Nauka polskiego języka migowego 1

obowiązkowe

Poziom docelowy kursu odpowiadający poziomowi A1/A2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego (The Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment) oraz poziomowi A1/A2 według Sign languages and the Common European Framework of Reference for Languages.

w sali

Po kursie na tym poziomie student rozumie wyrażenia i najczęściej używane słownictwo dotyczące najbliższych mu dziedzin życia (np. podstawowe informacje o sobie i swojej rodzinie, o zakupach). Potrafi uchwycić główny sens wypowiedzi. Potrafi porozumieć się w sytuacjach prostych i rutynowych, wymagających prostej bezpośredniej wymiany informacji na tematy mu znane. Radzi sobie w prostych sytuacjach towarzyskich, nawet jeśli nie potrafi zrozumieć wszystkiego i nie umie jeszcze samodzielnie podtrzymać konwersacji. Potrafi użyć serii zwrotów i zdań, aby opisać prostymi pojęciami swoją rodzinę i inne osoby, warunki życia, swoje wykształcenie oraz swoją obecną i ostatnio wykonywaną pracę.

Omawiane zagadnienia tematyczne:

1. Zajęcia mające przełamać barierę komunikacyjną oraz pomóc w przełamaniu lęku/wstydu przed używaniem artykulatorów języka migowego. Nauka kilkunastu podstawowych znaków i zwrotów. Omówienie zasad organizacji i zaliczenia lektoratu.

2. Ciąg dalszy zajęć wprowadzających — celem jest oswojenie z komunikacją wizualno-przestrzenną oraz z wykorzystaniem przestrzeni. Ćwiczenie rysowania w przestrzeni oraz odbiór takich komunikatów.

3. Słownictwo i konstrukcje pozwalające się na przedstawienie siebie oraz nawiązanie dialogu, w którym zapoznajemy się z drugą osobą.

4. Opisywanie wyglądu człowieka. Porównywanie wyglądu postaci (on ma dłuższe włosy itp.). Również pytanie o wygląd osoby/części ciała.

5. Prezentacja drzewa genealogicznego rodziny — krótki biogram każdego z członków + opis wyglądu. Również rodziny nietypowe : patchworkowe, niepełne itp. Pytanie o członków rodziny (kim jest dla ciebie ten brunet?, czy masz rodzeństwo?, czy twoi dziadowie żyją?).

6. Opisywanie zawodów wg wzoru: kto, gdzie pracuje, co robi.

7. Opisywanie ubrania osoby: nazwa ubrania, materiał, kolor, deseń. Komplementowanie czyjegoś ubrania + reakcja.

8. Opisywanie charakteru osoby. Pytanie o samopoczucie.

9. Opisywanie zdjęcia rodziny wraz z minibiogramem każdej postaci.

10. Opowiadanie treści historyjek obrazkowych.

11. Opisywanie położenia państw na mapie. Przedstawianie państw sąsiadujących z danym państwem. Opisywanie lokalizacji miast (praca z mapą). Krótki opis miasta: duże/małe, specjalności regionalne itp.

12. Przedstawianie ścieżki edukacyjnej osoby. Opisywanie, co lubiło się/czego nie lubiło w szkole.

13. Opisywanie biografii osoby: gdzie się urodziła, gdzie mieszkała, gdzie i czego się uczyła, przedstawienie rodziny itd. (podsumowanie)

14. Przedstawianie ulubionych sposobów spędzania wolnego czasu, w tym przegląd dyscyplin sportowych (nazwy dyscyplin, osób zaangażowanych w daną dyscyplinę, przedmiotów związanych z danym sportem itd.).

15. Sposoby podawania czasu (nacisk na liczebniki inkorporowane). Odczytywanie rozkładów jazdy, harmonogramów, godzin otwarcia itd. i pytanie o nie. Ustalanie godziny spotkania.

