znajomość literatury przedmiotu, znajomość koncepcji naukowych odnoszących się do problematyki pracy.

Ocenie podlega ponadto umiejętność prezentowania swoich doświadczeń, systematyczność i dociekliwość badawcza. Umiejętności naukowego argumentowania, precyzyjnego formułowania swoich myśli w mowie i na piśmie, krytyczna postawa wobec własnych dokonań, umiejętność pracy i dyskusji zespołowej.

Kompetencje społeczne wykazane przez studenta w aktywnym uczestnictwie w zajęciach i przygotowaniu studenta do udziału w dyskusjach nad projektami badawczymi innych seminarzystów. Kompetencje badacza mierzone skuteczną realizację wytyczonych celów i ich sprawna realizacja. Ten typ kompetencji z kolei przygotowuje do skutecznej realizacji zadań zawodowych po ukończeniu studiów.

Ocena ciągła

• I semestr – koncepcja badań

• II semestr – zorganizowany warsztat badawczy oraz samodzielnie napisany fragment pracy

• III semestr – przeprowadzenie badań i analiz

IV semestr – złożenie pracy