Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego

geografia

obowiązkowe

zdalnie

W cyklu 2020L przedmiot prowadzony jest w formie zdalnej, na platformie Google Meets oraz przy wykorzystaniu dysków współdzielonych.

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z różnymi formami ochrony szeroko rozumianego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. Zostaną omówione różne koncepcje naukowe nawiązujące do ochrony krajobrazu (np. koncepcja rozwoju zrównoważonego, koncepcja usług ekosystemowych) i akty prawne normujące kierunki i zakres ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, a także programy edukacyjne i działania społeczne ukierunkowane na jego ochronę

W ramach zajęć studenci zapoznają się z różnymi formami ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, z uwzględnieniem obowiązujących w tym zakresie aktów prawnych, koncepcji naukowych wykorzystywanych w dokumentach planistycznych oraz programów edukacyjnych i różnych rodzajów działań społecznych ukierunkowanych na ochronę dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. Studenci poznają także zasady określania założeń wyjściowych strategii ochrony krajobrazów naturalnych i kulturowych, formułowania celów strategicznych i pozycjonowania celów szczegółowych.

Zakres treści zajęć:

WYKŁADY

- Dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe – zakres pojęciowy i sposoby postrzegania.

- Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w ujęciu historycznym i przestrzennym

- Akty prawne normujące kierunki i zakres ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w Polsce, w tym m.in.: Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, Rekomendacja Warszawska w sprawie odbudowy i rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego, Europejska Konwencja Krajobrazowa, Konstytucja RP, ustawy: O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Prawo budowlane, O planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym etc. oraz rozporządzenia dotyczące ochrony krajobrazu kulturowego

- Wybrane koncepcje nawiązujące do zasadności ochrony krajobrazu kulturowego i ich wykorzystanie w praktyce (np. koncepcja rozwoju zrównoważonego, koncepcja odnowy wsi etc.) na wybranych przykładach

- Zasoby zabytków w Polsce

- Parki kulturowe w Polsce

- Dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe – ochrona czy udostępnienie? Turystyka a ochrona dziedzictwa

- Konflikty społeczne na obszarach chronionych – przyczyny i skutki. Kłopotliwe dziedzictwo kulturowe jako czynnik konfliktogenny

ĆWICZENIA

- Dokumenty strategiczne i planistyczne a ochrona dziedzictwa

- Obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

- Obszary o cennym dziedzictwie przyrodniczym i kulturowym – opracowanie projektu promocji i ochrony

Nakład pracy studenta:

- wykłady - udział w zajęciach: 20 godzin

- ćwiczenia - udział w zajęciach 10 godzin

- ćwiczenia - przygotowanie projektu: ok. 5-8 godzin

- przygotowanie się do egzaminu: ok. 5-6 godzin.

Bogdanowski J., 1999, Krajobraz miasta – kontynuacja tradycji czy banał współczesnej architektury, Aura, 12, Kraków.

Bogdanowski J., 2000, Czytanie krajobrazu, Krajobrazy Dziedzictwa Narodowego, nr 1, Warszawa.

Chwalibóg K., Lenart W., Michalowski A., Myczkowski Z., Krajobraz Polski - nasze dziedzictwo i nasz obowiązek, Media Corporation, Warszawa 2000.

Kowalski H., 2008, Brama uniwersytecka – przedsionek wiedzy, Uniwersytet Warszawski, Maj, Warszawa.

Michalczyk Z., 2003, Czas się tu zatrzymał, Spotkania z Zabytkami, nr 7, Warszawa.

Kwiatkowska M., 1974, Pałac Uruskich, PWN, Warszawa.

Myga-Piątek U., 2015, Pamięć krajobrazu – zapis dziejów w przestrzeni, Studia Geohistorica, 3, Warszawa.

Myga-Piątek U., 2012, Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, UŚ, Katowice.

Pawłowska K., Swaryczewska M., 2002, Ochrona dziedzictwa kulturowego. Zarządzanie i partycypacja społeczna, Wyd. UJ, Kraków.

Plit J., 2016, Krajobrazy kulturowe Polski i ich przemiany, IGiPZ PAN, Warszawa.

Plit F., 2011, Krajobraz kulturowy – czym jest? WGSR UW, Warszawa.

Sobala M., 2019, Ocena gotowości mieszkańców do partycypacji w działaniach na rzecz ochrony krajobrazu Beskidów: Śląskiego i Żywieckiego, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, nr 40 (2), UŚ, Sosnowiec.

Sawicka M., 2016, Przekształcenia krajobrazu oraz wybrane aspekty jego ochrony (przykładzie Olszówki Górnej i Dolnej w Bielsku-Białej), Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, nr 34, UŚ, Sosnowiec.

Efekty kierunkowe: K_W04, K_W02, K_W11, K_W06, K_K01, K_K02, K_K05

Efekty specjalnościowe: S1_W02, S1_W04, S1_W06, S1_W11, S1_K01, S1_K02, S1_K05

Wiedza

Student zna i rozumie:

1. Znaczenie zasobów przyrodniczych i kulturowych dla turystyki

2.Zaawansowane kategorie pojęciowe z zakresu ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego

3.Podstawy prawne ochrony i promocji dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w Polsce

Umiejętności

Student potrafi:

1. Prawidłowo interpretować i wyjaśniać wzajemne relacje między zjawiskami i procesami społecznymi i przyrodniczymi w kontekście ochrony i promocji dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego

2. Przedstawić ustnie wyniki badań w zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego z pomocą prawidłowo opracowanej prezentacji

Kompetencje społeczne

Student jest gotów do:

1. Współdziałania i pracy w grupie (z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych) realizując zadania badawcze i rozwiązując praktyczne problemy z zakresu ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego

2. Postępowania zgodnie z zasadami etyki, rozumiejąc szczególną odpowiedzialność geografa społeczno-ekonomicznego w zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego

3. Działania w sposób przedsiębiorczy w przygotowywaniu i realizacji projektów związanych z ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego

Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną oceny uzyskanej z egzaminu (test) oraz oceny z ćwiczeń.

W przypadku oceny negatywnej, student może przystąpić do egzaminu w sesji poprawkowej. Do egzaminu poprawkowego mogą przystąpić wyłącznie osoby, które nie zaliczyły przedmiotu w pierwszym terminie lub nie mogły wówczas przystąpić do egzaminu z przyczyn losowych. Jednakże wówczas konieczne jest przedłożenie usprawiedliwienia (np. zwolnienie lekarskie).

Brak.