16. Opisywanie przebiegu swojego typowego dnia — kolejne czynności wykonywane w trakcie doby, powtórzenie godzin.

17. Przedstawianie przebiegu swojego typowego tygodnia.

18. Produkty spożywcze — owoce, warzywa, nabiał, pieczywo, napoje, mięso, wędliny. Opisywanie ciast.

19. Dialogi w sklepie. Kupowanie różnych produktów (główne spożywczych i odzieżowych), negocjowanie ceny, pytanie o dostępne towary.

20. Opis przygotowywania różnych dań oraz tworzenie menu dziennego/tygodniowego. Wizyta w restauracji, kawiarni, barze mlecznym itp.

21. Opisywanie pogody. Przedstawianie prognozy pogody: krótkookresowej dla wybranego miejsca, jednodniowej dla całego obszaru.

22. Przegląd najpopularniejszych roślin i zwierząt. Rozmowa o zasadach ich pielęgnacji. Opisywanie wyglądu zwierząt i roślin.

23. Opisywanie pór roku i zachodzących zmian w przyrodzie. Opisywanie klimatu. Prezentacja czynności charakterystycznych dla każdej pory roku.

24. Planowanie podróży. Czynności związane z przygotowywaniem się do podróży i z podróżowaniem wybranym środkiem transportu (np. odprawa na lotnisku). Opisywanie podróży życia. Dialog w biurze podróży. Nagrywanie pocztówki filmowej.

25. Prace rolne związane z porą roku. Porównanie życia na wsi i w mieście. Opisywanie swojej drogi do szkoły/pracy.

26. Opis mieszkania/domu — układ i meble. Wynajmowanie mieszkania (dialog).

27. Przygotowanie przyjęcia — ustalenie menu, zrobienie zakupów, zaproszenie gości.

28. Rozrywka w mieście. Omawianie różnych instytucji kulturalnych.

29. Opisywanie stanu zdrowia, prośba o radę.

30. Omawianie zwyczajów związanych ze świętami Bożego Narodzenia.

31. Planowanie przyszłości. Wyrażenie obawy, nadziei, zmartwienia.

32. Prezentacja obozów, konferencji, festiwali, stowarzyszeń związanych z Głuchymi.

33. Opowiadanie fabuły popularnych bajek. Powtórzenie materiału z całego semestru. Konstruowanie dłuższej wypowiedzi monologowej.

34. Rozmawianie na temat preferencji dotyczących sportu, jedzenia, kultury i sztuki.

Zagadnienia gramatyczne:

— constructed actions

— czas przeszły

— czas przyszły

— czasowniki

— czasowniki kierunkowe

— czasowniki obiektowe

— czasowniki procesowe

— elementy budujące spójność opowiadania

— elementy niemanualne

— klasyfikator kształtu (kontury)

— klasyfikatory kształtu i wielkości

— konstrukcje porównawcze

— konstrukcje pytajne (zamknięte/otwarte)

— konstrukcje rozkaźnikowe

— konstrukcje służące do wyrażania sekwencji zdarzeń

— konstrukcje wyrażające prośbę

— linia czasu

— lokowanie obiektów w przestrzeni

— mechanizmy słowotwórcze bazujące na ikoniczności

— negacja manualna i niemanualna

— neutralna przestrzeń migania

— predykacja klasyfikatorowa

— proste komunikaty o nienacechowanym charakterze (zdanie proste oznajmujące)

— przestrzeń gramatyczna

— przestrzeń topograficzna

— reduplikacja

— role switching

— rozmieszczenie osób, o których mówimy, w przestrzeni

— stopniowanie intensywności cechy (smutny — bardzo smutny)

— stopniowanie intensywności czynności (płacze – ryczy — popłakuje)

— stopniowanie wielkości obiektu

— topikalizacja

— wskazy w charakterze zaimków

— wykorzystanie przestrzeni gramatycznej (uzgodnienia przestrzenne punkt-osoba, o której mówimy)

— wyrażanie posesywności (jej, jego…)

— wyrażanie sekwencji czynności w czasie

— wyrażanie strony biernej

— wyrażanie zdań podrzędnych

— zaimki inkorporowane (my-dwaj, oni-trzej)

— zaimki osobowe

— znaki złożone

Materiały dydaktyczne przygotowane przez prowadzących.

Filipczak J., Grabowska-Dobrowolska M., Małgorzata Limanówka M., Migaj razem z nami (kurs multimedialny), Warszawa 2018

Lane H., Maska dobroczynności. Deprecjacja społeczności głuchych, Warszawa 1996.

Łacheta J., Czajkowska-Kisil M., Linde-Usiekniewicz J., Rutkowski P., red., Korpusowy słownik polskiego języka migowego, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego 2016 (publikacja online: http://www.slownikpjm.uw.edu.pl).

Minirozmówki migowo(PJM)-polskie i polsko-migowe(PJM), red I. Grzesiak, Olsztyn 2008

Minirozmówki migowo (PJM)-polskie, polsko-migowe (PJM) ze słowniczkiem : znaki migowe i przykładowe dialogi przydatne w placówkach opieki zdrowotnej, red I. Grzesiak, Olsztyn 2010

Minirozmówki migowo (PJM)-polskie, polsko-migowe (PJM) ze słowniczkiem : znaki migowe i przykładowe dialogi z zakresu rozwoju zawodowego, red I. Grzesiak, Olsztyn 2010

Rutkowski, P., Łozińska, S., red., Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego 2014.

Studia nad kompetencją językową i komunikacją niesłyszących, red. M. Świdziński i T. Gałkowski, Warszawa 2003.

UMIEJĘTNOŚCI

w miarę swobodnie komunikuje się w obrębie tematyki związanej z życiem codziennym oraz w typowych sytuacjach społecznych

identyfikuje przekazy w wybranych, prostych materiałach różnego typu, potrzebne do realizacji celu pozajęzykowego

rozumie informacje zawarte w wybranych, prostych materiałach codziennego użytku

przedstawia informacje, uzasadniając w prosty sposób podejmowane decyzje

WIEDZA

posiada zasób słownictwa niezbędny do odnalezienia się w przestrzeni danego języka

posiada ogólną wiedzę dotyczącą opisu systemu języka

zna kulturę Głuchych, a zwłaszcza rolę PJM w tej kulturze

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

potrafi współpracować w grupie

zna strategie uczenia się i rozumie potrzebę samokształcenia oraz uczenia się przez całe życie

zna podstawowe zasady obyczajowe obowiązujące w środowisku Głuchych

dostrzega różnice kulturowe i wykazuje się tolerancją wobec odmienności użytkowników danego języka

jest wrażliwy na problemy wynikające z odmienności kulturowej

Zasady zaliczenia zajęć:

1. Składniki oceny końcowej

Na ocenę końcową za zaliczenie zajęć językowych składają się następujące elementy:

Aktywność na zajęciach - 15% oceny

Wyniki testów cząstkowych, prac domowych - 35% oceny

Wynik testu końcowego zaliczeniowego - 50% oceny

2. Zasady i kryteria zaliczenia

Lektor określi szczegółowe zasady i kryteria zaliczenia oraz poda je do wiadomości studentów na pierwszych zajęciach w danym roku akademickim.

3. Nakład pracy studenta

Testy i zadania domowe - 2 ECTS

Udział w zajęciach - 4 ECTS

Prezentacje w zajęciach - 2 ECTS

4. Obecność na zajęciach

Obecność na zajęciach jest obowiązkowa.

Dopuszczalne są cztery nieobecności w semestrze.

W przypadku przekroczenia tej liczby (z wyłączeniem przypadków bezzwłocznie udokumentowanych, np. zwolnieniem lekarskim) – nie ma możliwości zaliczenia zajęć.

Usprawiedliwione nadprogramowe nieobecności muszą zostać odrobione w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.

5. Wykorzystanie Narzędzi Sztucznej Inteligencji

Zgodnie z uchwałą nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. oraz uchwałą Rady Dydaktycznej Wydziału Polonistyki z dnia 27 lutego 2024 r., zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do korekty oraz redakcji pisemnych prac i prezentacji zaliczeniowych pisanych w języku polskim lub tłumaczonych z polskiego języka migowego na język polski.